Silah ticaretinden insan haklarında rüşvete, Suudi Arabistan-İngiltere işbirliği

İran ile yaşadığı gerginlik sonrası Suudi Arabistan ile İngiltere ilişkileri sorgulanıyor.

İngiltere’nin 2010 yılından bu yana Suudi Arabistan’a 8 milyar dolar üzerinde askeri mühimmat satışı gerçekleştirdiği bildirildi.

Silah Ticaretine Karşı Kampanya (CAAT) isimli kuruluşun verdiği rakamlara göre son 6 yıldır İngiltere “insani kaygı uyandıran ülkeler” listesindeki 27 ülkeden 24’üne silah satıyor.

Yine aynı kuruluşun değerlendirmesine göre Suudiler İngiltere Kraliyet Hava Kuvvetlerinin sahip olduğundan daha fazla sayıda İngiliz yapımı savaş uçağına sahip.

CAAT sözcüsü Andrew Smith listedeki ülkelere, özellikle de Suudi Arabistan’a yapılan silah satışları şirket karlarının, insan haklarından daha belirleyici olduğunu söylerken “İngiltere’nin silah ihracatının üçte ikisi Ortadoğu’ya gidiyor ve bu durum değişeceğe benzemiyor. Suudi Arabistan’ın Suriye içinde ve dışında bazı grupları silahlandırdığını biliyoruz ancak, hangi silahların bu gruplara gittiğini bilmiyoruz. Silahlar savaş bölgesine ulaştırıldıktan sonra silah kontrolü diye bir şey söz konusu olmuyor” ifadelerini kullandı.

İngiltere, Suudi Arabistan’ın Yemen’e yönelik hava saldırılarını desteklemeye devam ederken bütün savaş suçlarına rağmen silah sevkiyatını da sürdürüyor.

Suudilerin UNHRC üyeliğinde iki ülkenin usulsüzlüğü belgelenmişti

Öte yandan, İngiltere Başbakanı David Cameron’un Suudi Arabistan’ın 2013 yılında BM İnsan Hakları Konseyi (UNHRC) üyeliği sırasında İngiltere’nin oynadığı rol konusunda açıklama yapması beklenirken Yeşiller Partisi ve Liberal Demokratlar konuya ilişkin Başbakan’ın itirafını beklediklerini söylüyor.

İngiltere Yeşiller Partisi Genel Başkanı Natalie Bennett 2013 yılındaki UNHRC seçimi hakkında soruşturma açılması gerektiğini belirtirken Suudi Arabistan’da 47 kişinin infazına ve Suudilerin BM İnsan Hakları Komisyonu üyeliğine atıfla “Hafta sonundaki olayla birlikte hükümet, BM’deki sürecin ve evrensel insan hakları ilkesinin kim tarafından suistimal edildiğini ortaya çıkarmak üzere soruşturma başlatmalıdır. Soruşturmanın sonucunun da kamuoyuna ilan edilmesi gerekiyor.” dedi.

Geçtiğimiz aylarda Wikileaks tarafından ortaya çıkarılan bazı belgeler Suudi Arabistan’ın BM İnsan Hakları Konseyi (UNHRC) üyeliği için İngiltere ile anlaşma yaptığını ortaya koyuyor. Belgeler, iki ülkenin 2013 yılında UNHRC üyeliği için birbirlerine destek vermeleriyle birlikte Suudi Arabistan’ın İngiltere’ye “masraflar” için 100 bin dolar ödediğini de ortaya koyuyor.

Böylece, son günlerde çokça gündeme gelen Suudi Arabistan’ın 2013 yılında UNHRC’ye girmesi arkasında İngiltere ile yapılan gizli anlaşmanın olduğu ortaya çıkmış oluyor.

İngiltere ve Suudi Arabistan ittifakı 1. Dünya Savaşı yıllarına dayanıyor. Bugün Suudi Arabistan ve İngiliz şirketleri arasında 200’ün üzerinde ve aşağı yukarı 18 milyar dolarlık ortak iş anlaşması bulunurken Suudi Arabistan İngiltere’nin Ortadoğu’daki en büyük ticaret ortağı.