Patronlara vergi cennetleri, emekçilere kemer sıkma vaazları

Dünyanın en büyük fonları, Büyük Britanya'ya bağlı Cayman Adaları, Britanya Virgin Adaları, Jersey ve Bermuda gibi “vergi cennetlerine” akıyor. Ama tüm dünyada emekçilerden kemer sıkmaları isteniyor.

Dünyanın en büyük fonları, Büyük Britanya’ya bağlı Cayman Adaları, Britanya Virgin Adaları, Jersey ve Bermuda gibi “vergi cennetlerine” akıyor. Ama tüm dünyada emekçilerden kemer sıkmaları isteniyor.

“Finansal Gizlilik Endeksi” (FSI) 2015 verilerine göre tüm dünyada yaklaşık 21 ila 32 trilyon dolar arasındaki finansal varlık ya oldukça düşük vergi ödenen ya da hiç vergi ödenmeyen ülkelerde tutuluyor. Diğer bir değişle bu finansal varlıklar mevcut vergi sistemlerinin dışına çıkartılarak buralara kaçırılıyor.

1,6 trilyon dolar kara para aklanıyor

Her yıl 1 ila 1,6 trilyon dolar kadar kaynağın ise yine bu vergi cennetleri üzerinden aklandığı tahmin ediliyor. Alternatif vergi cennetleri içerisinde Büyük Britanya’ya bağlı Cayman Adaları, Britanya Virgin Adaları, Jersey ve Bermuda gibi adalar öne çıkıyor. Örneğin Cayman Adaları yaklaşık 1,4 trilyon dolar varlıkla dünyanın altıncı büyük bankacılık merkezi durumunda. Adalardaki toplam 11 bin fon şirketin toplamda 2,1 trilyon dolar hacminde net varlığa sahip olduğu tahmin ediliyor.

Merkezi Zürih’te bulunan hukuk şirketi Anaford’un Danışmanı Peter Cotorceanu, Cayman gibi bazı adalardaki vergi yönetmeliklerinin gelirden vergi ödenmemesi üzerine oluşturulduğuna dikkat çekiyor. Cotorceanu, “Politikacılar vergi cennetlerinden hoşlanmadıklarını söylese de aslında İngiltere gibi ülkeler vergi cennetlerinden faydalanıyor. İngiltere’de yerleşik çok sayıda finans şirketi bu adalarda karmaşık şirket yapıları kurdu. Hatta İngiltere’nin emeklilik fonları bile Cayman adasına yatırım yapıyor” diyor.

Kapitalistler bile “şikayetçi”

Merkezi Londra’da bulunan uluslararası yardım kuruluşu Oxfam’ın Uluslararası İlişkiler Direktörü Katy Wright ise, “Farklı yasal sistemlerinden dolayı bu adalar vergi cennetleri olarak adlandırılıyor. Finansal düzenlemeler varlıklı insanların paralarını paravan şirketler kurarak bu adalara aktarmasına izin veriyor” dedi. Vergi cenneti adalarda kurulan “paravan şirketlerin” asıl sahiplerinin bile bilinmediğini belirten Wright, şunları kaydediyor: “Bu uygulamalar aslında yasa dışı değil. Sadece adaletsiz. Bu şekilde zenginler vergi ödemekten kaçınabilirken, fakirler vergi ödemek zorunda kalıyor.”

Bermuda’da sadece çalışan vergi ödüyor

Yaklaşık 53,2 kilometrekare alana sahip 65 bin nüfuslu Bermuda adasında ise kurumsal gelir vergisi, sermaye kazanç vergisi, alım satım vergisi, katma değer vergisi ve sermaye transfer vergisi uygulanmıyor. Adada sadece çalışanlardan vergi alınıyor. Üç ay önce Google’ın Bermuda üzerinden yaklaşık 30 milyar sterlin kar elde ettiği öne sürülmüştü. Aynı tarihlerde İngiltere’de iktidarda olan Muhafazakar Parti üyelerinin Bermuda’nın AB’nin “kara listesinden” çıkarılması için lobi yaptığını iddia edilmişti.

Virgin adası transit üssü konumunda

Yaklaşık 23 bin kişinin yaşadığı “Britanya Virgin Adaları”nda yasal düzenlemeler çerçevesinde kurumsal gelir vergisi ödenmezken sadece kağıt üzerinde kurulan şirketler üzerinden işlem yapmak mümkün. Uluslararası yatırımcılar “paravan şirketler” üzerinden varlıklarını bu adalara rahatlıkla aktarabiliyor Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı’nın 2013 verilerine göre Britanya; Virgin Adaları en çok doğrudan yatırımın (FDI) yapıldığı 4 ülke durumunda bulunuyor. Bu da yaklaşık 153 kilometrekare yüz ölçümü olan adaların para akışında “transit ülke” durumunda olduğunu gösteriyor.

200 banka 95 bin şirket

Toplam yüz ölçümü 259 kilometre kare olan bu Cayman adalarında ise yaklaşık 200 banka ve 95 bin şirket kayıtlı. Cayman Adaları’nda yerleşik şirketlerden gelir vergisi alınmazken, hükümetin ana gelir kalemini ise dolaylı vergiler oluşturuyor. Cayman Adaları finansal hesapların gizliliği konusunda dünyada beşinci sırada.
Jersey’de İngiliz fonları ağırlıkta

Jersey adası ise İngiltere’nin başkenti Londra’nın yaklaşık 135 kilometre güneyinde yer alıyor. Yaklaşık 100 bin nüfuslu Jersey, özellikle İngiltere’de yerleşik şirketlerin fonlarını aktardığı en önemli vergi cennetlerinden birisi olarak biliniyor. Jersey’de bireysel gelir vergisi yaklaşık yüzde 20 seviyesinde olmasına rağmen, şirketler için kurumsal gelir vergisi yüzde sıfır. Finansal hizmet sağlayan şirketler için ise vergi oranı sadece 10 seviyesinde.