Reklam

Fuat Sezgin’e sahip çıkmak

Reklam

Geçtiğimiz aylarda kaybettiğimiz Prof. Dr. Fuat Sezgin, Türkiye’nin önde gelen bilim insanlarından birisiydi. 1924 doğumlu olan Sezgin,  1951’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ni bitirdikten sonra, Arap Dili ve Edebiyatı alanında doktora yapmıştı, tez konusu “Buhari’nin Kaynakları” idi. Sezgin bu çalışmasında hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari’nin, bilinenin aksine sözlü kaynaklara değil yazılı kaynaklara dayandığını ortaya koyarak, İslam tarihine bakışta önemli bir değişiklik yapmıştı.

1960 yılında, ilerici birçok akademisyenle birlikte “147’ler” diye bilinen listede yer alıp üniversiteden uzaklaştırılınca, Türkiye’den ayrılarak Frankfurt Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürdü (demek ki o zamanlar tasfiye edilenlerin yurtdışında çalışmalarına engel olunmuyormuş). Burada ikinci doktorasını yaptıktan sonra, bugüne kadar sahasında yazılan en kapsamlı eser olan Arap-İslam Bilim Tarihi’nin ilk cildini 1967’de tamamlayan Sezgin, öldüğünde, eserin 18. cildini yazıyordu. Fuat Sezgin’in Frankfurt’taki enstitü bünyesinde oluşturduğu Bilim ve Teknoloji Müzesi de, İslam bilim tarihindeki aletleri sergilemeye devam ediyor. Burada sergilenenler dünyanın çeşitli yerlerinden toplandığı gibi, bulunamayanların şekillerinden kopyası yapılmış, şekilleri bile kayıp olanların ise el yazmalarındaki tariflerinden modelleri oluşturulmuştur (müzenin bir benzerini de İstanbul’da açmıştır). Sezgin,  27 dili çok iyi derecede biliyordu; bu dilleri öğrenmesinin nedeninin araştırdıklarını kaynaklarından okuma tutkusu olduğunu söylüyordu.

Fuat Sezgin’in çalışmaları tarihin belirli bir döneminin aydınlatılmasına ciddi bir katkıda bulunmuştur, dahası; bakışı da değiştirmiştir. Sezgin’in İslamcı bir yaklaşımı da yoktur. İncelediği dönemi, genel ilerlemenin bir parçası olarak ele almış ve olguları karşıtlarıyla birlikte değerlendirmiştir. Daha açık deyimiyle, diyalektik bir yaklaşım vardır Sezgin’in metinlerinde. Üstelik İslam’da bilimin gerileme dönemini de dinî veya ahlakî nedenlerle değil, sosyoekonomik yapıyla ilişkilendirerek somut materyalist bir zeminde açıklamaya çalışmıştır.

Şimdi ben neden bunları yazıyorum?  Şundan: Cumhurbaşkanı Recep Erdoğan “2019 yılını inşallah Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Yılı olarak ilan edeceğiz. Bunun da talimatını verdik. İnşallah bu da hem bilim tarihimiz için hem ilim irfan tarihimiz için hayırlara vesile olur. Bu da bizim onun manevi noktadaki hayatı için bir izdüşümü olur diye düşünüyorum” demişti, Fuat Sezgin’in cenaze töreninde1.  Eğer böyle olursa, Sezgin’in dinci, gerici, olayları hurafelerle açıklamaya çalışan bir kişi olarak tanıtılacağından korkarım. Aslında bu korkumda da haksız değilim çünkü daha şimdiden Amerika’yı Müslümanlar mı keşfetti tartışması Fuat Sezgin üzerinden sürdürülmek isteniyor2.

Dedim ya, Fuat Sezgin olaylara diyalektik yaklaşan, gerçeğe ulaşmak için her türlü zorluğa katlanan, gerektiğinde tek bir metni okuyabilmek için o dili öğrenen, gerçek bir bilim insanıydı. Böyle bir kişinin dinci gerici propagandaya alet edilmesine karşı durmak gerekir. Elbette Fuat Sezgin’in katılmadığım düşünceleri var, örneğin, bilim tarihi bölümlenmesi gibi3, ama bunlar asla Sezgin’in değerini değiştirmez.

Ben şimdiden uyarayım ve Fuat Sezgin’i savunmaya başlayayım dedim. 2019 Fuat Sezgin için zor bir yıl olacak gibi.

1https://www.aa.com.tr/tr/gunun-basliklari/cumhurbaskani-erdogan-2019u-fuat-sezgin-yili-ilan-ediyoruz/1192128

2https://www.google.com.tr/search?q=amerikay%C4%B1+m%C3%BCsl%C3%BCmanlar+m%C4%B1+ke%C5%9Ffetti&oq=amerikay%C4%B1+m%C3%BCs&aqs=chrome.1.69i57j0l5.7361j0j4&sourceid=chrome&ie=UTF-8

3http://haber.sol.org.tr/blog/bilimin-izleri/izge-gunal/bilim-tarihinde-islam-doneminden-soz-edilebilir-mi-158901

Bu haber en son değiştirildi 24 Eylül 2018 19:34 19:34

Reklam

Önceki Haberler

MEB artık sermayenin dediğini uyguluyor: İzmir’e iki MESEM daha

İzmir’e iki yeni MESEM açılacağı öğrenildi. Eğitim Sen İzmir 1 No’lu Şube Başkanı, “Çocuk işçiliğinin…

8 Temmuz 2025 14:37

CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik ifadeye çağrıldı

CHP İstanbul İl Başkanı Özgür Çelik, CHP İstanbul İl Başkanlığı seçimlerine hile karıştığı iddialarına ilişkin…

8 Temmuz 2025 13:54

Ekrem İmamoğlu ile saray arasında pazarlıklar başladı iddiası

Gazeteci Sabahattin Önkibar, kendi YouTube kanalında çok konuşulacak bir iddiada bulundu. Önkibar, "İBB Başkanı Ekrem…

8 Temmuz 2025 12:43

Yandaş sendika zorunlu eğitimi hedef aldı: Okula değil mesleğe gitsinler

Gerici müfredatın ardından AKP’ye yakın sendikalar zorunlu eğitimi hedeflerine koydu. Eğitim Bir Sen, son 4…

8 Temmuz 2025 12:32

Timur Soykan gözaltı sonrası ilk kez konuştu: Susmamız için yapıyorlar

CHP’li belediyelere yönelik operasyonları eleştirdiği paylaşımı nedeniyle gözaltına alınan ve adli kontrolle serbest bırakılan gazeteci…

8 Temmuz 2025 12:16

Manavgat Belediyesi’ne yönelik operasyonda 7 kişi daha gözaltına alındı

Manavgat Belediyesi’ne yönelik operasyon kapsamında 7 kişi daha gözaltına alındı.

8 Temmuz 2025 12:12
Reklam