İngiltere "Irak dosyası"nı açıyor: Yüzbinlerin ölümünden sorumluyuz!

İngiltere'de, Irak işgalinde işlenen savaş suçlarından sorumlu oldukları iddiasıyla dönemin başbakanı Tony Blair ve Dışişleri Bakanı Jack Straw da olmak üzere bir çok üst düzey ismin yargılanması sözkonusu.

İngiltere, 2003 yılında ABD ile birlikte başını çektiği emperyalist Irak işgalinde bir çok savaş suçu işlendiği iddiasıyla, aralarında dönemin başbakanı Tony Blair ve Dışişleri Bakanı Jack Straw da olmak üzere bir çok üst düzey ismin yargılanması sürecine hazırlanıyor.

Londra Postası’ndan Mahir Tan’ın haberine göre, 6 Temmuz günü açıklanması beklenen “Chilcot Soruşturması” şimdiden medyaya sızdı. İngiliz Sunday Times’in 22 Mayıs tarihli manşet haberine göre; Chilcot Komisyonu, dönemin Başbakanı Tony Blair, Dışişleri Bakanı Jack Straw, MI-6 (Askeri İstihbarat) Başkanı Richard Dearlove ve işgal sonrasında Güney Irak ve Basra’da yönetimi oluşturan İngiliz ordusunun üst düzey generalleri çoğunluğu savaş suçu oluşturacak iddialarla suçlanıyor. Hazırlanması 7 yıl süren ve 2.6 milyon kelimeden oluşan Chilcot soruşturmasında çok sayıda İngiliz üst düzey hukukçusu, devlet adamı, istihbaratçı ve asker görev aldı. Chilcot Soruşturması sonuçlarının açıklanmasından sonra Tony Blair’in parlamentoya yalan söylemek, savaşa yol açan sahte belgeleri hükümete vermek, yetkilerini aşarak ABD başkanına savaştan 1 yıl önce 2002 yılında askeri destek sözü vermek suçlamaları ile uluslararası bir mahkeme de yargılanmasının istenmesi bekleniyor. Geçtiğimiz hafta İskoçya Başbakanı Alex Salmond, Chilcot raporuna bağlı olarak Tony Blair ve diğer sorumluların uluslararası mahkemede yargılanması için harekete geçeceğini açıklamıştı.

IŞİD’i yaratmak suçu

İngiliz gazetesinin haberine göre, 2.6 Milyon kelimeden oluşan Chilcot Komisyon Raporu’nun büyük bir bölümü emperyalist işgal sonrası Güney Irak ve Basra’da güvenlik ve yönetimden sorumlu olan İngiliz Ordusu ve Dışişleri Bakanı Jack Straw’un yasadışı işlemleri ile ilgili. Bu suçlamaların en önemlisi, İşgal sonrasında Irak Ordusu ve Emniyet Teşkilatı’nın lağvedilmesine ve büyük bir güvenlik boşluğunun ortaya çıkmasına neden olmak. İngiliz askeri ve politik yorumcularının şimdiden yayınlanmaya başlayan yorumlarında, İngiliz ordusunun da neden olduğu bu politik kaos ortamında Irak El Kaide örgütü ve daha sonra IŞİD olarak ortaya çıkan terör örgütlerinin faaliyete geçtiği vurgulanıyor. Bunun dışında 2003-2009 yılları arasında Güney Irak’ta hüküm süren İngiliz yönetimi döneminde sivillere karşı çok sayıda savaş suçu işlendiği ve İngiliz generallerinin bunlardan sorumlu tutulacağı ve uluslararası mahkemelerde yargılanabilecekleri kaydediliyor. İngiliz yönetimi ve ordusunun yanlış kararları nedeniyle yaşamlarını kaybeden İngiliz askerlerinin ailelerinin de komisyon raporundan sonra harekete geçerek tazminat davaları açabilecekleri ileri sürülüyor.

Chilcot Komisyonu

Irak Savaşı’nın öncesinde ve sırasında alınan kararları soruşturmak amacıyla kurulan Chilcot Komisyonu, 2009 yılı Kasım ayında çalışmalarına başladı.

Sir John Chilcot başkanlığındaki beş kişilik komisyon, 2001-2009 yılları arasındaki olayları inceliyor.

Chilcot Soruşturması Irak savaşına girilmesi ve savaşın yönetimi konusunda açılan ilk soruşturma değil. Ancak en kapsamlısı olması hedefleniyor.