Suriyeliler 'rejim'den mi kaçıyor 'rejim' kontrolünde mi yaşıyor?
İç ya da dış göçlerin asıl yaşandığı yerler silahlı cihatçı güçlerin kontrol altına aldığı bölgeler. Silahlı cihatçı güçlerin kontrol altına aldığı yerleşim yerlerinden insanlar güvenli bölgelere göç etmiş, hem yandaşların kavramıyla “rejimin” kontrol ettiği illere hem de Türkiye başta olmak üzere Suriye’ye komşu ülkelere.
Yaklaşık 10 yıldır süren Suriye’deki savaşın en önemli etkisi iç ve dış göçlerin geldiği boyut. Savaş koşullarında milyonlarca insan, yaşadığı kenti terk ederek daha güvenli bölgelere göç etmek zorunda kaldı.
Önemli konulardan bir tanesi de insanların nereyi tercih ettiği noktasında. Savaşın sonucu olarak değil de iç ve dış göçün “Esad rejimi” nedeniyle olduğu yandaş kalemlerin iddiaları arasında.
Özellikle Türkiye’de bulunan yaklaşık 3,5 milyon Suriyeli mülteci örnek olarak gösterilerek, bu insanların savaştan değil “rejimden” kaçtığı iddiaları yazılıyor. Ancak daha yakından bakıldığında göçlerin çok büyük bir bölümü silahlı cihatçıların kontrolüne geçen bölgelerden olduğu yönünde.
Suriye’nin nüfusu
Savaş nedeniyle yaşanılan göçler yüzünden bugün net ve sağlıklı bilgilere sahip olunamasa da bazı rakamlar bizlere Suriye’nin nüfusu hakkında fikir veriyor. 2012 yılının verilerine göre Suriye’nin nüfusunun yaklaşık 22,5 milyon kişi olduğu bildiriliyor.
Etnik olarak büyük çoğunluk Arap nüfustan oluşuyor. Yaklaşık %77-83 Arap, %7-8 Kürt, %5-6 Türk, %2 Ermeni, %1 Çerkes ve diğer etnik kökenden insanların yaşadığı Suriye’de ayrıca Filistinli ve Iraklı mülteciler de bulunuyor. Bugün Suriye topraklarının neredeyse üçte birlik kısmı ise nüfusun en fazla %10’una denk gelen Kürtlerin siyasi temsilcisi iddiasında bulunan YPG kontrolünde.
Dini olarak ise Suriye’de nüfusun yaklaşık %74’i Sünni, %12 Nusayri, %10 Hristiyan, %3 Dürzi ve az sayıda Şii kökenli gruplardan oluşuyor. Yine çok az sayıda Yahudi ve Yezidi kökenli Suriyeliler olduğu da kaynaklar tarafından verilen bilgiler arasında.
Türkiye’de kaç Suriyeli var?
24 Ocak 2020 tarihi itibariyle resmi makamlar tarafından verilen bilgiler ışığında Suriyeli mültecilerin Türkiye’deki sayısı 3 milyon 507 bin 723 kişi. Mülteci konumundaki Suriyelilerin büyük çoğunluğu kamplarda değil şehirlerde yaşıyor. Bu oran yaklaşık %98,23.
Şam yönetimine bağlı bölgelerde Suriyelilerin sayısı
İç ya da dış göçlerin asıl yaşandığı yerler silahlı cihatçı güçlerin kontrol altına aldığı bölgeler. Silahlı cihatçı güçlerin kontrol altına aldığı yerleşim yerlerinden insanlar güvenli bölgelere göç etmiş, hem yandaşların kavramıyla “rejimin” kontrol ettiği illere hem de Türkiye başta olmak üzere Suriye’ye komşu ülkelere.
2014 yılına göre yaklaşık 19 milyon kişi Suriye yönetiminin kontrol ettiği bölgelerde yaşadığı resmi kayıtlara düşen bilgiler arasında. Bugün de nüfusun çok büyük bir bölümünün Suriye Devleti’nin kontrol ettiği bölgelerde yaşadığı mülteci sayılarına bakarak görmek mümkün. Suriye’nin doğusunda nüfusun az olduğu da hesap edilirse Suriyelilerin büyük çoğunluğunun “rejim” kontrolündeki bölgelerde yaşamak istediğini ya da bu bölgeleri tercih ettiğini açık olarak gösteriyor.