Mühendis Odalarından kapatılan kurumlarla ilgili açıklama
Fizik, Kimya ve Maden mühendisleri odaları, TEAK, BOREN ve NATEN’in kapatılarak, TENMAK adı altında birleştirilmesini değerlendirdi.
Fizik Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası ve Maden Mühendisleri Odası ortak yazılı açıklama yaparak, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü (BOREN) ve Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü’nün (NATEN) kapatılarak, Türkiye Enerji Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu (TENMAK) adı altında birleştirilmesini değerlendirdi.
Açıklamada, “Kayırma ve torpil aracılığıyla liyakatsız atamalar yapmaktadır. Bir ülkenin böylesi yöntemler ile bırakınız kalkınmayı, ayakta durması bile mümkün değildir. Bilim ve teknoloji temelli faaliyetlerin önceliğinin, çıktılarının/sonuçlarının toplumsal yarar amacına hizmet etmesi gerekmektedir” ifadeleri dikkat çekti.
Mühendis odalarından yapılan açıklamada farklı alanların bir araya getirilmesinin çıkar çatışmasına neden olacağı ifade edilerek, şunlar kaydedildi:
“Ülkemizde, nükleer teknoloji barışçıl amaçlarla, yürütülen projeler ve işbirlikleriyle; sanayide, sağlıkta, tarımda, hayvancılıkta kullanılmaktadır. Bu kapsamda, yapılacak araştırmaların bir kurum olarak değil, bir enstitü olarak devam edilmesi doğru bir uygulama şekli değildir. Ayrıca, Uluslararası Atom Enerji Ajansı’nın kurucu üyesi olan Ülkemizde, bu alandaki çalışmaları doğrudan yürüten TAEK’in kapatılarak konuyla direkt ilgisi olmayan kuruluşların faaliyet alanları ile birleştirilip, aynı çatı altına toplanması kabul edilebilir değildir.”
“MEVCUT BİRİKİMDEN YARARLANMA İMKANLARI AZALACAK”
“Ülkemizde bilimsel araştırmaya verilen önem ve ayrılan kaynak göz önüne alındığında, kuruluş ve yapılanma aşamalarından sonra bugüne kadar geçen 18 yıllık süreç içerisinde belli bir konuma gelmiş olan BOREN’in son Kararname ile üç araştırma kurumunu aynı çatı altında toplayan, bütçesi kısıtlı, organizasyon yapısı yeniden teşkil edilecek olan bir kurumsal yapı içinde yer almasının ne gibi bir yarar sağlayacağını anlamak zordur. Bu uygulamanın olası sonucu, enstitünün zaten kısıtlı olan işlevinin daha da zayıflatılması gereksiz yeni kadrolar yaratılması, mevcut bilgi birikiminden yararlanma imkanlarının daha da azaltılması olacaktır.”
“DENEME YANILMA YOLUYLA KURUMLAR AÇILIYOR”
NATEN’in 2018 yılında kurulduğunu hatırlatan oda, şunları sordu: “NATEN’i neden kurdunuz, neden kapatıyorsunuz? İki yılını bile tamamlamamış, yani henüz kuruluş aşamasında bulunan NATEN’i kapatarak neyi amaçlamaktasınız? Kuruluş sürecini bile tamamlamamış bir kurumu kapatacaksanız, niye kurdunuz?”
Yeni kurulan TENMAK’ın başarılı olamayacağını ifade eden oda şunları açıkladı: “TENMAK’ın görevlerini belirttiği bölümlerde ‘yapar veya yaptırır’ ifadeleri yer almaktadır. Deneyim ve birikimi yok edilen kurumların bu görevleri kendilerinin yapması olası olmadığına göre, bu görevler tercih edilen özel şirketlere yaptırılarak kaynak aktarılacaktır. Bilimi ve tekniğin rehberliğinde yürütülmesi gereken işlerde hurafelerden medet uman anlayışlar, hiç bir plan ve hedef gözetmeksizin kurumları kapatmakta, deneme yanılma yoluyla yeni kurumlar açmaktadır.”
“TOPLUMSAL YARARA HİZMET EDİLMESİ GEREK”
“Kayırma ve torpil aracılığıyla liyakatsız atamalar yapmaktadır. Bir ülkenin böylesi yöntemler ile bırakınız kalkınmayı, ayakta durması bile mümkün değildir. Bilim ve teknoloji temelli faaliyetlerin önceliğinin, çıktılarının/sonuçlarının toplumsal yarar amacına hizmet etmesi gerekmektedir. Bu da ancak ülkemizde; insan haklarını, özgürlükleri, barışçıl politikaları, sosyal hakları, insan yaşamı, sağlığı ve çevrenin korunmasını, genel anlamda demokratikleşmeyi esas alan siyasal yapılanma ile olanaklıdır.”
NE OLMUŞTU
Bazı Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, 28 Mart günü Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Kararname ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü ve Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kapatıldı. Kapatılan kurum ve enstitülere mevzuatta yapılan atıflar TENMAK’a yapılmış sayılacak.
