Sibirya Yangını ve Oligarşi
Rusya’nın dev kaynaklarını 1991’den beri sömüre sömüre bitiremeyen oligarşik çete için genelde Rusya ve özelde Sibirya vatan toprağı değil, sadece yerüstü ve yeraltı kaynakları vahşice sömürülüp geliri ABD ve AB bankalarında depolanacak topraklar.
Candan Badem
Bugünlerde Sibirya’da orman yangınları 1.5 milyon hektardan fazla alanı yakmış durumda. Bu miktarda yangın Sibirya’da şimdiye dek görülmüş en büyük yangın. Rusya’nın dev kaynaklarını 1991’den beri sömüre sömüre bitiremeyen oligarşik çete için genelde Rusya ve özelde Sibirya vatan toprağı değil, sadece yerüstü ve yeraltı kaynakları vahşice sömürülüp geliri ABD ve AB bankalarında depolanacak topraklar. Örneğin başbakan Medvedev’in Sibirya’nın en büyük orman ürünleri firmalarından İlim ile bağları iyi biliniyor. Oligarşik medya yangının rutin ve kaçınılmaz, söndürmenin ise ekonomik olarak “rantabl” olmadığını söyledi. Krasnoyarsk valisi Aleksandr Uss, yangının normal olduğunu söyledi. Oligarşinin başı Putin uzun süre oralı bile olmadı, sonra yangını söndürme işinde orduyu kullanmaya karar verdi. Ne var ki söndürme işinin ciddiyetle yürütüldüğüne inanmak zor, çünkü sadece iki uçakla yürütülüyor. Oligarşik merkez Moskova, periferik Sibirya’nın doğal kaynaklarından elde edilen gelirin çok az bir kısmını yerel halk için harcıyor. Sovyet sisteminde her biri bir kasabayı veya şehri besleyen dev işletmeler yağmalandı ve şimdi Moskova veya Avrupa’da yaşayan oligarklara hizmet ediyor, dünyayı gezen dev lüks yatlara dönüşüyor.
Bu yıl Sibirya’da özel bir kuraklık görülmedi. Kanada ormanları Sibirya ormanları ile yaklaşık aynı enlemde ancak orada bu çapta yangınlar olmuyor. Neden? Çünkü orada Sibirya’daki gibi ormanın yanmasından kar eden mafyatik şirketler yok. Bunlar yanan orman alanlarında sağlam kalan ağaç gövdelerini kesme işini alıyorlar. Bunun için yangın çıkarmış olmaları işten bile değil. İkinci bir olasılık yangını söndürmek için çıkarılan kontrollü yangınların ilgisizlikten veya kasıttan dolayı kontrolden çıkması. Her halükarda Moskova’nın Sibirya yangınına karşı kayıtsızlığı 19. yüzyıl İngiliz sömürgeciliğinin Hindistan’daki bir yangına bakışına benziyor. Çok da önemli değil çünkü orası yatırım yapılacak değil sömürülecek bir alan. Bu durumda Sibirya’da yakın gelecekte ayrılıkçı bir hareketin veya federal bütçeden daha fazla pay isteyen bir hareketin çıkması mümkün. Böyle bir hareketi Çin’in de desteklemesi mümkün.
SSCB, Sibirya’da yaşayan insanlar için altyapı yatırımları ve konutlar yapıyordu. Her işletme çevresine hayat veriyordu. Yangın söndürme ekipleri ve donanımı nitelik ve nicelikçe şimdikinden çok daha iyiydi. Oligarşik rejim ise Sibirya ormanlarını da halkını da önemsemiyor. Orman daha çok var, işçi gerekirse onu da Çin’den daha ucuza getiririz diye düşünüyor. Birkaç yıl önce Omsk yakınında bir fabrika inşaatı için Çin’den 3500 işçi getirmişlerdi. Sibirya’da iş yok ve nüfusu sürekli azalıyor. Hayalet köyler ve kasabalar oluşuyor. Bütün bunlar olurken Putin’in gözdelerinden, eski olağanüstü durumlar bakanı ve şimdiki savunma bakanı Sergey Şoygu’nun hostes metresinin şirketinin her iki bakanlığın ihaleleriyle zengin olduğu ortaya çıktı. Şoygu’dan önceki savunma bakanı Anatoli Serdyukov metresiyle ilgili bir yolsuzluktan dolayı görevden ayrılmak zorunda kalmıştı. Bakalım Şoygu da görevden alınacak mı? Oligarşik rejimin bakanlarının biri geliyor öteki gidiyor ama yolsuzluk ve yağma kapitalizmi devam ediyor.
