Reklam
Kategoriler: Kültür Sanat

Can Yücel aramızdan ayrılalı 19 sene oldu

Reklam

“(…)
Yataklık etmiş zaar
Suçu tevatür ve esrar,
Elbet bir kızıllığı var
İkindiyin saat beşte.

Sardunya’ya Ağıt/Can Yücel

‘Sanat sevicileri’ne, yobazlara ve para babalarına lafını sakınmayan; argo ve ‘müstehcen’ sözleri kullanmaktan vazgeçmediği için soruşturmaya uğrayan, şiirlerini okumaktan vazgeçemediğimiz Can Yücel’i kaybedeli bugün 19 sene oldu.

Hayatı ve yazarlığı

Yücel,  1926’da İstanbul’da doğdu.  Ankara ve Cambridge üniversitelerinde Latince ve Yunanca okudu, çeşitli elçiliklerde çevirmenlik, Londra’da BBC’nin Türkçe bölümünde spikerlik yaptı.

Askerliğini ise  iki sene olarak Kore’de yaptı. 1958’de Türkiye’ye döndükten sonra bir süre Bodrum’da turist rehberi olarak çalıştıktan sonra bağımsız çevirmen ve şair olarak yaşamını İstanbul’da sürdürdü.

Can Yücel, 1945-1965 yılları arasında Yenilikler, Beraber, Seçilmiş Hikayeler, Dost, Sosyal Adalet, Şiir Sanatı, Dönem, Ant, İmece ve Papirüs adlı dergilerde yazdı. Daha sonraları Yeni Dergi, Birikim, Sanat Emeği, Yazko Edebiyat ve Yeni Düşün dergilerinde yayımladığı şiir, yazı ve çeviri şiirleri ile tanınan Yücel, 1965`ten sonra siyasal konularda da ürün verdi.

12 Mart 1971 döneminde Che Guevara ve Mao’dan çeviriler yaptığı gerekçesiyle 15 yıl hapse mahkum oldu. 1974’de çıkarılan genel afla dışarı çıktı. Dışarı çıkışının ardından hapiste yazdığı Bir Siyasinin Şiirleri adlı kitabını yayımladı. 12 Eylül 1980 sonrasında müstehcen olduğu iddiasıyla “Rengahenk” adlı kitabı toplatıldı.

Maaile’,  “Yazma”, “Her Boydan” (Çeviri Şiirler), “Sevgi Duvarı”, “Bir Siyasinin Şiirleri”, “Canfeda”, “Gece Vardiyası Albümü”, “Benim Adım Firuzansa Ne Olayım” şiir kitaplarından bazılarıdır.

Yücel ayrıca Lorca, Shakespeare, Brecht gibi ünlü yazarların oyunlarından çeviriler yaptı. Shakespeare çevirileri (Hamlet, Fırtına, Bir Yaz Gecesi Rüyası) aslına tam olarak bağlı kalmasa da son derece başarılıdır. Shakespeare’in ünlü ‘to be or not to be’ sözünü ‘bir ihtimal daha var, o da ölmek mi dersin’ şeklinde Türkçeleştirmiştir.

Yücel’in şiirlerinin yanı sıra çevirileri de bir o kadar iyi olup okuyana yabancı bir metinden çeviri yazı okuduğunu adeta unutturur.

“Düzenle birbirimize kan alıp veremiyoruz”

Yücel’in kişiliğini hatırlamak bugün önemli.  Ölmeden önce yaptığı bir röportajda hep muhalif biri olarak yaşadığını söylerken, düzenle arasındaki uzlaşmamayı şu şekilde anlatıyordu: “Ben hayatım boyunca muhalif yaşadım. Devlet ve herkes beni menfi diye belledi. Onun için ‘kan grubum rh negatif.’ Onun için düzenle birbirimize kan alıp veremiyoruz.” Yücel, düzenle uyuşamaması sebebiyle, birçok kovuşturmaya uğradı, hakkında davalar açıldı, işsiz kaldı. Ancak tüm bunlara rağmen, kendi deyimiyle kendi içinde, ruhuyla barışık ve keyifli yaşadı. Yaşadığımız süreçleri görseydi ağzından, kaleminden ‘dolu dolu’ neler çıkardı tahmin etmek zor değil…

Yücel’i 19. ölüm yıldönümünde saygıyla anıyoruz.

Bu haber en son değiştirildi 25 Eylül 2019 12:49 12:49

Reklam

Önceki Haberler

Ölümünden 38 sene sonra Behice Boran

Boran’ın önce Yön Dergisiyle sonra, Milli Demokratik Devrim (MDD) tezleriyle ve yine TİP içindeki Doğu…

11 Ekim 2025 13:11

María Corina Machado: Emperyalizmin Venezuela’daki Nobelli kapak kızı

Onun “demokrasi şampiyonu” imajı, kulağa hoş bir melodi gibi gelse de gerçek başka. Demokrasi, sadece…

11 Ekim 2025 12:49

Nobel Barış Ödülü’nü alan Machado, ödülünü Trump’a ithaf etti

2025 Nobel Barış Ödülü’nü kazanan Venezuelalı Maria Corina Machado, "davamıza destek verdi" diyerek ödülünü ABD…

10 Ekim 2025 18:26

İddia: Belediye konserleri izne tabi olacak

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Meclis açılışındaki yerel yönetimlerle açıklama sonrası belediyelerin konser ve tanıtım gibi hizmetlerinin…

10 Ekim 2025 17:59

Trump’ın Nobel Barış ödülünü alamaması Beyaz Saray’ı sinirlendirdi

Beyaz Saray, Nobel Barış Ödülü’nün Trump yerine Venezuela muhalefet liderine verilmesine tepki gösterdi. Trump’ın “7…

10 Ekim 2025 17:03

CHP’nin kazandığı Bayrampaşa seçimi iptal edildi

İstanbul 8. İdare Mahkemesi, Bayrampaşa Başkanvekili seçimlerine dair AKP'nin başvurusu hakkında olumlu karar verdi. CHP'nin…

10 Ekim 2025 16:59
Reklam