Rus-Amerikan ilişkileri tek plana odaklandı
ABD Rusya ile ilişkilerinde sallantı devam ederken, önümüzdeki günlerde Cenevre’de Suriye gündemli bir toplantı yapılacak.
ABD Basın Sözcüsü Peter Cook, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un görüşmesinde tek bir plana odaklanıldığını belirtti. Cenevre’de 26-27 Ağustos tarihinde gerçekleşecek görüşmelerde IŞİD’le mücadele konusu ve Suriye meselesinin görüşüleceği bilinirken, Cook yaptığı açıklamada bir uzlaşıya varmalarının zorunlu olduğunu ifade etti.
Pentagon Basın Sözcüsü Peter Cook, pazartesi günü gerçekleştirdiği basın açıklamasında, ABD Savunma Bakanlığı’nın müzakerelerin başarısızlığa uğraması durumunda herhangi bir B planına sahip olmadığını ve daha çok tek planlı bir strateji izlediklerini vurgulayarak ‘sadece A planına odaklandıklarını’ belirtmişti. Aynı zamanda herhangi bir takvim ya da belirlenmiş net bir süre üzerinde de mutabık kalınmadığını ekleyen Cook, ABD’nin, Rusya ile ‘koordinasyon çabaları’ üzerinde de henüz planlarının kesinleşmiş ya da bitmiş olmadığını belirtti ve şöyle konuştu:
“Mutlak uzlaşı gerekiyor”
“Kerry ve Lavrov’un geçen ay Moskova’da attığı adımları uygulamaya koyabiliriz ancak öncelikle ciddi sorunları öncelikli olarak çözmemiz gerekiyor. Henüz o aşamaya gelmedik. Rejim ve Rusya’nın son eylemleri, sadece herhangi bir koordinasyon ihtimalinin göz önüne alınmasını zorlaştırabilir.”
Cook konuşmasında bölgede aktif olduklarını ifade ederken, uçuşlara devam edeceklerini belirtti. ABD’nin bölgede koalisyon güçleriyle birlikte IŞİD’e karşı mücadele ettiğini belirten Cook, Rus ve ABD uçaklarının karşı karşıya gelmemesi gerektiğini belirtti. ABD’nin Suriye’nin kendi egemenlik sahasında uçuş yapıp yapamayacağını konusundaki tutumuna cevap vermeyen Cook, mutlak bir uzlaşının sağlanması gerektiğinin altını çizdi.
Öte yandan, Haseke’de YPG ve Suriye Ordusu arasındaki çatışmalarda, Ordu’nun hava bombardımanı gerçekleştirmesinin ardından, ABD Hava Kuvvetleri’ni kullanarak Suriye’yi engellemeye kalkışmıştı. Rusya’nın duruma tepkili olduğu bilinirken, Rusya ABD ve Suriye uçaklarının bölgede karşı karşıya gelmemesi için çaba sarf edilmesi gerektiğini düşünüyor.
Tek sorun Suriye değil, Baltık ve Ukrayna sorunu da gündemde
Görüşmeler bu eksende ilerleyeceği düşünülürken, Rusya ile ABD arasındaki tek gerilim Suriye başlığı değil. Aynı zamanda Ukrayna ve Baltık ülkeleri başlığının da Rusya açısından sorunlu olduğu bilinirken, görüşme öncesi Kerry’nin NATO’nun Baltık ülkelerindeki kuvvetleri arttıracağını duyurması dikkat çekti.
ABD’nin Suriye başlığında Rusya ile denge sağlamayı hedeflediği düşünülürken, ABD-Rusya arasındaki ilişkinin git-gelli yapısı ABD’nin Rusya’ya dönük tutumunu karmaşıklaştırıyor. Pentagon Ukrayna’yı Rusya’yı kışkırtmaması konusunda uyarırken, Kerry Trump’un yaptığı açıklamaya cevap verdi. Trump “Baltık ülkelerini sonuna kadar koruyacaklarını” belirtirken, Kerry bu durumun NATO anlaşmasına uygun olması gerektiğini ve Trump’ın bunu bilmediğini ifade etti.
Cenevre’deki görüşmelerde bu konuların gündeme gelmesi beklenmezken, her iki ülkenin alacağı tutumunun ve uzlaşının bu başlıklarda oluşacak güç dengeleri sonucu oluşacağı düşünülüyor.