Moskova'daki İdlib zirvesinden 'ateşkes' kararı çıktı

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in İdlib görüşmesinden ateşkes kararı çıktı.

Rusya’yı ziyaret eden AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İdlib’de Türk askerlerine yönelik hava saldırısı ve Suriye’deki gelişmeleri değerlendirmek için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le görüştü.

Rusya ve Türkiye’nin İdlib’deki gelişmeleri değerlendirdikleri toplantılar sona erdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin’in ikili görüşmesi ile heyetler arası toplantı toplam 5 saat 40 dakika sürdü.

Erdoğan ve Putin’in Kremlin Sarayı’nda yaklaşık 2 buçuk saat süren ikili görüşmesinin ardından heyetler arası toplantı yapıldı. İkili ve heyetler arası görüşmeler 5 saat 40 dakika sürdü.

Heyetler arası görüşmenin ardından Erdoğan ve Putin ortak basın toplantısı düzenledi.

PUTİN: BUGÜN DE UZLAŞABİLDİK

Putin açıklamasında şunları kaydetti:

Bu yıl içerisinde üçüncüsü olan görüşmemizi gerçekleştirdik. Suriye’nin idlib bölgesindeki hassas durumu ele aldık. Yılbaşından itibaren orada faaliyet gösteren terör unsurları faaliyetlerini artırmışlardır. Yılbaşından itibaren Hmeymim üssüne yönelik saldırı sayısı 15 olarak kaydedildi ve her seferinde Türk meslektaşlarımıza bilgi vermekten kaçınmadık. Görüş ayrılıkları oluyor ama bugün de uzlaşabildik. Görüşme sonunda ortak bir belge hazırlandı.

ERDOĞAN: BU GECE İTİBARİYLE ATEŞKES YÜRÜRLÜĞE GİRECEK

Erdoğan açıklamasında şunları kaydetti:

Öncelikle sayın Putin’e nazik daveti için teşekkür ediyorum. Bölgemizde kritik gelişmelerin cerayan ettiği dönemde Sayın Putin ile yeniden bir araya gelmekten memnuniyet duyuyorum. Suriye’deki durumu ve İdlib’deki gelişmeleri ele aldık. Yaklaşık 6 saat süren bir görüşme yaptık. Farklı görüşte olduğumuz tüm konuları ayrıntılarıyla görüştük. Türk Rus münasebetinin derin, tarihi kökleri vardır. 5 asrı aşan bu tarih, iki devletin ve halkın karşılıklı etkileşiminin de bir tarihidir. Bu tarihi ortak çıkar temelinde ilerletmek en büyük arzumuzdur. Bu sene üst düzeyli iş birliği konseyin toplantısı için Sayın Putin’i ülkemize bekliyoruz.

Soçi mutabakatına göre İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi muhafıza edilecek ve statükonun korunması için gerekli tedbirler alınacaktır.. Rejimin doğrudan sivilleri hedef alan saldırıları, İdlib’de tesis ettiğimiz sükuneti bozmuştur. 1. dereceden sorumlu, bölgedeki istikrarı hedef alan rejimdir. Bu bölgede yaşayan 4 milyon insanın terörist olarak ilan edilip bombardımana maruz bırakılmasını kabul etmemiz mümkün değildir.

Gözlem noktaları sahadaki durumu kontrol etmek ve ateşkesi kontrol etmekle yükümlüdür. Rusya’yla tesisi korumak için vardığımız mutabakat nedeniyle sahada çok daha aktif şekilde yer aldık. Bölgede bulunan Rus güçleriyle koordinasyonu sıkı tutmaya özen gösterdik. Rejimin doğrudan askerlerimizi hedef alan saldırı nedeniyle yeni bir statünün oluşturulması kaçınılmaz bir hale gelmiştir.

– Bu gece itibariyle ateşkes yürürlüğe girecektir. Ateşkesin kalıcı hale getirilmesi için gereken çalışmalar hızla ve etkin bir şekilde yürütülecektir. İhtiyaç sahibi tüm Suriyelilere ön şartsız ve ayrım gözetilmeksizin yardım sağlanması için birlikte çalışacağız. Türkiye bu süreçte rejimin yapabileceği her saldırıya cevap verme hakkını saklı tutacaktır. Bu süreç içerisinde değerli mevkidaşımla irtibat halinde olacağız.

– Suriye krizine bu ülkenin toprak bütünlüğü temelinde çözüm bulunana kadar Türkiye, bölgedeki faaliyetlerini sürdürmekte kararlıdır. Bugünkü toplantımızın Suriye’deki ihtilafa kalıcı çözüm bulunmasını temenni ediyor, hepinizi saygıyla selamlıyorum.

