Petrol fiyatları 20 dolara geriler mi?

Finansal piyasalardaki çalkantı, ham petrol fiyatlarında düşüşün yanı sıra son 10 yılın en düşük demir fiyatlarının ve borsalarda düşüşle devam ediyor.

Dünyanın önde gelen petrol üreticileri petrol fiyatlarının yarıya inerek varil başına 20 dolara kadar düşme ihtimaline hazırlanıyor. Finansal piyasalarda Brent petrolünün fiyatı varil başına 40 doların altına gelip tekrar yükselmesinden sonra bugün 40 doların altına kesin olarak inmiş gözüküyor.

Brent petrolünün fiyatı, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) daha fazla petrol üretme kararı alarak uzun süredir devam eden düşüşü körüklemesiyle, Şubat 2009’dan beri ilk kez bu düzeye indi.

Rusya daha düşük fiyatlar için hazırlanıyor

Rusya’dan gelen petrol fiyatlarının önümüzdeki aylarda yarıya inmesi halinde ek bütçe kesintilerine gidilmesine ihtiyaç duyulacağı açıklamaları uzmanların petrol fiyatlarındaki düşüşün düşünülenden hızlı bir şekilde diplere doğru gidebileceği uyarılarının altını bir kez daha çizmiş oldu.

Rusya Maliye Bakan Yardımcısı Aleksey Moyseev, Reuters’e verdiği mülakatta, “Eğer petrol 20 dolara inerse ek kesintiler yapmamız gerekecektir. Açıkçası, örneğin petrol fiyatları 60 dolar seviyesine geldiğinde, harcamalarımızı buna uygun şekilde kısmak konusunda oldukça gönüllüydük. Petrol fiyatları 40 dolara geldiğinde uzun vadeli sürdürülebilirlik açısından ek bazı kesintilere gittik ama eğer petrol fiyatları 20 dolara düşerse daha da fazla kesinti yapmak zorunda kalırız.” demişti.

OPEC düşen fiyatlara rağmen üretimi arttırdı

Dünyanın iki en büyük petrol üreticisi Rusya ve Suudi Arabistan, petrol fiyatları 100 doları fazlasıyla aştığında harcamalarını arttırmıştı. Ağustos 2014’teki son zirve noktası olan varil başına 115 dolar seviyesinden düşüş tüm OPEC üyelerini finansal güçlüklerle karşı karşıya bıraktı. Ancak Suudi Arabistan, ABD’li bitümlü sist üreticilerini saf dışı bırakmak için düşük ham petrol fiyatı stratejisinden vazgeçmeyi reddetti.

OPEC’in üretimi kısarak fiyatların yükselmesini sağlayacak bir duyuru yapması umudu ise geçen hafta Viyana’da yapılan toplantıdan sonra boşa düşmüş oldu. OPEC, günlük üretimini 30 milyon varilden 31,5 milyon varile yükseltme kararı aldı. Bu noktada petrol fiyatlarının düşük seviyelerinin ABD’nin Rusya ve Venezuela gibi ülkelere karşı elinde bir silaha dönüşmüş olduğunu da not etmek yararlı olur.

Petrol fiyatlarının kısa vadede daha fazla düşeceği düşünülüyor

Petrol şirketi BP’nin eski yöneticisi Lord Browne ise televizyonda katıldığı bir röportajda petrol fiyatlarının yarıya inmesi ihtimalini reddetmedi. Petrol fiyatlarının 20 dolara düşüp düşmeyeceği sorulduğunda, BP’yi 1995’ten 2007’ye kadar petrol fiyatlarının 10 dolardan 100 dolara geldiği bir dönemde yöneten Browne kısa vadede hiçbir şeyin imkansız olmadığını ama uzun vadede 20 doların muhtemelen yanlış olacağını söyledi.

Hafta başında Çin’den gelen zayıf ihracat rakamları hem petrolün hem de demir cevheri, kurşun, nikel gibi metallerin fiyatlarında düşüşlere neden olurken bu durum dünya borsalarına da yansıdı.

İngiliz ekonomistler de petrol fiyatlarındaki aşağı yönlü yalpalamanın devam etmesi halinde İngiltere Merkez Bankası’nın faiz arttırımını erteleme kararı vermesine neden olabileceğini değerlendiriyorlar.

Öte yandan, uzmanlar, fiyatlarda bir artış olacaksa bunun OPEC ülkelerinden değil OPEC dışındaki ülkelerin petrol arzını kısmalarından veya güçlü bir talebin ortaya çıkmasından kaynaklanabileceğini söylerken 2016 yılında petrol fiyatlarının toparlanacağını ancak bunun önceki beklentilerin altında kalacağını da vurguluyorlar.