'Ethem Sancak, Tank-Palet Fabrikası'ndan 25 yılda 3 milyar dolar kazanacak'
Deniz Zeyrek, peşkeş çekilen Tank Palet Fabrikası'yla ilgili dikkat çeken bir yazı kaleme aldı.
Sözcü yazarı Deniz Zeyrek, bugünkü “BMC nasıl bir koyup 60 alacak?” başlıklı yazısında, “BMC’nin bu işten karı en az 1.1 milyar dolar olacak. İhracat hedefi olan 3 bin tankın satışı gerçekleşirse BMC’nin karı 3.3 milyar doları bulabilir.” bilgisini aktardı.
Zeyrek’in yazısı şöyle:
Arifiye’deki “Kara Kuvvetleri Komutanlığı 1. Ana Bakım Komutanlığı”, namı diğer Tank-Palet Fabrikası konusunda herkesin aklında onlarca soru var. Bu soruların en önemlilerini HaberTürk yayınında BMC’nin patronu Ethem Sancak’a sordum ve tabloyu kafamda büyük ölçüde netleştirdim. Meselenin sadece Katar ortaklığı değil, aynı zamanda BMC’nin özelleştirilmesinden başlayan bir “iktidar desteği” olduğunu anladım. Çıkardığım somut sonuçları en başından tek tek yazayım:
– BMC 2014 yılında TMSF tarafından satışa çıkarıldı. Başlangıçta muhammen bedel 935 milyon TL idi. Sonrasında 750 milyon TL’ye düşürüldü. Ethem Sancak, ihaleyi 751 milyon TL’ye (kendi deyişi ile 200 milyon dolara) satın aldı.
– Sancak tek başına işin altından kalkamayacağını düşünerek yerli ve yabancı ortak aramaya başladı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Öztreyler şirketini önerdi. Hisselerin yüzde 25’ini alan Öztreyler’in sahibi, Rize Güneysulu işadamı Talip Öztürk’tü. Öztürk’ün Erdoğan’ın yakın akrabası olduğu bilgisi vardı. Sancak, ilgili soruyu “Güneysu’da herkes birbirinin akrabası, ne olmuş yani” diyerek yanıtladı. Yabancı ortak da Erdoğan’ın Katar Emiri Al Thani ile yaptığı görüşme sonrasında Katar Ordusu oldu. 300 milyon dolar ödeyen Katar Ordusu şirket hisselerinin yüzde 49.9’unu satın aldı. Ticaret Sicil Gazetesi’ne göre şirketin yönetim kuruluna yedi Katar vatandaşı atandı.
– Sancak, böylece tamamını 200 milyon dolara satın aldığı BMC’nin yüzde 75’ini 400 milyon dolara Talip Öztürk ile Katar Ordusu’na sattı.
– BMC’nin TSK ve diğer kamu kuruluşları ile geçmişte yaptığı anlaşmalar devam etti. Sancak’a göre fabrika işler hale getirildikten sonra şirketin gelirlerinin yarısı Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB), TSK ve belediyeler gibi kamu kuruluşlarından alınan ihalelerden geldi.
– İşleri daha da büyütmek isteyen BMC’ye 2015’te savunma sanayi ürünleri, tren ekipmanı gibi alanlarda üretim yapacağı bir fabrika için Sakarya Karasu’da 2.2 milyon metrekare bir arazi tahsis edildi.
– BMC bununla da yetinmedi, Otokar’ın 2009’da ilk fazının (prototip üretimi) ihalesini aldığı, 2012-2014 arasında 5 prototipini ürettiği Altay Tankı’yla ilgilenmeye başladı. Sözleşmeye göre fiyatta anlaşabilirlerse Otokar ikinci faza (seri üretime) devam edebilirdi. Ancak SSB Otokar’ın teklifini yüksek bulduğunu gerekçe göstererek süreci iptal etti ve Nisan 2018’de yeniden ihaleye çıktı. BMC o ihalede Otokar ve FNSS’i geride bıraktı.
– BMC ihale sözleşmesi imzalandıktan sadece bir ay sonra, Mayıs 2018’de Cumhurbaşkanlığı kararı ile karşılığı 1,4 milyar TL’yi bulan süper teşvikler aldı. Teşvikin kapsamında tank dahil paletli zırhlı araç üretimi ve bunların motorlarının yatırımı için kurumlar vergisi indirimi, sigorta prim desteği, enerji desteği, yatırım indirimi, personel maaşları ve faiz desteği de vardı. Sancak, ihale öncesinde Altay Tankı üretiminde Arifiye’deki Tank Palet Fabrikası’nı kullanacaklarını bildiklerini de söyledi. (Süper teşvikler ve Tank Palet Fabrikası’nın kullanılacağının önceden bilinmesinin, BMC’nin verdiği rakamın diğerlerinden düşük olmasının temel nedeni olduğu yorumları yapılıyor.”
– Karasu tesislerinin dört yıldan önce tamamlanması beklenmiyor. Ancak TSK, BMC’den Mayıs 2020’ye kadar teslim edilmek üzere 250 tank istedi. Bu iş için İzmir fabrikasını kullanamayacağı, Karasu fabrikasını da yetiştiremeyeceği bilindiğinden, BMC’ye Tank-Palet Fabrikası’nı kullanma seçeneği sunuldu. Cumhurbaşkanlığı kararı ile fabrika 25 yıllığına BMC’ye kiralandı. Sancak’ın da doğruladığı bilgiye göre sadece 50 milyon dolarlık yatırım şartı dışında herhangi bir kira talep edilmedi.
Benim gördüğüm manzara şu:
– Yarısı Katar Ordusu’na ait olan BMC, sadece 50 milyon dolar yatıracağı TSK’ya ait bir fabrikada iki yılda 250 tank üretecek ve karşılığında 2 milyar 750 milyon dolar alacak. Bu rakam 10 yıl içinde 1000’i bulacak ve TSK kendi fabrikasında üretilecek bin tanka 11 milyar dolar ödeyecek. BMC’nin bu işten karı en az 1.1 milyar dolar olacak. İhracat hedefi olan 3 bin tankın satışı gerçekleşirse BMC’nin karı 3.3 milyar doları bulabilir.
– Anlayacağınız, BMC, Tank Palet’e 50 milyon dolar koyup 25 yılda 3 milyar dolar kazanacak.
Karlı iş değil mi?
