7 Kasım 1917: Ekim Devrimi...
25 Eylül’de Petrograd Sovyeti yönetimine geçildi, Lenin gizlice Petrograd’a geldi ve devrim hazırlıkları yapılmaya başlandı. Donbas’ta maden işçileri, Ural’da metal işçileri, Bakü’de patrol işçileri, tekstil ve demiryolu işçileri Ekim ayına kadar onlarca grev yaptı, yüzbinlerce işçi sokağa çıktı. Fabrikalarda yönetim işçilere geçti.
Miladi takvime göre 7 Kasım’a tekabül eden tarih, Rusya’nın o dönem kullandığı Jülyen takviminde 25 Ekim’i gösteriyordu. Bu yüzden devrim, Ekim Devrimi olarak anıldı.
25 Ekim 1917’de Petrograd merkezli geçici hükümetinin Bolşevikler tarafından devrilmesi ve iktidara gelmesiyle sosyalist bir düzene geçildi. Devrim, Çarlığa ve onun temsil ettiği kilise karanlığına, büyük toprak sahipleri ile burjuvaziye karşı ezilmiş köylü ve işçilerin devrimiydi.
23 Şubat’ta Petrogradlı işçilerin ve çoğunluğu kadınların oluşturduğu büyük bir protesto eylemi yapıldı. Halk devam eden savaşa karşı barış, işsizliğe ve yoksulluğa karşı ekmek sloganları atıyordu. Çar’ı koruyan askerlerin de halkla çatışmayı reddetmesi üzerine Çar 2. Nikolay tahtını bıraktı ve 350 yıllık saltanat sonlandırılmış oldu.
Lvov başkanlığında hızlıca Çar ve eski düzen yanlısı geçici hükümet kuruldu. İşçi ve köylü yanlısı Sovyet varlığı da mecliste yerini alıyordu.
Bitmek bilmeyen savaş nedeniyle bıkan askerlerin barış beklentileri geçici hükümet tarafından devrime kadar dikkate alınmadı. Bu süre içerisinde orduda firarlar milyonları bulmuştu. Geçici hükümet savaşa devam kararı alınca Bolşevikler ülke genelinde ve yurtdışında barış çağrıları yapmaya başlamıştı.
Takvimler Nisan’ı gösterdiğinde İsviçre’den Petrograd’a gelen Lenin burada ‘İktidar Sovyetlere’ adlı ünlü konuşmasını yaparak, halkı sosyalist devrime hazırlıyordu. Buradaki sesleniş ile birlikte Bolşevikler, ‘barış, ekmek ve adalet istiyoruz’ ve ‘Tüm iktidar Sovyetlere’ sloganları ile harekete geçmeye başladı. Lenin’in konuşması daha sonra ‘Nisan Tezleri’ olarak yayımlandı.
Temmuz ayında Alman cephesinden gelen yenilgiyle beraber 500 bin işçi sokağa çıkarak hükümetin istifasını istedi. 3 Temmuz’da Sovyetler’in çağrısıyla Petrograd Garnizonu’ndan ve sonradan Baltık filosunun da katıldığı eylemler düzenlendi. Protestolar sırasında onlarca insan öldürüldü, yüzlercesi yaralandı. 7 Temmuz’da Lvov hükümet başkanlığından istifa ederken, Kerenski başbakanlığa geldi.
Yeni hükümet Pravda gazetesini kapattı, miting ve bildiri dağıtılmasını yasakladı, Lenin’in idamını istedi. Lenin Finlandiya’ya iltica etti, diğer Bolşevikler tutuklandı.
Bu sırada, Çarlık ordusundan Kornilov adlı komutanın geçici hükümeti devirmek, sosyalist ilerleyişi yok etmek amacıyla merkeze yürümesi üzerine Krenski hükümeti Bolşeviklerden yardım istedi. Bolşevik işçiler ve askerlerin Karnilov’u durdurması ile devrim öncesi bir güç denemesi yapılmış oldu. Bu Bolşeviklerin birçok şehirde gücünü arttırmış, ‘İktidar Sovyetlere’ kararını kesinleştirmişti.
25 Eylül’de Petrograd Sovyeti yönetimine geçildi, Lenin gizlice Petrograd’a geldi ve devrim hazırlıkları yapılmaya başlandı. Donbas’ta maden işçileri, Ural’da metal işçileri, Bakü’de patrol işçileri, tekstil ve demiryolu işçileri Ekim ayına kadar onlarca grev yaptı, yüzbinlerce işçi sokağa çıktı. Fabrikalarda yönetim işçilere geçti.
Kırda da durum aynıydı. Onlarca köylü isyanı çıktı. Bolşeviklere destek artıyordu.
10 Ekim günü Lenin’in silahlı ayaklanma önerisi, 2’ye karşı 10 oy ile kabul edildi.
Kerenski tüm bu gelişmelere karşı Devrimci Askeri Komite’yi tutuklama kararı çıkardı. DAK ise Rusya halklarına hitaben barış ve emek için devrim çağrısı yaptı.
24 Ekim’de (6 Kasım) Bolşevikler başkent Petrograd’a doğru harekete geçti. Bolşevik tutuklular serbest bırakıldı. Hükümet askerleri tutuklandı. 25 Ekim’de 10 bin Kızıl Muhafız devlet binalarını ve stratejik mevzileri ele geçirdi. O anda Smolni Enstitüsü’nde bulunan Lenin, devrimi buradan yönetiyordu. O gece Kışlık Sarayı’na saldırı başladı. Baltık Filosu ve Kronştad Denizcileri de saldırıya katıldı. Aurora kruvazöründe saraya top atışları yapıldı. Başbakan Kerenski kaçtı, hükümet üyeleri hapse atıldı.
25 Ekim (7 Kasım) 1917’de Ekim Devrimi gerçekleşmiş oldu ve 2. Tüm Rusya Sovyetler Kongresi’nde iktidar Lenin önderliğinde Bolşeviklere bırakıldı. Lenin, “Yoldaşlar, Bolşeviklerin ısrarla savunduğu işçi ve köylü devrimi gerçekleşmiştir” diyerek zaferi duyurdu.
