Suudi Arabistan-İran gerginliğine dünyadan tepkiler

Suudi Arabistan'ın Şii din adamı Şeyh Nemr en-Nemr'i idam etmesinin ardından tırmanan gerginliğe tüm dünyadan açıklamalar geldi.

Suudi Arabistan’ın Şii din adamı Şeyh Nemr en-Nemr’i idam etmesinin ardından Riyad ile Tahran arasındaki ilişkilerde gerilimin artması üzerine tüm dünyadan açıklamalar geldi.

Rusya’dan arabuluculuk teklifi

Rusya Dışişleri yetkilisi, RİA Novosti haber ajansına yaptığı açıklamada, Moskova’nın Suudi Arabistan ile İran arasında gerilimin tırmanmasından üzüntü duyduğunu belirtti.

“Gerilimin sonlandırılması için İran’la Suudi Arabistan arasında arabulucu olmaya hazırız” ifadelerini kullanan yetkili, her iki ülkenin de Suriye sorununun çözümlenebilmesi için yürütülen uluslararası toplantılara katılmaya devam etmesi gerektiğini söyledi.

Bu arada TASS haber ajansına konuşan bir Rus Dışişleri yetkilisinden de benzer bir açıklama geldi.

Adı belirtilmeyen yetkili, İran ve Suudi Arabistan dışişleri bakanlarını Moskova’ya davet etmeye hazır olduklarını söyledi. Yetkili, “İran ve Suudi Arabistan’daki partnerlerimiz buna hazırsa, bizim teklifimiz masada” ifadelerini kullandı.

ABD’den Suudi Arabistan’a çağrı

ABD’den yapılan açıklamada ise Suudi Arabistan’daki yasal süreçler hakkında duyulan endişeyi daha önce de ifade ettiği belirtilerek, Suudi Arabistan yönetimine insan haklarına saygı gösterilmesi ve şeffaf yargılama çağrısı yapıldı.

Barışçıl şekilde muhalif seslere izin verilmesi için de Suudi yönetimine çağrıda bulunulan açıklamada, “Önde gelen Şii din adamı ve aktivist Nemr’in idamının, acilen düşmesi gereken bir zamanda mezhepsel gerilimi tırmandırma tehlikesi bulunduğu için özellikle endişeliyiz. Bu kapsamda bölgedeki liderlerin gerilimi düşürmek için çabalarını katlamaları gerektiğini tekrarlıyoruz” denildi.

Cihatçı teröristlerden Suudi Arabistan’a destek

Geçen günlerde lideri öldürülen İslam Ordusu, Suudi Arabistan’ın İran’la diplomatik ilişkilerini kesme kararına destek verdiğini açıkladı. Yapılan açıklamada, Tahran’ın Şii milislere destek verdiği ve bu durumun Ortadoğu’yu istikrarsızlaştığı savunuldu. Örgüt, İran’ın Suriye’de mezhepsel gerilimi artırdığını öne sürdü.

Öte yandan, Suudi Arabistan’ın kararına bir destek de Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu’ndan (SMDK) geldi. Koalisyon tarafından yapılan yazılı açıklamada, Suudi Arabistan’ın attığı adımın desteklendiği vurgulanırken, tüm İslam ve Arap ülkeleri de İran’ın “Suriye, Irak ve Yemen’de işlediği suçlara ve Suudi Arabistan ile Körfez ülkelerinin içişlerine müdahale etmesi nedeniyle” benzer bir adım atmaya çağrıldı.

AB, endişeli olduğunu açıkladı

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, idamların Suudi Arabistan’da ifade özgürlüğü, temel ve siyasi haklara saygı konusunda ciddi endişelere yol açtığını ifade etti.

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun’un da, Suudi Arabistan’da 47 kişinin idam edilmesi nedeniyle büyük üzüntü duyduğunu belirterek, mezhepsel gerilimi artırmaktan kaçınma çağrısı yaptı.

Almanya ve Fransa: İdam cezasına her şart altında karşıyız

İdam kararlarına Paris ve Berlin’den de tepki geldi. Fransa Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, bölgedeki ‘mezhepsel ve dini gerilim’in düşürülmesi için gereken her şeyin yapılmasının önemi vurgulanarak, Paris yönetiminin ‘her koşulda ve her ortamda’ idam cezasına karşı olduğu belirtildi.

AFP’ye konuşan Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü de “İdam cezası insanlık dışı bir cezadır ve her şart altında bu cezayı reddediyoruz” dedi.

İngiltere: Son 24 saatte tırmanan gerilimden kaygı duyuyoruz

Nimr’in idamı ve Suudi Arabistan’ın İran’daki elçiliklerine yönelik saldırıya ilişkin olarak İngiltere’nin Orta Doğu ve Kuzey Afrika’dan Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Tobias Elwood ise taraflara, ‘kendilerine hakim olma ve sorumluluk sergileme’ çağrısı yaptı.

Yazılı açıklama yapan Elwood, İngiltere’nin son 24 saat içinde Ortadoğu’da tırmanan gerilimden kaygı duyduğunu ifade etti.