Gerici Taliban'dan eğitim ile ilgili açıklama
Afganistan'da gerici Taliban'ın atadığı eğitim bakanı Abdül Baki Hakkani, yeni kuralları açıkladı: Üniversitelerde karma eğitim yasaklanacak, kadınlar İslami giysi giymek zorunda kalacak.
Afganistan’da yönetimi ele geçiren ve başkanlık sarayında bayrağını dalgalandırmaya başlayan Gerici Taliban’dan, kadınların eğitim hakkı konusunda yeni açıklama geldi. Taliban hükümetinde yüksek eğitim bakanı olarak atanan Abdül Baki Hakkani, üniversiteler ve diğer eğitim kurumlarında derslerin harem-selamlık olarak yapılacağını açıkladı. Kabil’de basın toplantısı düzenleyen Hakkani, kadınların okullarda İslami giysi giymek zorunda olacağını da söyledi.
‘SADECE KADIN ÖĞRETMENLER DERS VERECEK’
Hakkani’nin açıklamasına göre, Afganistan’da üniversitelerdeki karma eğitim Taliban yönetiminde son bulacak. Kadınların üniversiteye başlarını örtmeden gitmeleri de yasaklanacak. Üniversite eğitimi artık kadın-erkek ayrı sınıflarda verilecek. Hakkani, karma eğitime son vermekle ilgili ‘bir sorunları’ olmadığını söyleyerek, “Halk Müslüman ve bunu kabul edeceklerdir” iddiasında bulundu. Hakkani, “Erkek ve kızların birlikte okumasına izin vermeyeceğiz. Karma eğitime izin vermeyeceğiz” dedi; kız öğrencilere sadece kadın öğretmenlerin ders vereceğini ekledi.
‘ERKEK ÖĞRETMEN BİR PERDENİN ARKASINDAN DERS VEREBİLİR’
Hakkani, kadın-erkek ayrı sınıflar için yeterli sayıda öğretmen bulunmadığı, ülkedeki üniversitelerin kaynaklarının ayrı sınıflar için yetersiz olduğu ve bu nedenle kadınların eğitiminde gerileme yaşanacağı yönündeki eleştirileri de reddetti. Taliban hükümetinin eğitim bakanı, yeterli sayıda kadın öğretmenin bulunduğunu ve alternatif yöntemler üretebileceğini savunarak, “Her şey üniversitenin kapasitesine bağlı. Ayrıca erkek öğretmenler bir perdenin arkasından ders verebilir veya teknolojiyi kullanabiliriz” diye konuştu.
YENİ MÜFREDAT ‘HEM İSLAMİ, HEM REKABETÇİ’ OLACAK
Açıklamaya göre, Afganistan’ın birçok noktasında ilk ve orta öğrenimde yaygın olan harem-selamlık uygulaması da tüm ülkede uygulanacak. Hakkani, müfredatın gözden geçirildiğini de duyurarak, “İslami, ulusal ve tarihsel değerlerimizle uyumlu, mantıklı ve İslami bir müfredat yaratmak, diğer yandan da diğer ülkelerle rekabet edebilmek istiyoruz” dedi.
BAŞÖRTÜSÜ ZORUNLULUĞUNUN SINIRLARI HENÜZ NET DEĞİL
Taliban’ın 1996-2001 arasındaki yönetiminde kız çocuklarının eğitim almasına izin verilmiyordu. Taliban’ın Afganistan’da kontrolü yeniden ele geçirdiği 15 Ağustos’tan önceyse, üniversitelerde kadın ve erkekler birlikte eğitim alıyor, kadınlar İslami giysi giymek zorunda bırakılmıyordu. Taliban’ın bugün ilan ettiği İslami giysi zorunluluğunun sadece başörtüsüyle mi sınırlı olduğu, kadın öğrencilerin yüzlerini de peçe ile tamamen kapatmak zorunda kalıp kalmayacağı henüz bilinmiyor.
KADIN ÖĞRENCİ SAYISI ERKEKLERİ GEÇMİŞTİ
15 Ağustos’tan önce Afganistan’da üniversitelerdeki kadın öğrenci sayısının rekor seviyelere çıktığı belirtiliyordu. Öyle ki, Herat Üniversitesi ile Kabil’deki Galib Üniversitesi erkekten çok kadın öğrencileri olduğunu açıklamıştı. Ancak yeni açıklanan kurallarla birlikte, Afganistan’da eğitim dahil her alanda bir ‘cinsiyet apartheid’ının kurulmakta olduğu yönündeki endişeler artmış durumda.
‘ÇOK KATMANLI BİR AYRIMCILIK VAR’
Birçok kurumun kadın öğretmen sayısındaki yetersizlik nedeniyle bazı dersleri artık kadınlara vermeme kararı aldığı belirtiliyor. İnsan Hakları İzleme Örgütü’nden Heather Barr, Taliban’ın teoride ‘kadınlara bazı gündelik faaliyetlerini sürdürme’ izni verdiğine ama öne sürülen koşullar nedeniyle derin bir ayrımcılığa yol açtığını vurguladı. Barr, “Bu koşulları yerine getirmek, birçok üniversite, birçok kız ve kadın için elverişli olmayacak. Dolayısıyla bunun sonuçları cinsiyetlerin ayrı tutulması ile sınırlı kalmayacak; kadın ve kızlar dışlanacak. Ne yazık ki Taliban’ın bununla bir sorunu olmadığını düşünüyorum” dedi.
Kadınların işyerlerinde ve üniversitelerde erkeklerle konuşmalarının yasaklanmasının kamusal hayattan daha geniş anlamda dışlanmalarına yol açacağını söyleyen Barr, “Burada farklı katmanlarda bir ayrımcılık var; bu da kadınlar ve kızlar üzerinde gerçekten yıkıcı bir etki yaratacak” diye konuştu.
