Yüksek yargının yarısı gidiyor: Yargıtay maddeleri kabul edildi

Danıştay ve Yargıtay’da işleyiş ve yapıyı değiştiren yüksek yargı tasarısının ikinci bölümündeki 8 maddede TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi.

Daire sayısı 46’dan 24’e düşüyor

Yargıtay ve Danıştay’ın yapısını değiştiren yüksek yargı tasarısının ikinci bölümündeki 8 madde de TBMM Genel Kurulu’nda değiştirildi. Kabul edilen maddeler Yargıtay’daki daire sayısını 46’dan 24’e düşürüyor. Yeni düzenlemeye göre, Yargıtay’ın, dağılımı 23-23 şeklinde olan hukuk ve ceza daireleri 12-12 şeklinde olacak.

Kapatılan dairelerin başkan, üye ve tetkik hakimleri ne olacak?

Yargıtay Başkanlık Kurulu, en geç 3 yıl içinde daire sayısını indirecek. Birinci Başkanlık Kurulu, her daire kapatma işleminden sonra, iş durumunu ve ihtiyaçları dikkate alarak daireler arasındaki iş bölümünü yeniden belirleyecek. Kapatılan dairelerde görev yapan daire başkanı, üye ve tetkik hakimlerinin hangi dairelerde görev yapacağı da Birinci Başkanlık Kurulu’nca belirlenecek. Dairelerde görev verilmeyen daire başkanları, başkanlık süresinin bitimine kadar Yargıtay Birinci Başkanlığında görev yapacak.

Yargıtay üyeliği 12 yılla sınırlanıyor

Yargıtay üyeleri de artık 12 yıllığına ve bir kez seçilebilecek. Görev süreleri bittiğinde ise HSYK tarafından adli yargıda sınıf ve derecesine uygun bir göreve atanacaklar. Bu değişiklikler kapsamında özlük haklarına ilişkin düzenlemelere de gidildi. Yargıtay’da görev süresi son bulan üye hakimlerin özlük hakları, yeni atamaları kesinleşinceye kadar Yargıtay’ca karşılanacak.

Birinci Başkanlık Kurulu görev dağılımı yapacak

Yargıtay üyesiyken HSYK üyesi seçilenlerden asıl üyeliği devam edenler, görevlerinin bitmesine 3 ay kala, HSYK tarafından yeniden Yargıtay üyeliğine seçilebilecek. Bu kişiler 12 yıl görev yapacak. Yeniden seçilmeyenler ise sınıf ve derecelerine uygun bir göreve atanacak. Üyelikleri devam eden üyeler ile yeni seçilen üyeler 12 yıl görev yapacak. Bu üyelerin görevleri, görevlerinin süresi bitene kadar devam edecek. Birinci Başkanlık Kurulu, seçimden itibaren 10 gün içinde, dairelerin iş durumunu ve ihtiyaçlarını dikkate alarak Yargıtay üyelerinin hangi dairelerde görev yapacağını yeniden belirleyecek.

Tüm üyelerin görevi bitiyor, 5 gün içinde yeniden seçime gidilecek

Tasarı yürürlüğe girdiğinde, Yargıtay Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, Başkanvekili, Başsavcıvekili ve daire başkanları haricindeki mevcut Yargıtay üyelerinin üyelikleri son bulacak. Yeni bir seçim yapılıncaya kadar görevlerini sürdürecekler. Yeni üyeler de yine bu görevleri son bulanlar arasından 5 içinde yapılacak seçimle belirlenecek. Seçimi ise HSYK düzenleyecek. Yargıtay’da başkanlar, başkanvekilleri, başsavcı ve başsavcı vekili dahil kadro sayısı 310 olacak. Kadro sayısını aşan üye kadroları, herhangi bir işleme gerek kalmadan iptal edilecek.

Başkan, başsavcı ve vekillikler için kadro sayısı 200 olacak

Yargıtay Birinci Başkanı, Cumhuriyet Başsavcısı, Birinci başkanvekilleri, cumhuriyet başsavcıvekilleri, daire başkanları ve üyelerin kadro sayısı 200’e düşünceye kadar, boşalan her iki üyelik için bir üye seçimi yapılacak. Seçim yapılmayan üye kadroları başka bir işleme gerek kalmaksızın iptal edilecek.

Yargıtay Başkanı olabilmek için kıdem süresi 6 yıla düşüyor

Genel Kurul’da kabul edilen maddeler arasında Yargıtay Başkanı olabilmek için halihazırda öngörülen kıdem süresini 10 yıldan 6 yıla düşüren madde de bulunuyor. Yargıtay Genel Sekreteri olabilmek için aranan 5 yıl Yargıtay üyeliği yapma şartı da kaldırılıyor. Kabul edilen düzenlemeye göre Genel Sekreteri, Yargıtay Birinci Başkanı, üyeler arasından seçecek.

Daireler görevli daireyi kendi tayin edecek

Yargıtay’daki işleyişe ilişkin değişen bir düzenleme de dairelerin önlerine gelen dosyalarla ilgili görevsizlik kararı vermeleri durumunda izlenecek yol. Buna göre, hali hazırda görevsiz olduğu kararına vardığı dosyaları Hukuk İşbölümü İnceleme Kurulu’na gönderen daireler, artık dosyayı doğrudan görevli olduğu kanısına vardığı daireye gönderecek.

Genel Kurul’da, Yargıtay’ın yayın ve ulusal-uluslararası sempozyum, seminer, bilimsel toplantı gibi giderlerinin döner sermayeden karşılanmasına ilişkin maddeler de kabul edildi.

TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, tasarının 22. maddesinin kabulünden sonra komisyon ve hükümetin yerinde olmaması üzerine birleşimi saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.