ABD Suriye petrolünü yağmalıyor
ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz günlerde Suriye'nin doğusundaki petrol kuyularını “korumak” üzere bölgedeki askeri varlıklarının devam edeceğini belirtmişti. Trump’ın açıklamasının ardından ABD Savunma Bakanlığı, ABD askerlerinin ve zırhlı araçların Suriye'deki petrol sahalarına sevk edildiğini duyurdu.
ABD Başkanı Donald Trump geçtiğimiz günlerde Suriye’nin doğusundaki petrol kuyularını “korumak” üzere bölgedeki askeri varlıklarının devam edeceğini belirtmişti. Trump’ın açıklamasının ardından ABD Savunma Bakanlığı, ABD askerlerinin ve zırhlı araçların Suriye’deki petrol sahalarına sevk edildiğini duyurdu.
ABD askerleri petrol nöbetinde
ABD’nin Suriye’ye dönük müdahaleleri yeni boyutlarıyla devam ediyor. Suriye’de 2011 yılında başlayan müdahale önce cihatçı çeteler tarafından yürütülmüş, savaşın gidişatının Suriye lehine dönmesiyle birlikte ABD’nin desteklediği Suriye Demokratik Güçleri (SDG), Suriye’nin kuzey ve doğusunda bulunan petrol bölgelerini ele geçirmişti.
Türkiye’nin yürüttüğü “Barış Pınarı Harekâtı”nın ardından ABD’yle yapılan anlaşma sonucunda, SDG Türkiye sınırından çekilirken, petrol bölgeleri de doğrudan ABD askerleri tarafından işgal edildi.
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray’da konu hakkında açıklamalarda bulunurken, Türkiye-Suriye sınırını kastederek; “Sınırı başkaları kontrol etsin, biz petrolü güvence altına aldık. Petrolü seviyorum. Kürtler ile çalışıyoruz, Türkiye ile çalıyoruz, birçok ülke ile çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.
Suriye’deki petrolün işlenmesi için ABD merkezli enerji şirketi Exxon Mobil’i işaret eden Trump, şirketin Suriye’de faaliyete geçerek bölgedeki petrolü değerlendirebileceğini söyledi.
Bu gelişmelerin ardından ABD askerlerinin birçok petrol kuyusunu işgal ettiği ve petrol bölgelerinde devriye attığı görüldü.
Suriye’nin petrol varlığı
Suriye’de 2011 yılındaki müdahaleyle birlikte petrol üretimi de ciddi oranda düşmüş durumda. Ülke geçmişinde petrol üretiminin zirve yaptığı dönemlerde bile günlük petrol üretimi miktarı 600 bin varil seviyelerindeydi. Bu miktar aynı dönemler Irak’ta günlük 3,6 milyon varildi.
Yaşanan savaş ile birlikte Suriye’nin petrol üretimi Türkiye’nin dahi altına düşerek günlük 28 bin seviyesine kadar düştü. Türkiye’de bu miktar 73 bin varil civarındadır.
Uluslararası Enerji Ajansı’nın 2011 verilerine göre Suriye’nin 2,5 milyar varil petrol rezervi bulunuyor. Bu miktar Irak’ta 142,5 milyar, İran’da 158,4 milyar, Suudi Arabistan’da ise 266,5 milyar varildir. Bu tablo içinde Suriye petrolü küresel petrol rezervlerinin sadece yüzde 0,14’üne tekabül etmektedir.
ABD petrol sahalarına yeni üsler kuruyor
ABD’nin Suriye’deki varlığı bir bölünme operasyonuna dönüşmüş durumda. Uluslararası hukuk ayaklar altına alınırken, Suriye’nin egemenlik haklarından ne ABD ne de müttefik ülkeler olan Türkiye ve İsrail bahsetmiyor. Ülkenin kaynakları üzerinde tasarruf hakkını kendisinde görenler fiili bir durum oluşturarak kalıcı olarak yerleşmeye çalışıyor.
ABD askeri varlığını daha çok petrol bölgelerinde muhafaza ediyor. Ülkenin petrol sahalarının büyük kısmı Irak sınırı yakın doğu bölgelerinde bulunuyor. Fırat Nehri hattı üzerinde bulunan Ömer, Şadadi ve Süveyde ülkenin en verimli petrol sahalarını oluşturuyor. Udeh ve Gibeybe, Tişrin gibi sahalar ise daha küçük petrol alanları olarak biliniyor.
Son dönemde ABD’nin yeni üsler kurmaya çalıştığı biliniyor. Özellikle Deyrizor bölgesinden bulunan Ömer petrol sahası kritik öneme sahip. ABD 28 Ekim’de Irak’tan 170 araçlık birlik kaydırarak bölgeye takviye yaptı. ABD’nin Deyrizor’da üç askeri üssü bulunuyor.
*Sosyalist Cumhuriyet gazetesi 144. sayısında yayımlanmıştır.
