Reklam
Kategoriler: İç Açı

AKP’nin başkanlık çalışmasının ayrıntıları belli oldu: Hem başkan, hem başkomutan

Reklam

Bugün basına yansıyan 40 civarında maddenin yer alacağı metinde, başkan ve Meclis’in ‘yetki’ ve ‘denetlenebilirlik’ dengesi vurgulandı.

Taslak metne göre, başkana kararname ve atama yetkisi tanınırken mevcut sistemdeki cumhurbaşkanının ‘sorumsuzluğu’ ilkesi de ortadan kaldırılacak. Başkanın icraatları Meclis denetimine, Meclis’in kanunları da başkanın denetimine açık olacak şekilde düzenlenecek. Metinde, başkomutan tam tanımı “devletin ve yürütmenin” başı aynı zamanda ‘Başkomutan’ ifadesi ile yapılacak.

GEÇİŞ HÜKÜMLERİ: Referandumda başkanlık sistemi kabul edilirse uygulaması 2019 yılına bırakılacak. Ayrıca geçiş hükmü kapsamında 2019 yılında başkanlık ve milletvekili seçimlerinin aynı anda yapılması sağlanacak.

KİMLER BAŞKAN OLABİLECEK: Türkiye Cumhuriyeti’nin başındaki isim “başkan” olarak isimlendirilecek. Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip, yükseköğrenim mezunu, 40 yaşını doldurmuş kişiler başkan olabilecek.

BEŞ YILLIĞINA İKİ KEZ: Başkanın süresi 5 yıl olacak. Bir kişi en fazla iki kez başkan seçilebilecek.

NASIL ADAY GÖSTERİLECEK: Son seçimde en az yüzde 5 oy alan partiler başkanlığa aday gösterebilecek. Belli sayıda vatandaşın imzası ile aday gösterme de tartışılıyor. Bu kabul edilirse 100 bin veya daha üstünde vatandaş bir ismin aday olması için imza vererek o kişiyi aday gösterebilecek.

İLK TURDA ÇIKMAZSA İKİNCİ TUR: İlk turda oyların yarıdan fazlasını yani yüzde 50’nin üstünde oy alan aday başkan seçilecek. İlk turda bu sağlanamazsa iki hafta sonra ikinci tur yapılacak. İkinci tura ilk turda en fazla oyu alan iki aday katılacak. En yüksek oyu alan aday başkan seçilecek.

BAŞKAN YARDIMCISI AÇIKLANACAK: Başkan adayları, seçimlerden önce başkan yardımcısının kim olacağını da açıklayacak. Başkanlığın herhangi bir nedenden boşalması halinde başkanlığa başkan yardımcısı vekâlet edecek.

DEVLET VE YÜRÜTMENİN BAŞI: Başkan “devletin ve yürütmenin” başı olacak. İç ve dış siyaset başkan eliyle yürütülecek. ‘Başkomutan’ sıfatı taşıyacak. TBMM tarafından çıkarılan kanunları onaylayıp, veto edebilecek, referandum kararı verebilecek.

BAŞKANLIK KARARNAMESİ: Başkanlık kararnamesi çıkaracak ancak bunlar temel hak ve özgürlüklere ilişkin olamayacak. Kararname ile yasalardaki hükümler çelişirse yasa maddeleri uygulanacak. TBMM, kararnamelerin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) başvurabilecek ya da referandum kararı alabilecek. Aynı şekilde başkanlar da TBMM’de kabul edilen yasalar için Anayasa Mahkemesi’ne başvurabileceği gibi referandum kararı da verebilecek.

ATAMALAR İLE GÖREVLERİ: Bürokrat atamaları başkan tarafından yapılacak. YÖK üyeleri, AYM’ye, Danıştay ve HSYK üyelerinin belli bölümü başkan tarafından seçilecek. Ancak oranın ne olacağı henüz netleşmedi. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı ve rektör atamalarının da başkana bırakılması planlanıyor.

Bakanlar parlamento dışından atanacak

Yeni sistemle bakanlar, parlamento dışından başkan tarafından atanacak. Başkana karşı sorumlu olacaklar ancak milletvekili dokunulmazlıklardan yararlanabilecekler. Mevcut sistemdeki Cumhurbaşkanının ‘sorumsuzluğu’ ilkesi ortadan kalkacak. Başkanın icraatları Meclis denetimine tabi olacak. Başkan hakkında suç işlediği iddiasıyla TBMM’nin üçte ikisinin yani 367 imza ile soruşturma açılabilecek. Kurulacak komisyonun raporu Genel Kurul’da gizli oylanacak. Başkanın Yüce Divan’a sevki için 413 ‘kabul’ oyu verilmesi gerekecek. TBMM seçimleri, 5 yılda bir ve başkanlık seçimi ile birlikte yapılacak.

Bu haber en son değiştirildi 31 Ekim 2016 13:39 13:39

Reklam

Önceki Haberler

RTÜK’ün ekran karartma cezası TELE 1’e ulaştı

RTÜK'ün TELE1'e verdiği 5 gün karartma cezası kanala tebliği edildi. TELE1, 6 Ağustos Çarşamba'yı 7…

1 Ağustos 2025 18:47

Next Sosyal’de altyapı krizi: ‘Yerli’ mi, değil mi?

Türkiye’nin ilk yerli sosyal medya uygulaması olarak lanse edilen ‘Next Sosyal’, açık kaynak kodlu Mastodon…

1 Ağustos 2025 18:42

Bülent Arınç’tan Yeni Akit’e: Ahlaktan, edepten yoksun bir gazete

AKP kurucularından ve eski TBMM Başkanı Bülent Arınç, hastaneye sevk edilen ve 23 Mart'tan beri…

1 Ağustos 2025 16:43

Sivas Katliamı hükümlüsünün affedilmesine Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve Eğitim Vakfı’ndan tepki

Sivas Katliamı hükümlülerinden Adem Kozu'nun Erdoğan tarafından affedilmesine Pir Sultan Abdal 2 Temmuz Kültür ve…

1 Ağustos 2025 16:39

Türkiye’de son bir ayda 12 bin 752 futbol sahası büyüklüğünde alan küle döndü

Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün analizine göre, Türkiye’de 27 Haziran - 28 Temmuz 2025 tarihleri arasında meydana…

1 Ağustos 2025 15:13

TKH Genel Başkanı Aysel Tekerek’ten Madımak katillerinin affedilmesine tepki

TKH Genel Başkanı Aysel Tekerek, Madımak Katliamı faillerinden Adem Kozlu'nun AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından affedilmesine…

1 Ağustos 2025 15:05
Reklam