Şair Ahmet Oktay'ı kaybettik

Kelimenin tam anlamıyla usta şair, sosyalist eleştirmen, yazar, gazeteci Ahmet Oktay (Börtecene) yaşamını yitirdi. Ahmet Oktay’ın cenazesi, 4 Mart 2016 Cuma günü (yarın) Erenköy Galip Paşa Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı’nda defnedilecek.

Kelimenin tam anlamıyla usta şair, sosyalist eleştirmen, yazar, gazeteci Ahmet Oktay (Börtecene) yaşamını yitirdi. Ahmet Oktay’ın cenazesi, 4 Mart 2016 Cuma günü (yarın) Erenköy Galip Paşa Camisi’nde kılınacak öğle namazının ardından Karacaahmet Mezarlığı’nda defnedilecek.

Ahmet Oktay 21 Ocak 1933’te Ankara’da doğdu. Öğrenimini lisede yarım bırakarak çalışmaya başladı. Ankara’da İstatistik Genel Müdürlüğü’nde (bugünkü DİE) görev yaptı. 1961’de Yeni İstanbul gazetesinin Ankara bürosunda “parlamento muhabiri” olarak profesyonel gazeteciliğe başladı. Ankara Ekspres, İktisat ve Piyasa, Vatan gibi gazetelerde muhabir olarak çalıştı. 1975’te İstanbul Radyosu’na geçti. Siyasal iktidar değişince TRT’den istifa ederek önce Akajans, ardından da Dünya gazetesi haber müdürlüğü görevlerini yürüttü. 1978’de yeniden TRT’ye döndü. 1982’de emekliye ayrıldı. Daha sonra Milliyet gazetesine geçti. 1993’te yazıişleri müdürlerinden biri olduğu Milliyet’ten de ayrıldı.

Yazmaya ortaokul sıralarında başladı. İlk şiirleri, 1949-1950 arasında “Gerçek” dergisinde yayınlandı. İlk yazısı 1950’de “Güney” dergisinde çıktı. “Dişi Kurt” adlı oyunu 1974’te Ankara Devlet Tiyatrosu’nda sahnelendi.

Ahmet Oktay, 1950’li yıllarda Mavi Hareketi içinde yer aldı. Atilla İlhan’ın da 1952­-1956 yıllarında yer aldığı derginin adı olan ” MAVİ “nin etrafında toplanan Orhan Duru, Ferit Edgü gibi sanatçılarla birlikte, Serbest Şiir ( I. Yeni, Garip Şiiri ) Akımı’na ve Orhan Veli’ye karşı çıkmış, şairane bir sanat anlayışının temsilcisi olmuştu. Ahmet Oktay, Yılmaz Gruda, Bekir Çiftçi, Ülkü Arman, Güner Sümer ve Ferit Edgü gibi genç öğrencilerin çıkardığı bu dergi 36. Sayısında 1956 yılında kapanmıştı. Fakat dergisinin yönetiminde bulunan Ahmet Oktay bu dergiden edindiği deneyimlerini gazetecilik alanına geçerek kullanacaktı. Sonraki yıllarda; Beraber, Kaynak, Mavi, Seçilmiş Hikâyeler, Pazar Postası, Yelken, Değişim, Yeditepe, Ataç, Dönem, Dost, Papirüs, Yeni Dergi, Birikim, YazkoEdebiyat, Çağdaş Eleştiri dergilerinde çıkan şiir ve yazılarıyla tanındı.

1950’lerde yazdığı şiirlerde Ahmed Arif’ten etkilendiği gözlenirken, 1960’lardan sonra toplumsal gerçekçi bir yaklaşımla İkinci Yeni’ye yöneldi. Zengin sözcük dağarcığını destansı bir söyleyişle ustaca değerlendirdi. Şiirinin olgunluk döneminde biçim gösterilerine kaçmadan yalın bir teknikle yazdı. Ahmet Oktay, şiir üzerine yazdığı deneme ve incelemeleriyle de dikkati çekmiştir. 1980’den sonra kültür, sanat ve edebiyat sorunları üzerine maddeci estetikle, çağdaş eleştiri yöntemlerinden de yararlanarak kapsamlı ve çözümleyici çalışmalar yapmıştı.

Ahmet Oktay Eserleri

Şiir:

Gölgeleri Kullanmak (1963)

Her Yüz Bir Öykü Yazar (1964)

Dr. Kaligari’nin Dönüşü (1966)

Sürgün (1979)

Sürdürülen Bir Şarkının Tarihi (1981)

Kara Bir Zamana Alınlık (1983)

Yol Üstündeki Semender (1987)

Ağıtlar ve Övgüler (1991)

Bir Sanrı İçin Gece Müziği (1993)

Toplu Şiirler (1995)

Gözüm Seğirdi Vakitten (1996)

Söz Acıda Sınandı (1996)

Az Kaldı Kışa (1996)

Hayalete Övgü (2001)

İnceleme-araştırma:

Bir Yazı’nın Arayışları (1981)

Yazın, İletişim, İdeoloji (1982)

Yazılanla Okunan (1983)

Toplumcu Gerçekçiliğin Kaynakları (1986)

Kültür ve İdeoloji (1987)

Toplumsal Değişme ve Basın (1987)

Karanfil ve Pranga (1990)

Raffaello’nun Direnişi (1990)

Zamanı Sorgulamak (1991)

Kabul ve Red (1992)

Şair ile Kurtarıcı (1992)

Sanat ve Siyaset (1993)

Cumhuriyet Dönemi Edebiyat-1923/1950 (1993)

Türkiye’de Popüler Kültür (1993)

Medya ve Hedonizm (1995)

Şiddet, Söz, Yaşam (1995)

İnsan, Yazar, Kitap (1995)

İsrafil’in Sûr’u (1997)

Şeytan, Melek, Soytarı (1998)

Siyasal İslam’a İtirazlar (2000)

Modernist Tahayyüle İtirazlar (2000)

Şairin Kanı (2001)

Romanımıza Ne Oldu? (2004)

Anı-anlatı:

Gizli Çekmece (1991)

Günlük:

Gece Defteri (1998)

Oyun:

Kurt Dişi (1971-1973’te Devlet Tiyatroları’nda sahnelendi)

Ödülleri:

1965 Yeditepe Şiir Armağanı / Her Yüz Bir Öykü Yazar

1987 Necatigil Şiir Armağanı / Yol Üstündeki Semender

1991 Türkiye Yazarlar Birliği Yılın Şairi Ödülü / Ağıtlar ve Övgüler

2002 Akdeniz Altın Portakal Şiir Ödülü / Hayalete Övgü

2006 Homeros Şiir Ödülü / Şiirin gelişimini önceleyen poetik çalışmaları