Rusya’dan 2,5 milyar dolar harcanarak alınan ve ABD ile krize neden olan S-400 hava savunma sistemlerinin depoya kaldırılması gündeme geldi. Milli Savunma Bakanı Akar, Yunanistan’ın S-300 modelini örnek göstererek, “Sürekli kullanacağız diye bir şey yok ki” açıklamasını yaptı. Akar’ın bu sözleri kullanımına ABD tarafından onay verilmeyen S-400’lerin depolara kaldırılacağı değerlendirmesine yol açtı.
S-400’ler Türkiye’ye 2.5 milyar dolara mal olmuştu.
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye ile ABD arasında krize yol açan Rus hava savunma sistemi S-400’lere ilişkin ‘beklenen’ geri adımın ilk sinyalini verdi. Akar, S-400’ler için Yunanistan’ın Girit Adası’nda bulunan S-300 füzeleri modeli uygulanabileceğini, sistemin tehdit olmadıkça aktif edilmeyeceğini söyledi, “Sürekli kullanacağız diye bir şey yok” açıklamasını yaptı.
Hürriyet’ten Sedat Ergin’le görüşmesinde eski Varşova paktı ülkelerinin sonradan NATO üyesi olmasına rağmen Sovyet döneminden kalma silah sistemlerine sahip olduğunu hatırlatan Akar, “Bu silahlar NATO içinde sistemde tutuluyor. Biz de Girit’teki S-300’lerde nasıl bir model kullanılıyorsa, bunu müzakereye açığız dedik” ifadelerini kullandı.
Akar, Ergin’in “Girit’teki S-300’lerin sürekli operasyonel olmadığı, çoğunluk depoda tutulduğu biliniyor” sorusuna, “Sürekli kullanacağız diye bir şey yok ki. Bu sistemler tehdit durumuna göre kullanılır. Ona biz karar veririz” yanıtını verdi.
Güney Kıbrıs’ın Rusya’dan satın aldığı S-300 füzeleri, Türkiye’nin itirazları üzerine 1999 yılında Atina yönetimi tarafından Girit Adası’nda sevk edilmiş ve yalnızca 2013 yılında bir tatbikat sırasında kullanılmıştı.
TÜRKİYE TAVİZ VERMEYE HAZIR
Bloomberg’e konuşan ve adları açıklanmayan iki Türk yetkili de, hükümetin S-400 konusunda taviz vermeye hazır olduğunu söyledi.
İddiaya göre yetkililer, Türkiye’nin S-400 füzelerinin ‘sınırlı kullanımını’ iki nedenle kabul edebileceğini belirtti: Gelecekte ABD yapımı silahların tedariğinin garanti altına alınması ve Türk ekonomisinin zarar görmesinin önüne geçilmesi.
Türk yetkililer, Ankara’nın, “Washington’un Suriye’de YPG savaşçılarını daha da güçlendirmesinin önüne geçmek” istediğini de belirtti.
Türkiye’nin, ABD’nin Suriye’deki Kürt güçlerle ilişkisini kesmesi halinde, Rusya’dan alınan S-400 füze savunma sistemi konusunda tavrını değiştirme sinyali verdiği aktarıldı.
DÜNYANIN EN PAHALI HURDASI
Akar’ın açıklamalarını, CHP Grup Başkanvekili Engin Özkoç değerlendirdi. Akar’ın sözlerini “itiraf gibi” diye değerlendiren Özkoç, “AKP yönetiminde Türkiye Cumhuriyeti dünyanın en pahalı, en modern hurdasına sahip oldu. S-400’leri depoya kaldırmak için aldıklarını söyleyince kızıyorlardı” ifadelerini kullandı.
ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Cumartesi günü yapılan açıklamada, başta Türkiye olmak üzere müttefik ülkelerin Rusya’dan silah almamaları durumunda yeni yaptırımlara neden olacağı uyarısında bulunulmuştu.
Bakanlık sözcüsü, CAATSA (Yaptırımlar Yoluyla Amerika’nın Düşmanlarına Karşı Mücadele Yasası) yasalarına göre yaptırımlara atıfta bulunarak, “Türkiye’ye bu sistemi elinde tutmaması için çağrı yapıyoruz” demişti.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, geçen hafta Türkiye Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile yaptığı görüşmede, Rusya’dan alınan S-400’ler konusunda Washington yönetiminin endişelerini bir kez daha dile getirmişti.
Görüşmeye ilişkin Beyaz Saray’dan Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Emily Horne imzası ile yayımlanan açıklamaya göre, yeni iktidarın transatlantik güvenliğini NATO aracılığıyla güçlendirmek istediğini söyleyen Jake Sullivan, S-400’lerin ittifakın uyumunu etkilediğini ifade etti.
