RÖPORTAJ | Watsons çözümü buldu: İşçiler kapı dışarı!

Sokağa çıkma yasağının 10.00 ve 20.00 arası geçerli olmasıyla beraber, pandemi sürecinin getirdiği sorunlara karşı birçok şirketin, mağazanın çözümü; işçileri kapı dışarı etmeye çalışmak oldu. Pandemi döneminin başlarından itibaren çokça duyduğumuz ücretsiz izin uygulamaları, son süratle işçileri zor durumda bırakmaya devam ediyor.

Sınıf Tavrı’na ulaşan bir Watsons işçisinin aktardığına göre ücretsiz izne çıkaran ve kısa çalışma ödeneğinin kesilmesini uygulamaya koyan Watsons şirketi, çalışanlarını mağdur ediyor

Türkiye’de yüzlerce mağazası bulunan kişisel bakım ve kozmetik şirketi olan Watsons, özellikle kriz veya zorlayıcı dönemlerde ortaya çıkan “Kısa Çalışma Ödeneği”ni keserek işçileri bir nevi işten çıkarma girişiminde bulunuyor. Aynı zamanda işçilerin, işverenin inisiyatifine göre izne çıkarılarak çalışmadığı süre zarfı içinde maaş alamadığı durum olan “ücretsiz izin” uygulaması, yine işveren tarafından tekrardan yürürlüğe koyuluyor.

Watsons işçilerinin iddiasına göre ise bu işten çıkarma girişimlerinin, sadece pandemi döneminden dolayı olmadığı, tamamen mağazanın keyfi bir girişiminden kaynaklı olduğu yönünde. Sınıf Tavrı ile bağ kuran Watson işçisi ile yapılan röportajı sizlerle paylaşarak, süreci bir de onların ağzından okurlarımızla paylaşıyoruz.

“PATRONDAN KESİLMESİ GEREKEN PARA, BİZ İŞÇİLERDEN KESİLDİ”

Manifesto: Pandemi koşullarının getirdiği zorluklarla beraber tüm sektörlerde olduğu gibi mağazacılık sektöründe de değişimler yaşandı. Bu süreçte Watsons’taki çalışma koşullarından biraz bahsedebilir misiniz?

A.: Şimdiye kadar Watsons’taki çalışma koşullarından pek şikayetçi biri değildim. Fakat pandemi dönemiyle beraber şunlar oldu: Hâlâ ücretsiz izinde olan birçok çalışan var. Onun dışında devletin bize pandemideyken verdiği “kısa çalışma ödenekleri”nde yatırılan fazla paranın fark edilmesi sonucu, bu fazlalığı patron kendisinden değil bizden kesti.

Manifesto: Watsons’ta alınan ücretsiz izin kararı var. Mağazalarda çalışan sayısı düşürülüyor. Zaten işler çok ağırdı. Bu alınan karar sonrası mağazadaki emekçileri neler bekliyor?

A.: Ben Watsons şirketinde uzun süredir çalışıyorum. Örneğin; kısa çalışma ödeneğinde hakkım olmasına rağmen, beni ücretsiz izne çıkarma gibi bir inisiyatifi kendilerinde görebiliyorlar. Yani, kafalarına göre insanları ücretsiz izne çıkarabiliyorlar. Ama bizim zaten kısa çalışma ödeneği hakkımız var. Sadece sistemde girdi-çıktı yapmamak için bir sürü işçiyi keyfi olarak mağdur ettiler. (Çünkü kısa çalışma ödeneği, ücretsiz izinde ödenen daha yüksek bir para).

Mağazadaki çalışanları neler bekliyor sorusuna gelirsek; hepimiz öncelikle ücretsiz izne çıkarılma endişesiyle zaten stres hâlindeyiz, herkesin pandemi döneminde borçları birikmeye başladı. Herkes korkarak çalışıyor “bizi de ücretsiz izne çıkarabilirler.” diyerek. Aynı zamanda Watsons’ta parasını oradan çıkaran çok fazla öğrenci-işçi var ve özellikle bu yüzden; önce part-time çalışanları, yani öğrencileri ücretsiz izne çıkarıyorlar.

“MASKE TAKMAYAN MÜŞTERİLERİ UYARDIĞIMIZDA DAHİ HAKSIZ OLAN BİZ OLUYORUZ”

Manifesto: Gün geçtikçe artan vaka sayıları, hem her gün yüzlerce müşteriyle hem de çalışma arkadaşlarınızla yakın temas halinde olduğunuzdan büyük bir risk oluşturuyor. Sizce mağazada pandemi sürecinde alınan tedbirler yeterli mi?

A.: Maalesef yeterli değil. Özellikle bizim müşterilere olan davranışlarımız için bizi çok uyarıyorlar. Örneğin; hepimiz işçiler olarak maske takarken müşterilerin maske takmaması ve bu yüzden onları uyarmamız bir yanlış olarak görülüyor. Bizi şikayet eden müşteri “Müşteri daima haklıdır..” politikasıyla haklı çıkarılıyor ve biz işçiler olarak hatalı konuma getiriliyoruz. Müşteri zaten maske takmak zorunda ve buna rağmen biz işçilerden çok müşterinin sağlığı düşünülüyor. Onun dışında; hepimiz aynı vardiyada çalışıyoruz, hepimiz aynı ofiste, aynı odada giyiniyoruz ve hazırlanıyoruz. Her ne kadar kendimizi korumak istesek de, önlem alınsa da bir yerden sonra 7-8 saat aynı mağaza içerisinde yan yana bulunmak ve müşterilerle temas etmek bizi salgından en kolay yoldan etkilenen bir konuma getiriyor.

Manifesto: En son alınan yasak kararlarıyla beraber hafta sonları 10.00 ile 20.00 saatleri arasında hizmet vereceği kararı alındı. Bu kararla beraber yeni düzenlenecek çalışma saatlerinin sizlere yansıması nasıl olacak?

A.: Bizim çalışma saatlerimizde herhangi bir değişiklik olmadı, yine haftalık 45 saat çalışmak zorundayız. Bizi fazla çalıştırma gibi bir fırsatları olamaz zaten, mağazalar 20.00’de kapanıyor. Ama örneğin normalde;45 saat dolması gerektiği için işçilerin sabah 10.00’da mağazayı açıp 20.00’de mağazayı kapatmaları gerekiyor ve bu yüzden işçiler aynı anda aynı vardiyada yer alıyor, bu da virüsün daha kolay yayılmasına olanak sağlıyor. Watsons şirketi de bu sorunun çözümünü işçileri ücretsiz izne çıkarmada buldu.

Manifesto: Son olarak eklemek istediğiniz bir mesaj var mı?

A.: Evet, şu anda Watsons’ta çalışan emekçi arkadaşlarımın hiçbiri böyle haklarının olduğundan haberi yok. (Örneğin bu ücretsiz izin uygulamalarındaki haksızlıklar veya kısa çalışma ödeneğinin kesilmesiyle ilgili sorunlar…) İşçilerin çoğu aslında mağdur durumda ama hiçbirinin bu haklarından haberleri yok. Ben de buradan tüm işçilerin haklarını savunmasını ve haklarını bilmesi gerektiğini söylemek istiyorum.