Türk Tabipleri Birliği’nden aşı raporu

Türk Tabipleri Birliği (TTB), Türkiye’nin Çin’den aldığı CoronaVac isimli Covid-19 aşısını uygulamaya başlamasıyla dünyada kullanılan 4 aşı için son verileri paylaştı. TTB, dünyada uygulanmaya başlanan dört aşının hastalığı önleme konusundaki etkililiklerinin farklı olduğunu belirterek, “Aşıların ölümleri önlemede etkisi yüzde 100’e yakın” ifadelerini kullandı.

TTB, Covid-19 aşıları ile ilgili “Aşılar Tüm Canlıların Ortak Değeridir” başlığıyla detaylı bir açıklama yayımlayarak, aşı ile ilgili çalışmaların sonuçlarını paylaştı.

Aşının tüm canlılar için hayat kurtaran ortak bir değer olduğunu vurgulayan TTB, aşılamalarla her yıl yaklaşık üç milyon insan yaşama tutunduğunu belirtti. TTB, Covid-19 salgınında da güvenli ve etkili aşılar ile yapılacak yaygın aşılamanın, salgını kontrol altına almaya katkı sağlayacağının açık olduğunu ifade etti.

Aşıların etkililik ve güvenilirlik verilerinin, özellikle Faz 3 verilerinin, bağımsız bilim kurulları tarafından değerlendirilmesi gerektiğini, kamuoyu ve basınla paylaşılmasının katılım sağlamak için önemli olduğunu hatırlatan TTB, “Ancak gelinen aşamada Acil Kullanım Onayı (AKO) verilen aşının hangi bilimsel kurul tarafından ve hangi verilerle değerlendirildiği belirsizliğini korumaktadır” ifadelerini kullandı.

Aşılara toplum katılımının ve kabullenmesinin en önemli gerekliliğin güven olduğunun altını çizen TTB, aşı ile ilgili toplumda ve sağlık çalışanlarındaki tereddütleri ortadan kaldırma görevinin Sağlık Bakanlığı’nda olduğunu belirtti.

“TÜM AŞILARDA ÖLÜMÜ ÖNLEME ETKİLİLİĞİ YÜZDE 100’E YAKIN”

TTB COVID-19 İzleme Kurulu ve Aşı Çalışma Grubu ile birlikte yapılan değerlendirme ışığında aşı etkinlikleri ile ilgili verilerin paylaşıldığı açıklamada şu bilgiler verildi:

“Ağır hastalık ve ölümü önleme konusundaki etkililiğin ise tüm aşılar için yüzde 100’e yakın olduğu, aşılanan kişide hastalık gelişmesini önleme konusundaki etkililiğin; Pfizer-Biontech aşısı için yüzde 95, Moderna aşısı için yüzde 94,1 Oxford-AstraZeneca aşısı için ilk aşının yarım doz 28 gün sonra yapılan ikinci aşının ise tam doz uygulandığı tüm grupta yüzde 90.

Coronavac aşısı için: Türkiye’de yüzde 91,25, Brezilya’da yüzde 50,38 (çok hafif hastalık için) ve yüzde 77,96 (hafif hastalık için) olduğu, aşıların hiçbirinde kısa dönem (1-2 ay) ciddi yan etki oluşma sıklığının kontrol grubundan yüksek olmadığı, mRNA aşılarının ciddi olmayan lokal ve sistemik yan etkilerinin özellikle genç yaş grubunda belirgin olarak fazla olduğu, ileri yaştaki kişilerde mRNA aşılarının etkililiğinin genç yaşlardakine benzer şekilde yüksek olduğu, Oxford-AstraZeneca aşısında 55 yaş üzerinde etkililiğinin biraz daha düşük olduğu, Coronavac aşısında Brezilya’daki çalışmanın 60 yaş üstündeki kişileri de kapsamasıyla birlikte bunlara ait verinin henüz yayımlanmadığı bilinmektedir.

Mevcut durumda dünyada uygulanmaya başlanan dört aşının hastalığı önleme konusundaki etkililikleri farklı olmakla birlikte ağır hastalık ve ölümleri önleme konusunda etkililiklerinin %100’e yakın olduğu, farklı yaş ve risk gruplarında etkililik ve yan etki açısından değişiklikler gözlendiği, bugüne kadarki veriler ışığında hiçbirinin ciddi yan etki oluşturmadığı gözlenmektedir.”

“6 AYDA 120 MİLYON DOZ AŞI UYGULANMASI GEREKLİ”

“Toplum bağışıklığının sağlanabilmesi için %80 etkili olan bir aşıda toplumun %75-90’ının aşılanması gerekmektedir (Ro 2,5-3,5). Daha düşük düzeyde etkili aşılar için ise tüm toplumun aşılanmasının gerektiği ifade edilmektedir. Bu değerlendirme ışığında Türkiye’de uygulanacağı söylenen aşının toplum bağışıklığı sağlaması için 6 ay içerisinde yaklaşık 120 milyon doz uygulanması gerekmektedir. Ancak aşılama programı tüm ayrıntılarıyla açıklanmadığı gibi geldiği ve geleceği belirtilen aşı dozlarının bu sayıya yaklaşması dahi mümkün görünmemektedir. Sağlık Bakanlığı’nın gerçekçi ve toplum bağışıklığını sağlayacak bir aşı programını kamuoyuyla paylaşmasının güven ilişkisinin bir parçası olduğu açıktır.

Pandemi ile mücadelenin en yaşamsal aracı olan aşıların ülkemizde uygulanma süreci, en küçük bir hatayı kaldırmayacak önemdedir. Zamanın dar olması ya da aciliyet gibi gerekçelerle olağan incelemeler göz ardı edilmez ve her koşulda yapılmalıdır. Alınacak riski olabildiğince bilmek, öngörmek ve en aza indirmeye çalışmak önemlidir. AKO verdiği belirtilen Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’ndaki bilim heyeti ve yetkinlikleri kamuoyundaki kaygıların giderilmesi açısından hızla açıklanmalıdır. Konularında yetkin farmakoloji, immünoloji, viroloji, mikrobiyoloji, enfeksiyon hastalıkları, halk sağlığı ve epidemiyoloji uzmanlarından oluşan ve hiçbir çıkar çatışması söz konusu olmayan bilim insanlarından oluşan bir kurulun zorunluluk olduğu, TTB Aşı Tutum Belgesi’nde de vurgulanmıştır. Sağlık Bakanlığı’nın Türkiye’de uygulamayı planladığı aşılar için etkililik, güvenlilik, kalite değerlendirmesinde kullanılan tüm verileri bağımsız araştırmacılara da açması; karar verme mekanizmalarına bağımsız araştırmacı ve kurumları da katması güven sağlamada etkili olacaktır.”

“AŞILARIN BİRİM DOZ MALİYETİ KAÇ TL’DİR?”

TTB, Sağlık Bakanlığı’na şu soruları yöneltti:

• TİTCK bünyesinde hangi verilere göre AKO uygun görülmüştür?
• Çeşitli aşıların farklı yaş ve risk gruplarına yukarıda özetlenen birbirlerine göre farklı avantaj ve dezavantajları olduğu dikkate alındığında Türkiye’deki aşı çeşitliliği artırılacak mıdır?
• Aşı temininin sürekliliği sağlanabilecek midir? Satın alınan aşıların birim doz maliyeti kaç TL olmuştur?
• 3 milyon doz aşıya kaç TL ödenmiştir?