"Gerçek işsizlik yüzde 17"
DİSK-AR raporuna göre “geniş tanımlı işsiz” sayısı yüzde 17,1’lik oranla 5 milyon 834 bin oldu.
DİSK-AR raporuna göre “geniş tanımlı işsiz” sayısı yüzde 17,1’lik oranla 5 milyon 834 bin oldu. Genç işsizlik oranı yüzde 19,3, genç kadın işsizlik oranı ise yüzde 25,4. Kayıtdışı ve güvencesiz istihdam artışı ise kaygı verici boyutta.
DİSK Araştırma Dairesi (DİSK-AR), TÜİK’in Ekim 2017 dönemi Hanehalkı İşgücü Araştırması’nı, İŞKUR’un Ekim 2017 işe yerleştirme istatistiklerini ve SGK’nin Haziran 2017 sigorta verilerini birlikte değerlendirdiği bir rapor hazırladı.
TÜİK tarafından açıklanan dar tanımlı (standart) mevsimsel etkilerden arındırılmış işsizlik yüzde 10,3 olarak gerçekleşti. Mevsimsel etkilerden arındırılmış işsiz sayısı ise 3 milyon 274 bin oldu. Ekim 2017 döneminde genel/standart işsizlik oranı geçen yıla bir buçuk puanlık düşüş kaydederken, kentsel işsizlik, genç ve kadın işsizliği yüksek seyretmeye devam ediyor. Mevsim etkilerinden arındırılmış tarımdışı işsizlik yüze 12 ve tarımdışı genç işsizliği yüzde 19 olarak gerçekleşti.
Stajyer, kursiyer ve bursiyer istihdamı 1 milyon 165 bin arttı
Rapora göre; TÜİK istatistiklerindeki “stajyer-bursiyer” oyunu bir kez daha yaşandı.
TÜİK’e göre sigortalı istihdam artışı 895 bin kişi artarken, SGK’ye göre ise toplam sigortalı sayısındaki artış 1 milyon 956 bin oldu. Böylece iki veri arasında 1 milyon 61 binlik bir fark oldu.
SGK verilerinde toplam sigortalı artışının 681 bini zorunlu sigortalılardan, 1 milyon 165 bini ise stajyer-kursiyer-bursiyer oldu.
DİSK-AR, TÜİK ve SGK verileri arasındaki bu derece büyük farkın soru işaretlerini artırdığını, stajyer-kursiyer-bursiyer artışının zorunlu sigortalı artışının iki katı olmasının ise istihdam artışındaki sağlıksızlığı gösterdiğini kaydetti.
Geniş tanımlı işsiz sayısı 5 milyon 834 bin
TÜİK’in yüzde 10,3 olarak açıkladığı işsizlik oranının “dar tanımlı” olduğuna dikkat çeken DİSK-AR, dar anlamıyla işsizlerin yanı sıra iş bulma ümidini kaybeden işsizleri iş aramayan ancak çalışmaya hazır olan işsizleri, mevsimlik ve zamana bağlı eksik çalışanları da kapsayan “geniş tanımlı işsizlik” verilerini ise şöyle açıkladı:
- Dar tanımlı işsizler: 3 milyon 287 bin
- Ümitsiz işsizler: 600 bin
- İş aramayıp çalışmaya hazır olanlar: 1 milyon 506 bin
- Zamana bağlı eksik istihdam: 370 bin
- Mevsimlik çalışanlar: 71 bin
- Toplam: 5 milyon 834 bin
- DİSK-AR, işsizliğin “geniş tanımlı” ele alınması durumunda yüzde 10,7 olarak sunulan oranın gerçekte yüzde 17,1 olduğuna dikkat çekti.
Genç işsizliği de yüksek, kadın işsizliği de
Rapora göre;
Mevsimsellikten arındırılmış genç (15-24 yaş arası) işsizlik oranı yüzde 20,2, ne istihdam ne de eğitimde olan gençlerin oranı yüzde 24,1 oldu.Kadın işsizliği yüzde 14, genç kadın işsizliği yüzde 25,4 oldu.
Tarım dışı (mevsimsel etkilerden arındırılmış) işsizlik oranı yüzde 12,3, tarımdışı kadın işsizliği yüzde 18,4, tarımdışı genç kadın işsizliği yüzde 31,1 oldu.
DİSK-AR, raporun sonuç bölümünde işsizliğin azaltılması, istihdamda kalıcı ve güvenceli artışın sağlanması için şu önerileri yaptı:
- İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer ve kursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
- “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
- Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
- İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
- Güvencesiz çalışma biçimlerine son verilmeli, tüm taşeron işçilere kadro verilmelidir. Kamu taşeron işçileri kamu işçisi olarak kadroya alınmalıdır.
- Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
- Kiralık işçilik yasası (6715) Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmelidir.
- Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
- Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
- İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmelidir
- Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım hizmetleri devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
