“TL’nin değer kaybına karşı müdahale güçleri artık yok”

Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, Türk Lirası’nın oynaklığının önüne geçmek için Türkiye’nin elinde olan seçeneklerin tükendiğini yorumunda bulundu. Gazetede “Merkez Bankası artık bu politikanın işlemediğinin farkında. Bugüne kadar müdahale ettikleri gibi müdahale etmek yeterli ateş gücü yok” değerlendirmesine yer verildi.

ABD merkezli gazete, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TMCB) müdahaleleri sonucu aylardır sabit bir seyir izleyen dolar/TL kurunun bu hafta son iki ayın en yüksek seviyesine çıktığına dikkat çekti.

Doların diğer para birimlerine karşı değer kazanmasına rağmen dolar/TL kurunun pazartesi gününden beri yüzde 2 yükselerek 6,99 seviyesinden işlem gördüğünü belirten WSJ, bunun 12 Mayıs’tan beri en yüksek değer olduğunu kaydetti.

Dolar/TL kuru 7 Mayıs’ta 7,26’yı aşarak rekor kırmıştı. Euro/TL kuru ise bu hafta içinde yüzde 3 yükselişle 8,31’e çıkarak rekor kırdı.

FAİZ SEÇENEĞİ KULLANILAMAZ HALE DELDİ

Üzerindeki siyasi baskı yüzünden Merkez Bankası’nın faizleri artırmasının beklenmediği, böylece kurun kontrol altına almak için ülkelerin elindeki tek çare olan faiz seçeneğinin kullanılamaz hale geldiği ifade edildi.

Bunun yerine Merkez Bankası’nın elindeki yabancı para rezervini erittiği vurgulandı.

Bu durumun “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hareket etme kapasitesini azalttığını” belirten gazete, koronavirüs kriziyle turizm ve ihracattan sağlanan gelirin de düştüğünü aktardı:

“Analistler ve yatırımcılar Türkiye’nin şimdi sınırlı da olsa sermaye kontrolü uygulamasına geçmesinden endişe ediyor, Piyasalardaki oynaklığın önüne geçmek için ülkenin dışına para akışının kısıtlanacağı ya da yasaklanacağı önlemler…”

Gazeteye konuşan Pictet Varlık Yönetimi’nden kıdemli ekonomist Nikolay Markov, “Gerçekten hassas bir durumda sıkışıp kaldılar. Şimdi geçmişe göre daha da kırılgan bir durumdalar çünkü belli ki pandemi yardımcı olmuyor” değerlendirmesini yaptı.

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ise bugüne kadar sermaye kontrolü haberlerini sürekli reddederek serbest piyasa kurallarına bağlı kalacaklarını söyledi.

MERKEZ BANKASININ REZERVLERİ

BBC Türkçe’nin aktardığına göre, WSJ’deki haberde pandemi başlamadan önce de Türkiye’nin yüksek enflasyon, artan dış borç, kredi büyümesi ve cari açık ile mücadele ettiği vurgulandı.

Gazete, TL’nin düşüşüyle mücadele etmek için Merkez Bankası’nın rezervlerini sattığını ve kamu bankalarının da döviz sattığını belirtti.

Reuters haber ajansı da daha önceki haberlerinde dolar/TL kurunun 7 seviyesinin üzerine çıkmaması için kamu bankalarının döviz sattığını bildirmişti.

Reuters, 16 Temmuz tarihli haberinde ise Türk Lirası’nı korumak için Merkez Bankası ve kamu bankalarının piyasaya geçen yıldan beri toplam 100 milyar dolar sürdüğünü, bu yüzden kamu bankalarının açık pozisyonunun öz kaynaklarına oranının, yasalarda belirlenen sınırı aştığını yazmıştı.

Merkez Bankası Başkanı Murat Uysal ise Çarşamba günü yeterli döviz rezervine sahip olduklarını açıklamıştı.

ARTIK MÜDAHALE GÜCÜ YOK

WSJ’ye konuşan Oxford Economics’ten kıdemli ekonomist Maya Senussi, “Merkez Bankası artık bu politikanın işlemediğinin farkında. Bugüne kadar müdahale ettikleri gibi müdahale etmek yeterli ateş gücü yok” dedi.

Goldman Sachs’ın hesaplamalarına göre Merkez Bankası 17 Temmuz’dan beri rezervlerinden 60 milyar dolar harcama yaptı.

BlueBay Fon Yönetimi’nden stratejist Timothy Ash WSJ’ye, “Bu basit bir hata mı yoksa yeni bir strateji mi? Kuru savunması daha kolay olsun diye ucuz bir seviyeye mi düşürmeye çalışıyorlar?” yorumunda bulundu.

WSJ’ye göre ekonomistler aynı zamanda herhangi bir sermaye kontrolünün getirilmesinin Türkiye’nin ihracatı için olumsuz olacağı görüşünde.

Gazeteye konuşan ekonomist Uğur Gürses’e göre ise “Türkiye böyle bir durumda kendini ayağından vurur”.