400 yıllık ağaçlara siper oldular: "Hayatımızı almalarına izin vermeyeceğiz"

Muğla Yatağan'da ’feldspat madeni’ çıkarmak için fıstık çamlarının kesilmek istenmesi, köylülerin tepkisine neden oldu.

Muğla’nın Yatağan İlçesi Gökgedik Mahallesi’nde cam ve seramik sanayisinde hammadde olarak kullanılan ’feldspat madeni’ çıkarmak için fıstık çamlarının kesilmek istenmesi, köylülerin tepkisine neden oldu. Köylüler, Orman Müdürlüğü tarafından kesilmek üzere işaretlenen 300-400 yıllık fıstık çamı ağaçlarına iş makinelerini yaklaştırmadı.

Yatağan’a bağlı Gökgedik Mahallesi yakınlarında maden ocağı işleten Global Holding bünyesindeki Straton Madencilik firmasının, mahalleye 500 metre uzaklıkta 4 yıldır feldspat madeni çıkardığı belirtilen bölge yakınında yeni bir ocak açmak için, 640 kişinin yaşadığı mahalledeki 400 adet fıstık çamını kesmek istemesi, köylülerin tepkisine neden oldu. Gökgedik’te yaşayanlar, fıstık çamının en önemli geçim kaynakları arasında olduğunu söyleyerek 300-400 yıllık ağaçların kesilmesine engel oldu. Köylülere Muğla Çevre Platformu (MUÇEP) üyeleri de destek verdi.

Çevre ve İl Müdürlüğü’nün sözleri yalan çıktı

Yatağan Kaymakam Hayrettin Çiçek, CHP’li Yatağan Belediye Başkanı Haşmet Işık, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile Orman Bölge Müdürlüğü yetkilileri Gökgedik’e gelerek maden ocağında incelemelerde bulundu. Bu sırada köylülerle Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri arasında sert tartışmalar yaşandı. Köylülerden evli ve 4 çocuk babası 54 yaşındaki Muharrem Yöntem, 4 yıldır zehir yuttuklarını ve çok sayıda hayvanın öldüğünü belirterek “Bundan altı yıl önce buraya gelen Çevre ve İl Müdürlüğü yetkilileri ÇED raporu alınmadan burada hiç bir faaliyet olmayacağını söylemişti, hepsi yalan çıktı. Ne ÇED raporu alındı ne de buradaki köylünün görüşü. Buna rağmen köye 400 metre mesafede maden ocağı, beyaz zehir feldspat çıkarmaya başlandı. Patlatılan her dinamitte evlerin içi taş ve toz doldu, maden atık sularını temiz derelerimize bıraktı, hayvanlarımız zehirlenerek öldü. Zeytincilik zaten bitti, şimdi de gözlerini yöremizin tek geçim kaynağı fıstık çamına diktiler. Ağaçlar yerine bizi kesin daha iyi. 300-400 yıllık 400 ağacı keserek mahallenin içinde maden ocağı açmaya çalışıyorlar. Bu köylüye ’burayı terk et’ demektir. Ağaçların kesilmemesi için ne gerekiyorsa yapacağız” dedi.

“Hayatımızı elimizden almak istiyorlar”

Gökgedik Mahallesi’nde yaşayan evli ve 5 çocuk, 14 torun sahibi 71 yaşındaki Fatma Göçmen, elindeki bir avuç çam fıstığını göstererek, “Zeytinimizi elimizden aldılar, şimdi fıstığımız ile birlikte hayatımızı elimizden almak istiyorlar. 71 yaşındayım bu yaştan sonra doğduğum büyüdüğüm toprakları, fıstığımı bırakıp nereye gideceğim? Bu vicdan mı, cahiliz diye her söze inandık, kandırılmaktan bıktık” diye konuştu.

ÇED raporu almamak için alanı küçük parçalara bölmüşler

Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkilileri ise maden aranacak yerin 25 hektardan az olması nedeniyle ÇED raporuna gerek olmadığını ve Orman Bölge Müdürlüğü’nün arazisi içindeki faaliyete müdahale edemeyeceklerini bildirdi.

MUÇEP yetkilisi Mustafa Tuncaelli, köylünün kasıtlı olarak kandırıldığını öne sürerek, “Bu şirket burada 5 bin hektarın üzerinde maden çıkartmak için proje hazırlarken ÇED raporu almamak için bu alanı küçük parçalara bölerek daha küçük alanlarda maden arıyormuş izlenimi veriyor. Kanundaki bu açıktan yararlanıyor. Oysa ki ellerinde ’ÇED raporuna gerek yoktur’ yazısı olup olmadığı şüpheli, kimse belge gösteremiyor. Köylünün en değerli malını, geçim kaynağını yok etmek istiyorlar. MUÇEP olarak her türlü kanuni yola başvurarak buradaki ruhsatlandırmanın iptalini isteyeceğiz. Burada bir çevre felaketi yaşanmaya başlamış, hayvanlar ölmeye insanlar zehirlenmeye, doğa yok olmaya başlamış” dedi.

Köylülerle tartışan işletme müdürü Şevki Tamtabak ise zaman zaman köylüye zarar verilmiş olabileceğini kabul ederek, köylünün mağduriyetini istemediklerini ve yasa dışı bir şey yapmadıklarını savundu.

“Kararımız kesin”

Kaymakam Hayrettin Çiçek ise yaptığı açıklamada, “Kurumlara talimat vererek maden ruhsatı ve ÇED raporu verilmesiyle ilgili inceleme başlatacağız. Hem köylüyü dinledik hem resmi kurumları ve işletmeciyi dinledik. Yasa neyi emrediyorsa onu uygulayacağız. Kimsenin mağdur olmasını istemeyiz” dedi.

Kaymakamın açıklamasından ardından köylüler adına konuşan Hüseyin Gülbay “Bizim kararımız kesin. Yüzlerce yıldır geçimimizi sağladığımız fıstık çamlarımızı kestirmeyeceğiz, sonuna kadar direneceğiz. Herkes görecek, hayatımızı elimizden almalarına izin vermeyeceğiz” dedi. Gökgedik’te henüz hiçbir ağaç kesilmezken, konunun inceleneceğini söyleyen Kaymakam Çiçek, mahalleden ayrılınca köylüler de sessizce dağıldı.