Doğalgazda 'yüzde 10 indirim' kandırmacası

BOTAŞ, fiyat hesabını dış hava sıcaklığı 15 derece olacak şekilde ayarladı, sıcaklıkların düşmesiyle doğalgaza yapılan indirim beklentiyi karşılamadı.

Son bir yıl içerisinde doğalgaza yüzde 30, elektriğe yüzde 45 zam yapan AKP iktidarının yılbaşından itibaren uygulama sözü verdiği yüzde 10’luk indirimlerde oyuna başvurduğu ortaya çıktı. Yüzde 10 diye açıklanan indirimin, tüketicinin cebine yüzde 6 ile 8.4 civarında yansıdığı anlaşıldı.

Sözcü‘den Erdoğan Süzer’in haberine göre, indirim kandırmacası, Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi’nin (BOTAŞ) doğalgaz fiyatlandırmasında uyguladığı ve vatandaşın aleyhine olan yöntemi de gözler önüne serdi.

AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan bir süre önce yıl başından itibaren doğalgaz ve elektrik fiyatlarına yüzde 10 indirim yapılacağını açıkladı. Doğalgazı kartlı sayaçlarda kullanan milyonlarca vatandaş da, indirimden faydalanabilmek için yılın ilk günü manyetik kartlarına doğalgaz yükletti. Ancak sonuç adeta hüsran oldu. Gaz yükleten hiçbir tüketici yüzde 10’luk indirim rakamına ulaşamadı.

FİŞTEN HESAPLAMA

Doğalgaz yüklemesi yaptıran çok sayıda vatandaşın bilgi fişleri üzerinden hesaplama yapıldı. Ortaya, hiçbir abonede yüzde 10’luk indirimin gerçekleşmediği sonucu çıktı. Hesaplamalara göre yüzde 10’luk indirimin tüketiciye yansıması yüzde 6 ile yüzde 8.4 aralığında kaldı. İndirim olup olmadığını anlayabilmek için aralık ayında aynı paraya aldıkları gaz miktarını gösteren bilgi fişlerini de yanında getiren tüketiciler indirimi göremeyince şoke oldu. Kendi kartlarının yanı sıra komşularının ya da çocuklarının kartlarına da aynı miktardaki para karşılığı gaz dolumu yaptıran bir çok tüketici de birbirinden farklı ‘birim fiyatlarla’ karşılaştı.

15 DERECE OYUNU

Bu durum, iki nedenden kaynaklanıyor. Birincisi BOTAŞ indirimi ÖTV fiyatı üzerinden yaptı. Bu nedenle yüzde 10’luk indirim dağıtım şirketlerinin fiyatında yüzde 10 yerine yüzde 9.7 civarında yansıdı. Ancak indirimi asıl engelleyen BOTAŞ’ın doğalgaz fiyatlandırmasına uyguladığı vatandaş aleyhine olan yöntem oldu. Bu yönteme göre, havalar soğudukça vatandaş gazı daha pahalı kullanıyor. Havalar ısındıkça gaz ucuzluyor. Çünkü BOTAŞ, doğalgazın fiyatını 15 derecelik dış hava sıcaklığına göre fiyatlandırıyor. Hava sıcaklığı 15 derecenin altına düştükçe, özellikle sıfırın altındaki sıcaklıklara ulaştıkça ısıl değerin çarpan etkisi vatandaş aleyhine işliyor. Örneğin, 18 derecede alınan ve kullanılan 500 liralık doğalgaz miktarı daha fazlayken, eksi derecelerde kullanılan 500 liralık gazın miktarı daha düşük oluyor. Bu hesaplama yüzünden, indirim hava sıcaklıklarının çok düştüğü döneme denk gelmesi nedeniyle vatandaşa yansıması daha düşük kalıyor.

Vatandaş doğalgazı kışın değil de havaların aşırı ısındığı yaz aylarında kullanabilseydi doğalgazı daha ucuza tüketebilecek. Ancak, bu da işin doğasına aykırı. Çünkü vatandaş doğalgazı çoğunlukla ısınma amaçlı kullandığı için doğalgaz tüketimi de çoğunlukla soğuk havalarda artıyor.