Köprü ve Avrasya Tüneli gelirlerinde büyük fiyasko!

AKP'nin hazine garantisiyle devreye soktuğu Avrasya Tüneli ve Yavuz Sultan Selim Köprüsü projelerinde beklenen araç geçiş sayısına ulaşılamadı.

İstanbul’da birinci ve ikinci köprülerden yılın ilk 5 ayında 149 milyon 152 bin 629 lira gelir elde edildi. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli’nden geçen araç sayısı açıklanmasa da, bu iki köprünün geliri taahhüt edilen paranın 325 milyon lira altında kalması nedeniyle hazine garantisi, diğer bir deyişle halkın cebinden ödenen vergiler devreye girecek.

Adı ‘Boğaziçi Köprüsü’ iken AKP tarafından ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ denilerek değiştirilen birinci köprüden ve Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nden yılın ilk 5 ayında 52 milyon 962 bin 678 araç geçiş yaparken karşılığında 149 milyon 152 bin 629 TL ödedi. Aynı süreçte Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli’ne garanti edilen 30 milyon 525 bin araç karşılığında ödenen bedel ise 466 milyon 590 bin TL oldu. Bu rakamlara göre Boğaz’ı geçmenin 1 yıllık maliyeti, vergiler dahil 1.5 milyar lirayı bulacak.

2017’nin ilk 5 ayında köprü ve otoyollardan elde edilen gelirler önceki gün açıklandı. Rakamlara göre Fatih Sultan Selim Köprüsü (FSM) ile ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’nün toplam gelirleri ile Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli’nin toplam gelirleri arasında önemli bir fark ortaya çıktı.

Aradaki fark büyük

Hürriyet‘in haberine göre FSM ve ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ gelirleri KDV hariç 149 milyon TL olurken, hazine garantilerine göre Yavuz Sultan Selim ve Avrasya Tüneli’nin toplam geliri yine KDV hariç 466 milyon 590 bin lirayı buldu. Yılın ilk 5 ayında ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ ve FSM’den toplam 52 milyon 962 bin 678 adet araç geçiş yaptı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli’nin ilk 5 aydaki araç geçiş sayıları ise açıklanmadı. Ancak Hazine’nin verdiği garantiye göre 5 ayda Yavuz Sultan Selim’den 20 milyon 250 bin adet, Avrasya’dan ise 10 milyon 275 bin adet araç geçmiş kabul ediliyor. Her iki projeden toplamda 30 milyon 525 bin araç geçse de geçmese de özel sektör işletmelerine toplamda 466 milyon 590 bin lira ödeme yapıldı. Araç geçiş hedeflerine ulaşılmadığı için bu ödemelerin önemli bölümünün Hazine garantisi kapsamında devlet tarafından yapıldığı tahmin ediliyor.

Böylece İstanbul Boğazı’nı karayolu ile geçmenin toplam maliyeti 615 milyon lirayı buldu. Bu rakamlara göre Boğaz’ı geçmenin 1 yıllık maliyeti vergiler dahil 1.5 milyar lirayı bulacak.

5 aylık bilanço

Karayolları Genel Müdürlüğü verilerine göre, FSM ve 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ile otoyollardan elde edilen gelir, bu yılın ocak-mayıs döneminde 570 milyon 126 bin 652 liraya ulaştı. Bu dönemde köprü ve otoyolları kullanan araç sayısı ise 159 milyon 718 bin 858 oldu.

Türkiye’de sadece mayısta köprü ve otoyollardan 37 milyon 445 bin 525 araç geçişi oldu. Söz konusu geçişlerden elde edilen gelir 131 milyon 317 bin 9 lirayı buldu. Araçların 24 milyon 564 bin 655’i otoyolları kullandı ve bunun sonucunda 97 milyon 657 bin 901 lira gelir sağlandı. Aynı dönemde ’15 Temmuz Şehitler Köprüsü’ ve  Avrasya Tüneli kullanan araç sayısı ise 12 milyon 880 bin 870 oldu. Bu araçlardan elde edilen gelir ise 33 milyon 659 bin lirayı buldu.

Hazine garantisi verilmişti

26 Ağustos 2016’da açılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve 21 Aralık 2016’da açılan Avrasya Tüneli ise hazinenin verdiği geçiş garantilerine göre ilk 5 ayda 30 milyon 525 bin araca ulaştı. Ortalama geçiş ücretlerine göre ise bu iki ulaşım kanalının yaklaşık geliri 466 milyon liraya ulaşıyor. Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli kapsamında hayata geçirilen bu iki projede ise hazine garantisi de bulunuyor. Buna göre Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden günlük 135 bin araç, Avrasya Tüneli’nden de 68 bin araç geçmesi gerekiyor. Bu ulaşım kanallarında sözkonusu sayının altında kalınması haline hazine devreye giriyor. Böylece Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nden ilk 5 ayda 20 milyon 250 bin, Avrasya Tüneli’nden de 10 milyon 275 bin araç geçmiş kabul ediliyor. Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde 16 lira, Avrasya Tüneli’nde ise 20 lira olan ortalama geçiş ücretlerine göre KDV hariç 5 ayda 466 milyon TL gelire ulaşılıyor.