16 Eylül 1973: Victor Jara dudaklarında şarkıyla öldü
16 Eylül 1973 tarihinde Şilili devrimci müzisyen Victor Jara faşist rejim tarafından katledildi.
Yalım Oktay
“Víctor Jara dudaklarında şarkıyla öldü. Onu yanından hiç ayırmadığı yoldaşı, gitarıyla birlikte stadyuma getirdiler. Ve şarkı söylemeye başladı. Öbür tutuklular, gardiyanların ateş açma tehdidine rağmen melodiye eşlik etmeye başladılar. Sonra bir subayın emri ile askerler Víctor’un ellerini kırdılar. Artık gitar çalmıyordu, ama zayıf bir sesle şarkı söylemeyi sürdürdü. Bir dipçikle kafasını parçaladılar ve diğer tutuklulara ibret olsun diye ellerini kesip tribünlerin önüne astılar”
Pravda’nın Şili muhabiri Vladimir Çernisev’in aktarımı ile son anlarına tanık olduğumuz Victor Jara, memleketine duyduğu büyük sevgi, eşitlik ve özgürlük mücadelesine adadığı ömrü, müzik ve folklor alanına sunmuş olduğu engin katkıları ile hiç şüphe götürmeyecek bir biçimde, biz sosyalistlerin hayatları boyunca saygı, sevgi ve minnetle anacağı isimlerden. 43 yıl önce bugün, idam mangasının karşısındaki boyun eğmeyen duruşu ile kazındığı hafızalarda hep özel bir yeri olacak.
Yoksulluk içinde geçirdiği ömrünün son dönemlerinde, -hayatını uğruna adadığı- eşitlik ve özgürlük mücadelesinin meyvelerini, çok sevdiği halkı ile toplamak sanırız ve belki de eminiz dünyaya dair hatırladığı son ve en güzel şey olsa gerek. Bir insanın ömrünü neye vermesi gerektiğinin de en net yanıtlarından elbette…
Evet Victor Jara 16 Eylül 1973’de, Pinochet’nin kasaplarının akıl almaz işkencelerinin ardından, kurşuna dizilerek hayata veda etti. Ama 43 yıl önce son bulan yalnızca onun maddi yaşantısı idi. Onun mücadele azmi, insanlığı, aklı ve vicdanı dünyada bir yerlerde dolaşıyor hala, hem de dünyanın en güzel melodisini mırıldanarak.
Victor Jara’nın “Manifesto”sunu da okurlarımızla paylaşmak istiyoruz.
