Çocuklar işçi ve yoksul

Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası’nın (Genel-İş) çocuk işçiliğini görünür kılmak için hazırladığı rapora göre; çocuk işçiler, toplam çocuk nüfusunun yüzde 5,9’ini oluşturuyor. Ev içinde karşılığı olmadan emeği sömürülen çocukların oranı yüzde 49,2. Yoksul fertlerin yüzde 44,3’ü çocuk. Mevsimlik tarım işçisi çocukların sayısı artıyor. Hem çalışıp hep okuyan çocuk işçi sayısı yüzde 35’i buluyor.

DİSK’e bağlı Genel-İş Sendikası Araştırma Dairesi, Türkiye’de çocuk işçiliğini görünür kılmak için Çocuk İşçiler Raporu başlıklı rapor hazırladı. Genel-İş, çocuk sömürüsüne karşı birlikte mücadele çağrısı yaptı.

Toplam çocuk nüfusunun yüzde 5,9’u çocuk işçi

TÜİK verilerinin kullanıldığı araştırma sonucuna göre; “Çocuk işçiler, toplum çocuk nüfusunun yüzde 5,9’ini oluşturuyor. Ev içinde karşılığı olmadan emeği sömürülen çocukların oranı yüzde 49,2. Yoksul fertlerin yüzde 44,3’ü çocuk. Mevsimlik tarım işçisi çocukların sayısı artıyor. Hem çalışıp hep okuyan çocuk işçi sayısı yüzde 35.”

Raporda, Türkiye’nin 2002’de çocuk işçiliğinin on yıl içinde ortadan kaldırılmasına yönelik hedef belirlediği hatırlatıldı. Çocuk emeği sömürüsünde gelinin noktanın hedefin çok gerisinde olduğuna dikkat çekilen raporda, sorunun yapısal olduğu ve çözümlerin kalıcı olmadığı kaydedildi. Raporda, “Bu sorunun sadece şekli değişmekte, çocukların emeği hem ev içinde hem de ev dışında sömürüye maruz kalmaktadır” denildi.

Çocuklar toplam nüfusun yüzde 29,4’ünü oluşturuyor

Türkiye’de İş Kanunu’nun 71. maddesinin çocuk çalıştırma yasağına ayrıldığına dikkat çekilen raporda, 15 yaşını doldurmamış çocukların çalışmasının yasak olduğu hatırlatıldı. Raporda, “TÜİK’in hazırlamış olduğu İstatistiklerle Çocuk 2014 Bülteni’nde, Türkiye nüfusunun 22 milyon 838 bin 482’si çocuk nüfusudur. Çocuk nüfusunun Türkiye nüfusuna oranı ise yüzde 29,4’dur” ifadelerine yer verildi.

Ev içinde emeği sömürülen çocuk oranı yüzde 49,2

Ev içinde karşılığı olmadan ve emeği görülmeden çalışan çocukların varlığına dikkat çekilen raporda, bu oranına toplam çocuk sayısının yüzde 49,2’sini oluşturduğu belirtildi. Ev içinde yapılan işler kapsamında sayılan, yemek pişirme, çamaşır yıkama, ütü yapma, küçük kardeşlere veya hanede bulanan hasta fertlere bakma, evi temizleme, hanede bulunan eşyaları onarma gibi işlerin çocuklara ücretsiz yaptırıldığına işaret edilen raporda şöyle denildi: “Cinsiyete göre dağılımda ise bu işleri, erkek çocuklarından daha çok kız çocuklarının yaptığı görülmektedir. Ev işlerinde faaliyette bulunan erkek çocukların sayısı 2012 yılında 3 milyon 244 bin iken kız çocuklarının sayısı 4 milyon 261 bindir.”

Resmi istatistiklerde kayıtdışı çalışanlar, aile işlerinde çalışanlar, sokakta çalışanların ve geçici, mevsimlik çalışanların da dahil edilmesi durumunda ortaya çıkan tablonun daha da büyük olduğu vurgulandı.

Yoksul fertlerin yüzde 44,3’ü çocuk

Rapora göre; çocuk işçiliğinin nedenlerinin başında göç ve eğitim olanaklarından mahrumiyet yer alıyor. Asıl sebep ise yoksulluk. Türkiye’de son yıllarda tarım işlerinde çalışan çocukların, çocuk işçi sayısına oranı yüzde 45 ve tarım sektöründe çalışan çocuk işçi sayısının 326 binden 399 bine yükseldi.

Hem çalışıp hep okuyan çocuk sayısı yüzde 63,6 arttı

AKP hükümetinin tüm itirazlara rağmen uygulamaya koyduğu 4+4+4 kademeli eğitim sisteminin çocuk işçiliğini artıran bir faktör olduğu belirtilen raporda, 2006-2012 verileri karşılaştırıldığında, hem çalışıp hep okuyan çocuk işçi sayısında yüzde 63,6 oranında artış olduğu kaydedildi.