4 Ekim 1957- İnsanlığın ilk yapay uydusu Sputnik 1
Sovyetler Birliği 61 yıl önce bugün (4 Ekim 1957'de) Sputnik-1 uydusunu Dünya’nın yörüngesine göndererek, Uzay’ın karanlık kapılarını insanlığa açarak “Uzay Çağını” başlattı.
Sovyetler Birliği 61 yıl önce bugün (4 Ekim 1957’de) Sputnik 1 uydusunu Dünya’nın yörüngesine göndererek, Uzay’ın karanlık kapılarını insanlığa açarak “Uzay Çağını” başlattı.
Sputnik 1 uydusu Kazakistan’daki Baykonur uzay üssünden ilk kıtalararası balistik füze R-7 Semyorka ile fırlatılmıştı. R-7 füzesindeki iticide meydana gelen arıza nedeniyle neredeyse başarısız olacak fırlatma işlemi, uçuş kontrol sisteminin roketin güzergâhını düzeltmesiyle birlikte başarıyla gerçekleştirilebilmişti.
Uydu, Dünya’nın yüzeyinden 215 ilâ 865 kilometre uzaklıktaki alçak yörüngeye yerleşmişti.
Sputnik 1 Uydusu’nun ağırlığı 80 kg olup, çapı 58 cm, yörünge yüksekliği 250 km idi. Küre şeklinde bir gövdesi ve bundan ayrılan 2,4 ila 2,9 m uzunluğunda dört uzun anteni vardı. 20 ve 40 MHz gücünde iki radyo vericisi de bulunmaktaydı. Bu radyo sinyalleri iyonosferdeki elektron yoğunluğunu ölçmede kullanıldı. Ayrıca, uydunun iç basıncı ve sıcaklığı da sinyallerle iletiliyordu. Böylece uydu çeperinin bir göktaşı tarafından delinip delinmediği takip edilebiliyordu. Uydunun basınçlı iç bölgesi nitrojen gazıyla doldurulmuştu. Ancak yörünge sırasında uydu çeperinin hiç delinmediği tespit edildi. Bu durum, gelecekteki uzay uçuşları için Dünya yörüngesinin güvenli olduğunu gösteriyordu.
Sputnik 1, pilleri bitinceye kadar üç hafta boyunca sinyal gönderdi. Bundan sonra uydunun yörüngesi görsel olarak izlenmeye devam edildi. Yörüngesi gitgide alçalan Sputnik 1, fırlatmadan 92 gün sonra, 4 Ocak 1958’de atmosfere girerek yandı. Sputnik 1, yörüngede 1.400 tur atmış, 70 milyon km yol kat etmiştir.
“Sovyetler ABD’yi geride bıraktı”
ABD de Aralık 1957’de Vanguard TV3 roketiyle yörüngeye bir uydu fırlatmaya çalıştı ancak başarısız oldu. Şubat 1958’de Explorer 1 uydusunu uzaya gönderene kadar bu alanda bir başarı edinemedi.
Daha sonra da Sovyetler Birliği ile ABD arasında başlayan uzay yarışı tüm hızıyla devam etti. Bu yarış sırasında uzaya ilk kez bir canlı (köpek Layka) gönderildi, yörüngeden Dünya’nın ilk fotoğrafı çekildi (Explorer 6 ile 1953 yılında), uzaya ilk kez bir insan ayak bastı (Yuri Gagarin, 1961), uzaya ilk kez bir kadın gitti (Valentina Tereşkova, 1963), Ay’a ilk kez bir insan ayak bastı (Neil Armstrong, 1969).
Sputnik-1 sadece bir Uydu değildi, insanlığın uzay macerasını başlatan bir kapıydı ve bu kapıyı sosyalizm açmış oldu…