İstanbul Barosu: “AYM kararlarına uymuyorum” demek meydan okumadır!

İstanbul Barosu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Anayasa Mahkemesinin Can Dündar ve Erdem Gül kararına ilişkin kararına söylediği “Karara uymuyorum, saygı da duymuyorum” sözleriyle ilgili yazılı açıklama yaptı.

“AYM kararları herkesi bağlar”

İstanbul Barosu yaptığı 3 sayfalık yazılı açıklamada, “Anayasa’nın 6/3. maddesine göre hiç bir kimse veya organ kaynağını Anayasa’dan almayan bir devlet yetkisini kullanamaz. Anayasa’nın 11. maddesine göre de Anayasa hükümleri, yasama, yürütme ve yargı organları ile idare makamlarını ve diğer kuruluş ve kişileri (Dolayısıyla Cumhurbaşkanını da ) bağlamaktadır. Nitekim 103. madde uyarınca Cumhurbaşkanı bu sıfatla Anayasaya, hukukun üstünlüğüne, demokrasiye bağlı kalacağına ant içmiş olduğu gibi, 104.madde uyarınca devletin başı sıfatıyla Anayasanın uygulanmasını, devlet organlarının düzenli ve uyumlu çalışmasını gözetmek görev, yükümlülük ve sorumluluğu altındadır. Yine Anayasamızın 9. maddesine göre yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanıldığı gibi, 138/2. maddeye göre hiç bir organ, makam, merci veya kişi yargı yetkisinin kullanılmasında mahkemelere ve hakimlere emir ve talimat veremez; genelge gönderemez, tavsiye ve telkinde bulunamaz. Aksi hal TCK’nın 277. (Yargı görevi yapanı etkileme) maddesindeki suçu oluşturur. Aynı maddenin son fıkrasına göre yasama ve yürütme organları ile idare; mahkeme kararlarına uymak zorundadır. Nihayet Anayasanın 153. maddesinin birinci fıkrasına göre Anayasa Mahkemesi kararları kesin olduğu gibi, aynı maddenin son fıkrasına göre de Anayasa Mahkemesi kararları yasama, yürütme ve yargı organlarını, idare makamlarını, gerçek ve tüzel kişileri bağlar.” ifadelerine yer verildi.

“Anayasayı açık olarak çiğnemekte ve suç işlemektedir”

Açıklamada, “Bu açık hukuki durum karşısında Cumhurbaşkanı bu beyanları ile: Türk Milleti adına yargı yetkisi kullanan ve karar veren AYM kararını tanımadığını söyleyerek esasen milleti tanımadığını söylemiş olmakla, öncelikle Türk Milleti önünde ettiği yemini, bunun yanı sıra Anayasal yetki ve görevlerini düzenleyen hükümleri, Anayasayı açık olarak çiğnemekte ve suç işlemektedir. Yine bu şekilde Anayasa ve hukukun üstünlüğüne bağlı kalacağına ant içmiş olan, Anayasa uyarınca devletin başı sıfatıyla Anayasanın uygulanmasını gözetmekle yükümlü Cumhurbaşkanı, andını ve anılan Anayasal hükümleri çiğneyerek, millet adına karar veren yargı kararını tanımadığını ve uymayacağını beyan ederek, kendisinin ve konumunun hukuki dayanak ve zeminini, meşruiyetini ortadan kaldırmaktadır. Zira Cumhurbaşkanlığı anayasal bir kurum olarak, dayanağını ve meşruiyetini Anayasadan almakta, yukarıda aktarıldığı üzere Anayasanın hüküm ve kuralları ile bağlı olmaktadır” denildi.

Açıklamadan diğer satır başları ise şöyle:

“Hukuk devletine ve yargıya açık bir meydan okumadır”

“Kaldı ki Cumhurbaşkanı AYM kararına “uymayacağı” beyanı da tarafımızdan anlaşılabilmiş değildir. Gerçekten Cumhurbaşkanının bir yargı kararını, dolayısıyla AYM kararını “uygulamak” gibi bir görev ve yetkisi bulunmadığından, alınan karara “uymama” gibi bir husus da söz konusu olamamaktadır. Cumhurbaşkanının ifadeleri hukuk sınırları içerisinde olağan eleştirinin ötesinde Anayasaya, hukuka, hukuk devletine ve yargıya açık bir meydan okumadır. Bu durumda, Anayasaya göre bağlı olduğu Anayasa kurallarını tanımamak esasen kendi konum ve sıfatını da tanımamak ve reddetmek anlamına gelmektedir. Konum ve sıfatı ne olursa olsun her makamın hukukiliği ve meşruiyeti, ancak onun Anayasaya, onun kurallarına ve hukuka uyduğu sürece mevcut olabilir.”

“Kişilerin yargıya emir ve talimat verme gibi bir yetkisi asla yoktur”

“Cumhurbaşkanı, devam etmekte olan ve üstelik de taraf olduğu bir davada Mahkemeye yönelik olarak açıkça bir emir, tavsiye ve telkinde bulunarak ilgili Anayasal kuralı da (AY md.138) ihlal etmekte, adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs etmekte ve bu açıdan da açıkça suç işlemektedir. Hukuk devletinde, hiç bir kişi ve organın, dolayısıyla evleviyetle onun uygulanmasını gözetmekle yükümlü Cumhurbaşkanının Anayasayı çiğnemek, onu tanımamak, suç işlemek gibi bir yetkisi ve özgürlüğü bulunmamaktadır. Yine hukuk devletinde, konumu ve sıfatı ne olursa olsun, kişilerin dilediği zaman dilediği şekilde Anayasayı ve hukuku tanımama, yargı kararlarına uymama, yargıya emir ve talimat verme gibi bir yetkisi asla yoktur.”

“Herkesi anayasaya ve hukuka saygıya, görev ve sorumluluklarının gereğini ifaya, anayasal sınırları aşmamaya davet ediyoruz”

“Yapay olarak Yeni Anayasa ve başkanlık sistemi tartışmalarının dayatıldığı bir ortamda Cumhurbaşkanının Anayasaya, yargıya, yargı bağımsızlığına ve denetimine, tasarladığı, özlemini duyduğu başkanlığa ilişkin gerçek düşünceleri de açıkça ortaya çıkmaktadır. Bu durumda kurallarına uyulmayabilecek, istenildiği gibi çiğnenebilecek, isteğe göre tanınmayacak bir Anayasa’ya gerek olup olmadığı sorusuna karşı gerçek özlem ve niyetler de açığa çıkmakta, yanıt bulmaktadır.

İstanbul Barosu olarak, makamı, konumu, sıfatı ne olursa olsun herkesi Anayasaya ve hukuka saygıya, görev ve sorumluluklarının gereğini ifaya, Anayasal sınırları aşmamaya davet ediyoruz.”