Iraz Yöntem yazdı: “Tarihçe güncellenmektedir”…
Iraz Yöntem'in Devlet Tiyatroları'na dair güncel değerlendirmesi
Neden bu ülkenin geçmişine dair bir şeyler izlediğimde, okuduğumda ve dinlediğimde gözlerimden yaşlar akıyor?…
Can Dündar’ın Devlet Tiyatroları’nın 50. yılında, 1999’da çektiği belgeseli izledim geçenlerde. Sonrasında da Can Gürzap’ın “Perde Arkasından” kitabını okudum. O kadar çok şey öğrendim ki… Canım o kadar çok acıdı ki… Nereden başlasam, bilemiyorum…
Cumhuriyet’in ilk yıllarında ilk operanın (Özsoy Operası)* hazırlanması için Atatürk’ün harcadığı olağanüstü çaba… Sonrasında konservatuarın açılması**… Muhsin Ertuğrul… Devlet Tiyatoları’nın*** kurulması…
Sonra 1950’de çok partili döneme geçiş… Adnan Menderes’le başlayan ve ülkenin bugünlere gelmesine neden olan korkunç bir geri gidiş ve yozlaşma…
Sanat yaşamını siyasi, ekonomik, sosyolojik ve kültürel yaşamdan ayırt etmek olanaksızdır. Bugün neye neyin sebep olduğunu anlayabilmek için geçmişe dönüp bakmak şart. Ve ne yazık ki tablo bize gösteriyor ki, ileri doğru gidebilmemiz için gereken süreyi henüz tamamlamadık!
Zamanında tiyatrosunun oyuncularına perdeyi kendi elleriyle açan Muhsin Ertuğrul’dan, bugün “icat edilmiş” saçma kutlamalarda Cumhurbaşkanı’nın arkasında onu alkışlayan Devlet Tiyatroları Genel Müdür’lerine geldik…
Geçmişte bu ülke için ömürleri boyunca gece gündüz çalışanların mirasını yarınlara taşıyamıyoruz ya, hepimize yazıklar olsun!
Bugünlerde yaşadıklarımız kimilerine müstehak olabilir; ama hepimize değil!
İnatla, çok çalışmak lazım, çok! Yarınlara müstehak bir gelecek bırakabilmek için çok çalışmak lazım! ÇOK!!!
*Özsoy Operası: Ahmed Adnan Saygun’un bestelediği ve Firdevsi’nin “Şehname”sinden uyarlanan, Türkçe olan librettosunu Münir Hayri Egeli’nin yazdığı, Cumhuriyet tarihinin sahnelenen ilk operasıdır. Atatürk’ün isteği üzerine, Türkiye’yi ziyaret edecek olan İran Şahı Rıza Şah Pehlevi’nin onuruna hazırlanmıştır ve teması bizzat Atatürk tarafından verilmiştir. Ahmet Adnan Saygun, Özsoy Operası’nı daha 27 yaşındayken ve 2 ay gibi kısa bir sürede bestelemiştir.
**Devlet Konservatuarı: http://www.konser.hacettepe.edu.tr/sayfa/hakkinda/tarihce
***Devlet Tiyatroları: http://www.devtiyatro.gov.tr/hakkimizda-tarihce.html
(Ayrıca bkz. Can Gürzap // Perde Arkasından – Devlet Tiyatrosu Gerçeği)
Not: Kullanılan görsel, 9 Mayıs 2016 03:03 itibariyle Devlet Tiyatroları’nın resmi
internet sitesinde “Tarihçe” sekmesinde hâlâ karşımıza çıkmaktadır.