Başkentgaz nasıl GYO oluverdi?

Asıl faaliyeti gaz dağıtımı olan Başkentgaz'a nasıl GYO unvanı verildi?

Kamuoyuna Kızılay üzerinden Ensar’a 8 milyon dolar ‘şartlı’ bağışı ile gündeme gelen Başkentgaz’ın neden GYO statüsünü tercih ettiği merak ediliyor. Başkentgaz’ın GYO statüsünü vergi avantajları dolayısıyla tercih etmiş olabileceği belirtiliyor. SPK’nın bir dağıtım şirketine GYO lisansını neden verdiği ise bilinmiyor.

Başkentgaz 2016 yılında 156.5 milyon vergi öderken 2017 yılında vergi ödemedi. Sözcü Gazetesi yazarı ve Vergi Uzmanı Nedim Türkmen, “Başkent Doğalgaz’a 2017 yılında gayrimenkul yatırım ortaklığı statüsü verilmiştir. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları Kurumlar Vergisi’nden istisnadır” dedi.

Kızılay üzerinden Ensar Vakfı’na yaptığı 7 milyon 925 bin dolarlık bağışla gündeme gelen Başkentgaz Doğalğaz’a ilişkin tartışmalar bitmiyor. Ensar Vakfı’na bağış yaparken, vergiden kaçınmak için Kızılay’ı aracı yapan Başkent Doğalgaz’ın şirket statüsü de yeni bir tartışma yarattı.

Başkentgaz 2017 yılından bu yana gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) olarak faaliyet yürütüyor. Türkiye’nin en büyük ikinci gaz dağıtım şirketi olan Başkent Doğalgaz, 2017 yılında Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK) izniyle gayrimenkul yatırım ortaklığı (GYO) statüsüne geçti.

Resmi adı da Başkent Doğalgaz Dağıtım Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. oldu. Gayrimenkul yatırımcılığı yapmamasına karşın Başkent Doğalgaz’ın neden böyle bir adım attığı bilinmiyor. Ancak SPK’nın, Başkent Doğalgaz’a GYO olarak izin vermesi de tartışmaya başka bir boyut katıyor. Çünkü, GYO statüsüne sahip olmak için gayrimenkul yatırımcılığı yapma şartı bulunuyor.

BU DA MI ‘VERGİDEN KAÇINMA’?

Başkent Doğalgaz’ın vergi beyannameleri incelendiğinde 2016 yılında 2.5 milyar TL ciro yaptığı 782.8 milyon liralık beyanda bulunduğu, 156.5 milyon lira vergi ödediği görülüyor. Şirketin GYO statüsüne geçtiği 2017 yılında ise cirosu büyümesine karşın vergi ödemedi. Şirket 2017’de 2.6 milyar liralık ciro gösterdi. Fakat “vergi beyanı” ve “tahakkuk eden vergi” hanelerinde “matrahsız” gösterildi. 2018 yılında ise Başkent Doğalgaz, 2.8 milyar lira ciro ile kapattı.

83.3 milyon lira beyanda bulunan Başkent Doğalgaz cirosuna oranla küçük bir vergi (18.3 milyon TL) ödedi. Şirketin 2019 yılını 3.9 milyar TL ciro ile kapattığı tahmin ediliyor. Önümüzdeki günlerde Başkent Doğalgaz’ın kazancı ile ilgili nasıl bir vergi beyanında bulunacağı ve ne kadar vergi ödeyeceği merakla bekleniyor. SÖZCÜ Yazarı ve Vergi Uzmanı Nedim Türkmen, “Başkent Doğalgaz’a 2017 yılında gayrimenkul yatırım ortaklığı statüsü verilmiştir.

Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının kazançları Kurumlar Vergisi’nden istisnadır. Hissedarlarına temettü dağıtmaları durumunda da yüzde 15 olan stopaj oranı yüzde 0 olarak belirlenmiştir. Yani gayrimenkul yatırım ortaklıkları Kurumlar Vergisi ödemedikleri gibi, doğan kârın hissedarlara dağıtılması durumunda da yüzde 15 stopaj ödenmez” dedi.

Türkmen, çok yüksek cirolar yapan şirketin, 2017 yılında tartışmalı bir şekilde unvanına gayrimenkul yatırım ortaklığını eklediğine işaret ederek şunları söyledi: “Başkent Doğalgaz aynı zamanda bu alanda Türkiye’de bir ilk olma özelliği taşıyor. Diğer GYO’lar kuruluş amacına uygun olarak gayrimenkul yatırımları alanında faaliyet göstermesine rağmen, Başkentgaz’ın bir dağıtım şirketi olmasına karşın, neden GYO statüsünü tercih ettiği bilinmiyor. Ayrıca firmanın GYO olarak kurulmasına SPK nasıl göz yumdu” dedi.

SPK NASIL GYO UNVANI VERDİ?

1- Asıl faaliyeti gaz dağıtımı olan bir şirkete, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) nasıl gayrimenkul yatırım ortaklığı unvanı verdi?

2- Şirketin unvanının gayrimenkul yatırım ortaklığı olması, Kurumlar Vergisi istisnasından yararlanır anlamına gelmiyor. Yaptığı işin mahiyetinin de buna uygun olması gerekiyor. Bu durumda Bu şirketin durumu nedir? Devletin vergi kaybı var mıdır?

3- Bu kadar yüksek cirolara rağmen, kârlılığın bu kadar düşük gerçekleşmesinin nedeni nedir? Vergiden kaçınma durumları mı var?

4- 2017 yılında BOTAŞ Türkiye’de vergi rekortmenleri listesinde 1. sırada yer alırken, Başkentgaz’ın bu listelerde ön sıralarda yer almamasının nedeni nedir?

GYO’LAR NE İŞ YAPAR?

Gayrimenkul yatırım ortaklığının (GYO) amacı, getiri potansiyeli yüksek gayrimenkullere, gayrimenkule dayalı projelere yatırım yapmak, portföyündeki gayrimenkullerden kira geliri ve gayrimenkul alım satım kazancı elde ediyor. Portföyündeki varlıklardan kazanç sağlayan gayrimenkul yatırım ortaklığı, yıl sonunda bu kazancı, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemeleri çerçevesinde, ortaklarına temettü olarak dağıtabiliyor. Yasaya göre gayrimenkul yatırım ortaklıkları, sadece gayrimenkule dayalı portföy işletmeciliği faaliyeti kapsamında faaliyet gösterebiliyor.