FED, beklenen faiz kararını açıkladı

ABD Merkez Bankası (FED), faizleri yüzde 0,25 oranında arttırdı. Federal Piyasa Açık Komitesi (FOMC), günlerdir dünya piyasalarının yakından beklediği kararını açıkladı. FOMC’un son kararına göre faiz oranları yüzde 0,25’ten 0,50’ye yükselmiş oldu. FED, 2008’de yaşanan finans krizinden sonra ekonominin toparlanmasına yardımcı olmak için faiz oranlarını yüzde 0,25 seviyesinde tutuyordu.

İki gündür devam toplantı tutanaklarını bugün açıklayan FOMC, istihdam piyasasında yaşanan iyileşmelere dikkat çekti. Tutanaklara göre, faiz artışının ‘kademeli’ olarak artacağı mesajı verilirken, işgücü piyasası koşullarında kayda değer iyileşmeler yaşandığı ve enflasyonun artacağı ifade edildi. ABD ekonomisinde yaşanan pozitif gelişmelere dikkat çeken FED, enflasyon hedefinin yüzde 2’ye doğru yönelişini dikkatlice takip edeceğini vurguladı. Bundan sonra faiz oranının kademeli olarak ve ekonomik verilere göre artacağı kaydedildi.

2006’dan beri faiz artışına gitmeyen FED’in 2016’nın sonuna kadar faiz oranını yüzde 1,375 seviyesine yükseltmesi bekleniyor. FED, 2008 finans krizinden sonra piyasaların toparlanması için tahvil alımlarını başlamış ve faiz oranını sıfıra yakın bir seviyede tutmuştu.

FED Başkanı Yellen gerekçelerini açıkladı

Tutanakların açıklanmasından sonra Washington’da kameraların karşısına geçen FED Başkanı Janet Yellen, faiz artışına neden gittiklerini ve bundan sonra FED’in takip edeceği politikalar hakkında açıklamalarda bulundu.

ABD ekonomisinin çok iyi bir performans gösterdiğini belirten Yellen, faiz artışının ekonomik toparlamayı güçlendirmeye devam edeceğinin bir göstergesi olduğunu söyledi.

Ekonomik toparlanmanın uzun bir yol kat ettiğini, ancak hala tamamlanmadığını aktaran Yellen, “Biz bu tarihte (faiz artışı) hareket etmek istedik. Çünkü işgücü piyasasının iyileştiğini ve enflasyonun FED’in yüzde 2’lik hedefine ulaşacağına ikna (tatmin) olduk.” dedi.

Yellen, faiz oranını neden şimdi artırmaya karar verdiklerine ilişkin bir soruyu, kararın fazla abartılmaması gerektiğini, Fed’in faiz oranını tedricen ve ekonomik görünüme bağlı olarak artıracağını söyleyerek yanıtladı.

Yellen, faiz artışının kısmen ‘bir savunma’ olduğunu, faizlerin 0’a yakın tutmaya devam etmeleri halinde ise FED’in elinde ekonomik durgunlukla (resesyonla) mücadele etme aracının olmayacağını söyledi.

Enflasyondaki düşüşün geçici etkenlerden kaynaklandığı görüşünü tekrarlayan Yellen, enflasyonun yüzde 2’lik hedeften uzaklaşmanın sebeplerinden birinin petrol fiyatlarında yaşanan düşüş olduğunu ifade etti. FED Başkanı, zamanla bu etkilerin geçmesini beklediklerini ve enflasyonun orta vadede yüzde 2 hedefine ulaşmasını beklediklerini kaydetti.

Ekonomiyi yakından takip etmeye devam edeceklerini belirten Yellen, bir sonraki artış için hem enflasyon hem de işgücü piyası verilerini değerlendireceklerini belirtti.

FED’n kararı ne anlama geliyor?

FED’in faiz arttırma kararı esasında uzun zamandır beklendiği ve artık neredeyse bilindiği için kısa vadede çok büyük etkiler bırakması beklenmiyor. Ancak faiz artışının sürecek olması yapısal sorunları olan ülkelerin daha fazla zorlanmasına neden olacak.

Ancak bu faiz artışlarının, tassarruf sahiplerine, fon operasyonu yapanlara, enflasyon spekülatörleri kazandıracağı ve öte yandan işçiler ve emekçiler ile küçük işletmeci ve üreticilerin kaybettireceği görülüyor.

Yatırımcıların bir süredir ABD’de faiz hadlerinin yükseleceği beklentisiyle gelişmekte olan pazarlardan çekilip ABD’ye geri dönmesi neticesinde çekildikleri ülkelerin parasının değeri düşüyor, bu aynı zamanda bu ülkelerin borç yükünü de arttırıyor. Türkiye bir süredir bu sorunu yaşıyordu.

Türkiye’yi daha da kırılgan yapan bir başka husus ise yüksek dış ticaret açığı. Türkiye’yi hassas hale getiren bir başka faktör ise, bu ülkenin döviz ve özellikle dolar cinsinden borçlarının büyüklüğü. Liradaki her düşüş, bu borcun ödenmesini daha da zorlaştırıyor.

Merak edilen husus bundan sonraki faiz artışlarının hangi sıklıkla ve hangi oranlarda yapılacağı ve 2016 yıl sonunda faizin hangi oranlara geleceği olacak. Fed yetkilileri Eylül ayında yayımlanan tahminlere göre 2016 sonunda faizlerin yüzde 1.375 düzeyinde olmasını beklerken, uzmanların gelecek yıl sonu tahmini yüzde 1 ile 1.25 aralığında bulunuyor. Fed’in faizleri 2016 yılında en az iki kez artıracağını düşünülüyor.

Türkiye’de Merkez Bankası’nın 0.25 oranındaki faiz artışına karşılık 0.50 oranında bir faiz artışı yapması da bekleniyor.

Davutoğlu faiz arttırma kararını yorumladı

Brüksel’e gitmeden önce Ankara’da gazetecilerin sorularını cevaplayan Başbakan Davutoğlu, Fed’in kararını yorumladı:

Davutoğlu, “FED herkesin merakla beklediği kararını açıkladı. Aslında bu da dünya ekonomisinin birbirine ne kadar eklemlenmiş olduğunu gösteren tablo. FED’in bu kararı beklenti yönetimi tarzında yürüyen süreçti. 0.25 baz artışı beklenen bir gelişmeydi. Piyasaların normal karşıladığı bir tablo ortaya çıktı. Geçtiğimiz hafta ilgili bakanlarla ekonomik değerlendirme toplantısı yaptık. Merkez Bankamızın daha önce açıklamış olduğu bir yol haritası vardı. Açıklanan karardaki beklentilerin dışında bir gelişme yok. Piyasalarımızı olumsuz etkileyen bir tepkide söz konusu değil.” dedi.

Ekonomiden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek ise Twitter hesabında “Fed beklentiler doğrultusunda faiz artırarak şimdilik piyasaları rahatlattı gibi…” diye yazdı.