Giresun'daki tüm HES'lere 'ÇED Olumlu' kararı verilmiş

Giresun'da yaşanan sel felaketi ile gündeme gelen HES'lere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, son 5 yılda 9 HES için ‘ÇED Olumlu’ kararı verdi.

Giresun’da ağırlıklı olarak Dereli ilçesinde etkili olan sel felaketi, Karadeniz’de neredeyse her derenin üzerine kurulan hidroelektrik santrallari (HES) gündeme getirdi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 56 HES’in bulunduğu kentte, son 5 yılda 9 HES projesi için ‘Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Olumlu’ kararı çıktı. Tek bir proje için ‘ÇED Olumsuz’ kararı verilmezken 3 proje için ÇED istenmedi. Şirketler, Giresun’da yeni HES’ler kurmak için de girişim başlattı.

Dere yataklarının yapılaşmaya açılmasının felaketi tetiklediği Giresun’da, Tarım ve Orman Bakanı Pakdemirli’nin verdiği bilgiye göre 56 HES mevcut. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın kentteki HES’ler için gerçekleştirdiği ÇED süreci de oldukça tartışmalı.

Birgün’den Uğur Şahin’in haberine göre, bir projenin doğa üzerinde yaratacağın etkilerin ele alınması anlamına gelen ÇED, ülke genelinde gözardı ediliyor. ÇED değerlendirmesinde, ilgili projenin yapılması halinde doğaya verilecek etkinin ortaya konulması ve bunun da asgari seviyeye indirilmesi ya da önlenmesi amaçlanıyor. Projenin çevreye etkisi ‘yönetilebilir’ düzeyde ise ‘ÇED Olumlu’ kararı veriliyor. Denetim dışı tutulan projeler için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı alınıyor.

‘ÇED OLUMLU’ KARARI ALINAN HES’LER

2015’ten 2019’a kadar ‘ÇED Olumlu’ kararı alınan HES projeleri şöyle:

Kesap Büyükdere’nin üzerinde Proen Enerji’nin HES projesi için 24 Ocak 2015 tarihinde ‘ÇED Olumlu’ kararı alındı.

Dereli’deki Tam Deresi mevkiindeki EBY Enerji’nin Köprübaşı Regülatörü ve HES projesi için 24 Haziran 2015 tarihinde ‘ÇED Olumlu’ kararı alındı

Tırsan Enerji, Şebinkarahisar’daki Kelkit Çayı üzerindeki Yakınca HES’in ‘kapasite artışı’ için Bakanlık’a başvurdu. Şirketin başvurusu üzerine 2 Mart 2017’de ÇED Olumlu’ kararı verildi.

Bulancak’ta Kovanlık Enerji isimli firmanın Pazarsuyu üzerindeki Kovanlık HES projesi için 22 Kasım 2017 tarihinde ‘ÇED Olumlu’ kararı alındı.

Güce’nin Tekkeköy köyünde Güce Tekkeköy Enerji Üretim A.Ş.’nin HES projesi için 12 Ekim 2018’de ‘ÇED Olumlu’ kararı verildi.

Espiye’deki Karadona ve Karaovacık Dereleri üzerindeki Ayzey Elektrik’in Sancak HES isimli projesi için 27 Aralık 2018 tarihinde ‘ÇED Olumlu’ kararı verildi.

Bulancak ilçesindeki Kızılev Deresi ve kolları üzerinde Kızılev Aydındere Enerji’nin HES projesi için 25 Şubat 2019 tarihinde ‘ÇED Olumlu’ kararı alındı.

3 HES İÇİN ‘ÇED RAPORU’ İSTENMEDİ

ÇED istenmeyen HES’ler ise şöyle:

İkisu Enerji, Aksu Deresi’ndeki HES için kapasite artırımı başvurusunda bulundu. 14 Mayıs 2014’te “İkisu Barajı ve HES Güç Artışı Projesi” için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verildi.

2 Haziran 2015 tarihinde Baydar Elektrik’in Alucra ilçesindeki Avutmuş Çayı üzerindeki HES projesi için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verildi.

2 Mayıs 2016 tarihinde Ay-Yıldız Enerji’nin Görele Çavuşlu Deresi üzerindeki HES projesi için ‘ÇED Gerekli Değildir’ kararı verildi.