AB hükümetleri Türk vatandaşlarına vize için pazarlıkta
AB, Türk vatandaşları için vize serbestisine koşullu olarak yeşil ışık yakmaya hazırlanıyor.
AB, Türk vatandaşları için vize serbestisine koşullu olarak yeşil ışık yakmaya hazırlanıyor. AB hükümetleri “askıya alma” mekanizmasıyla iç kamuoyunu ikna etmeye çalışırken Türkiye’ye de baskı oluşturacak. AB’nin Türk vatandaşlarına vizeleri kaldırması konusunda bu hafta kritik bir aşamaya geçiliyor. AB hükümetlerinin kendi aralarındaki müzakerelerde en hararetli tartışılan konuyu, gerektiğinde vize serbestisini askıya alma mekanizması ve bunun koşulları oluşturuyor.
Diplomatik kaynaklar, vizesiz seyahati gerektiğinde askıya alabilme mekanizmasının AB kulislerinde görüşüldüğünü, AB içişleri bakanlarının perşembe günü Lüksemburg’da yapacakları toplantıda konuyu ayrıntılı bir şekilde ele almaya başlayacaklarını, konunun üç alandaki endişeler nedeniyle önem taşıdığını kaydediyorlar. Bu endişelerin başında, Türkiye’de yargı bağımsızlığı, basın ve ifade özgürlüğü alanlarında yaşanan sorunlar yer alıyor. AB Türkiye’deki gelişmelerden endişeli. Ayrıca AB sürecinin canlandırılması yoluyla Türkiye’yi yeniden demokratikleşme reformlarına teşvik etmeye çalışan AB hükümetleri, kendi iç kamuoylarında “demokratik ilke ve değerlere sahip çıkmamak”, “Türkiye’deki hak ihlallerine göz yummakla” eleştiriliyor.
Türkiye’den iltica endişesi
Öte yandan bazı AB ülkeleri, Türkiye’deki gidişatın daha da kötüleşmesi sonucunda Türkiye’den iltica başvurularının artabileceği endişesi taşıyor. Birçok Avrupa ülkesinde göçmen karşıtı aşırı sağcı hareketlerin güç kazanması da hükümetlerin iç kamuoylarında Türkiye ile vize serbestliği konusunda adım atmasını güçleştiren gelişmeler arasında sıralanıyor.
AB, Makedonya, Sırbistan ve Karadağ‘a 2009 yılında, Arnavutluk ve Bosna Hersek‘e de 2010 yılında vize serbestisi getirmişti. Ancak Balkan ülkelerinden İsveç, Belçika ve Almanya’ya yoğun göç ve iltica talepleri sonrasında 2013 yılında vize serbestisinin bazı koşullarda askıya alınmasını düzenleyen mekanizma kabul edilmişti.
Diplomatlar, bazı üye ülkelerin Türkiye konusundaki çekincelerini dile getirip bu tür bir mekanizmanın gerekli olması durumunda daha hızlı bir şekilde devreye sokulması için bazı öneriler geliştirdiklerini kaydediyor.
Bu çerçevede, Türkiye’nin vermiş olduğu taahhütlere uymaması, insan haklarına saygı göstermemesi ya da Türkiye’den bir AB ülkesine kısa zaman içerisinde büyük bir göç akımı olması durumlarında, AB’nin hızlıca vize uygulamasına dönmesi için etkili bir askı mekanizmanın devrede olması talep ediliyor. Bunun için vize serbestisi olağan sürecinin dışına çıkılarak, ayrıntılı bir “askıya alma maddesinin” yer alacağı anlaşma seçeneğinin de masada olduğu belirtiliyor.