ÇAVUŞOĞLU: M4 KARAYOLUNDA GÜVENLİ BÖLGE TESİS EDİLECEK

Putin ve Erdoğan’ın ardından açıklama yapan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ise şunları söyledi:

– İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 saat 00:01’den itibaren durdurulacaktır.

– Türk ve Rus devriyeleri, 15 Martta M4 karayolunun Trumba’dan (Serakib’in batısı) Ain Al Havr’a kadar olan kesimi boyunca başlatılacaktır.

– M4 karayolunun kuzeyinde 6 km ve güneyinde 6 km derinliğinde bir güvenli koridor tesis edilecek. 7 gün içinde esasları kararlaştırılacak.

LAVROV: İNSANLARIN SURİYE’YE DÖNMESİNİN KOLAYLAŞTIRILMASI LAZIM

Rusya Dış İşleri Bakanı Sergey Lavrov ise şunları kaydetti:

“Politik bir süreç sonrasına bu sürecin nihayete ereceğini ifade etmekteyiz. Bu şekilde düşünerek insani durumun kötüleşmesinin engellenmesi gerekmekte, insanların desteklenmesi gerek. İnsanların Suriye’ye dönmesinin kolaylaştırılması lazım. 6 Mart gece 12’den itibaren ateşkesin sağlanması sonrasında bu süreçte bir savunma bakanlıkları çerçevesinde bir koridorun oluşturulması önümüzdeki 7 gün içinde.”

HAZIRLANAN ORTAK METİN

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Rusya lideri Putin’in Moskova’daki görüşmesi sonrası İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi ile ilgili mutabakat metni imzalandı.

İDLİB GERGİNLİĞİ AZALTMA BÖLGESİ’NDEKİ DURUMUN İSTİKRARLAŞTIRILMASINA İLİŞKİN MUHTIRAYA EK PROTOKOL

Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu, Suriye Arap Cumhuriyeti’ndeki ateşkes rejiminin uygulanmasının garantörleri olarak (bundan sonra taraflar olarak anılacaktır),

Suriye Arap Cumhuriyeti’nde Gerginliği Azaltma Bölgeleri Oluşturulmasına İlişkin 4 Mayıs 2017 tarihli Muhtıra ve İdlip Gerginliği Azaltma Bölgesindeki Durumun İstikrarlaştırılmasına İlişkin 17 Eylül 2018 tarihli Muhtıra’yı hatırda tutarak,

Suriye Arap Cumhuriyeti’nin egemenliğine, bağımsızlığına, birliğine ve toprak bütünlüğüne olan kuvvetli taahhütlerini yineleyerek,

Terörizmin tüm tezahürleriyle mücadele ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi tarafından terörist olarak tanımlanan tüm grupların ortadan kaldırılması yönündeki kararlılıklarını yinelerken, sivillerin ve sivil altyapının hedef alınmasının hiçbir şekilde mazur görülemeyeceğini kabul ederek,

Suriye ihtilafının askeri çözümünün olamayacağının ve ihtilafın yalnızca Suriyelilerin öncülüğünde ve sahipliğinde, Birleşmiş Milletler’in kolaylaştırıcılığında, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararıyla uyumlu siyasi süreç yoluyla sona erdirilebileceğinin altını çizerek,

İnsani krizin daha da kötüleşmesinin önlenmesinin, sivillerin korunmasının, ihtiyaç sahibi tüm Suriyelilere önkoşulsuz ve ayrım gözetmeksizin koruma ve insani yardım sağlanmasının, keza ülke içinden yerinden edilmelerin önlenmesi ile mültecilerin ve ülke içinde yerinden edilen kişilerin güvenli ve gönüllü olarak Suriye’deki asıl ikamet yerlerine geri dönüşlerinin kolaylaştırılmasının önemini vurgulayarak,

AŞAĞIDAKİ HUSUSLARDA MUTABIK KALMIŞLARDIR:

1-İdlip gerginliği azaltma bölgesindeki temas hattı boyunca tüm askeri faaliyetler 6 Mart 2020 tarihinde saat 00:01’den itibaren durdurulacaktır.

2-M4 karayolunun kuzeyinde 6 km ve güneyinde 6 km derinliğinde bir güvenli koridor tesis edilecektir. Güvenli koridorun işleyişine dair ayrıntılı esas ve usuller, Türkiye Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu Savunma Bakanlıkları arasında 7 gün içinde kararlaştırılacaktır.

3-Türk-Rus ortak devriyeleri, 15 Mart 2020 tarihinde M4 karayolunun Trumba’dan (Serakib’in 2 km batısı) Ain-Al-Havr’a kadar olan kesimi boyunca başlatılacaktır.

İşbu Protokol, imzalandığı anda yürürlüğe girer.

Türkçe, Rusça ve İngilizce üç örnek olarak ve eşit yasal geçerliliği olacak şekilde 5 Mart 2020 tarihinde Moskova’da imzalanmıştır.