Kamuda ‘etik ihlal’: Üst düzey kamu görevlilerinden utandıran icraatlar

Kamu Görevlileri Etik Kurulu’nun 2017 ve 2018 yılında verdiği kararlar, kamudaki “etik ihlallerini” ortaya koydu. Kurul kararlarına göre, kendi eserlerini sahneletip yüklü telif alan genel müdür de var, bir şirkete ait aracı kendi aracıymış gibi kullanan kaymakam da, eşini yasaya aykırı olarak daire başkanı yapan teftiş kurulu başkanı da.

Kamu Görevlileri Etik Kurulu kararlarına göre, bir kamu görevlisi genel müdür olduktan sonra kendisine ait 4 eseri birden il opera ve bale müdürlüklerinde sahneletti. Karşılığında yüklü telif aldı. Bir kaymakam ilçedeki bir şirkete ait aracı kendi aracıymış gibi kullandı. Bir teftiş kurulu başkanının eşi yasaya aykırı olarak daire başkanı olarak atandı. Başbakanlık İletişim Merkezi’ne (Bİ- MER) başvuran bir müfettiş, İzmir’den Şırnak’a gönderildi. Bir belediye başkanı, belediyeye ait kafeteryanın sözleşmesini kira süresi bittiği halde keyfi olarak “başkanlık oluru” ile her yıl uzattı.

Kamu Görevlileri Etik Kurulu 2017 ve 2018 yıllarına ait kararlarını yayınladı. Üst düzey kamu görevlilerinin etik ihlallerine yer verilen kararlarda kişilerin isimleri ile çalıştıkları kurumlar gizli tutuldu. Bu kararlardan dikkat çeken bazıları şöyle:

* Hakkında inceleme yapılan kamu görevlisine ait eserler, daha önceki yıllarda ayrı ayrı ve daha az sayıda sahneleniyordu. Ancak bu kişi genel müdürlük görevine atandıktan sonra ayrıcalıklı olarak dört eseri birden genel müdürlüğe bağlı il opera ve bale müdürlüklerinde birçok defa sahnelendi. Karşılığında “toplam olarak” yüksek miktarda telif ücreti aldı. Kurul bu durumun Kamu Görevlileri Etik Davranış İlkeleri ile Başvuru Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğin, “dürüstlük ve tarafsızlık”, “görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması”, “saygınlık ve güven” ilkelerine aykırı olduğuna dikkat çekti. Karar, Başbakanlık’a da bildirildi.

* Bir kurumda Teftiş Kurulu Başkanı olarak çalışan kamu görevlisinin eşi, kurulmasından hemen sonra Yazı İşleri Daire Başkanlığı’na atandı. 1 aydan kısa bir süre sonra da bu kez başkanlık oluru ile genel müdürlük emrinde görevlendirildi. Yerine ise başka birisi getirildi. Kurul bu işlemlerin, “hayatın olağan akışına aykırı ve üçüncü kişiler nezdinde şüpheli ve kamu yönetimine duyulan güveni zedeleyici nitelikte olduğu” sonucuna vardı. Bu nedenle de “görev ve yetkilerin menfaat sağlamak amacıyla kullanılmaması” ile “saygınlık ve güven” başlıklı yönetmelik maddelerinin ihlal edildiğine dikkat çekti. Kurul ayrıca daire başkanlığına atanan kişilerin yasaya aykırı olarak 4 yıllık yerine 2 yıllık yüksek öğretimden mezun olduklarına da işaret etti. Uygulamanın hukuka da aykırı olduğuna dikkat çeken kurul, etik dışı davranıldığına vurgu yaptı. Karar Başbakanlık’a bildirildi.

* Bir kaymakam görev yaptığı ilçede faaliyet gösteren özel bir şirkete ait binek aracını kendi özel aracıymış gibi kullandı. Dışarıya araç kendisininmiş gibi yansıttı. Kullandığı süre içerisinde aracın akaryakıt veya benzeri giderleri de şirket tarafından karşılandı. Kurul, bu şekilde hem makama hem de kamu hizmetine olan güveni sarsacak, saygınlığı zedeleyecek, kamuda olumsuz bir algı oluşturacak işlem ve eylemde bulunulduğuna işaret ederek etik ihlali kararı verdi.

* Bir belediye mülkiyeti kendisine ait olan kafeteryayı 3 yıllığına kiraya verdi. Ancak kiralama süresinin sona ermesinin ardından sözleşme başkanlık oluru ile her yıl uzatıldı. Kurul bunun Devlet İhale Yasası ve Belediye Yasası’na aykırı olduğuna dikkat çekti. Belediye başkanının etik kuralları ihlal ettiği belirtildi. Ayrıca kafeteryaya ait su tüketim bedeli de kiracı tarafından ödenmesi gerekirken, sözleşmeye aykırı olarak belediye tarafından karşılandı.

* 3. derece kadrolu bir müfettiş gerekli şartları taşımasına karşın 1. derece müfettişlik kadrosuna atanmaması nedeniyle Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER) aracılığıyla kurumuna başvurdu. Daimi görev yeri İzmir olan müfettiş bu başvurusundan kısa bir süre sonra Şırnak’ta görevlendirildi. Kurul, görevlendirmenin objektif kriterlere ve hizmet gereklerine uygun olmadığına dikkat çekti. Teftiş Kurulu Başkanı’nın “dürüstlük ve tarafsızlık” hükmüne aykırı davrandığı sonucuna varıldı.