DİSK-AR'dan işsizlik raporu: TÜİK ile İŞKUR arasındaki tutarsızlık ortaya çıktı
DİSK-AR, TÜİK’in atıl iş gücü oranından hareketle, geniş tanımlı işsiz sayısını Haziran 2022’de 7 milyon 607 bin olarak hesapladı.
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR), Haziran 2022 dönemini kapsayan TÜİK tarafından 10 Ağustos 2022’de yayımlanan işsizlik verilerine ilişkin ‘İşsizlik ve İstihdamın Görünümü’ raporunu yayımladı.
TÜİK’in Haziran 2022 Hanehalkı İşgücü Araştırması (HİA) sonuçları 10 Ağustos 2022’de yayımlanmıştı.
Mevsim etkisinden arındırılmış dar tanımlı işsizlik oranı yüzde 10,3, mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı (atıl işgücü) ise yüzde 20,4 seviyesinde gerçekleşti.
TÜİK’e göre Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştaki kişilerde işsiz sayısı (mevsim etkisinden arındırılmış) 2022 Haziran ayında bir önceki aya göre 136 bin kişi azalarak 3 milyon 541 bin kişi oldu.
DİSK-AR tarafından TÜİK verilerinden yararlanarak yapılan hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı ise Haziran 2022’de 7 milyon 607 bin kişi olarak gerçekleşti. Raporda bu veriye ilişkin, “TÜİK’in atıl işgücü oranından hareketle yaptığımız hesaplamaya göre mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsiz sayısı Haziran 2022’de 7 milyon 607 bin olarak gerçekleşti” ifadeleri yer aldı.
TÜİK’e göre Haziran 2019’da yüzde 13,7 olan işsizlik, Haziran 2022’de yüzde 13,5 olarak gerçekleşti. Ancak aynı yıllarda geniş tanımlı işsizlik yüzde 19,1’den yüzde 20,4’e yükseldi.
“Geniş tanımlı işsizlik dar tanımlığı işsizliğin 2 katı” denilen raporda, bu duruma ilişkin şu görüş paylaşıldı:
“Dar ve geniş işsizlik arasındaki makasın bu denli açılmasının en önemli nedeni salgın dönemindeki işten çıkarma yasağının dar tanımlı işsizliği sınırlı düzeyde tutmuş olması ve işbaşında olunan sürenin azalmasıdır. Böylece dar tanımlı işsizlik sınırlı kalırken geniş tanımlı işsizlik fırlamıştır.”
DİSK-AR raporunda geniş tanımlı kadın işsizliği ise yüzde 28,3 olarak belirtildi.
DİSK-AR’ın raporunda, TÜİK ile İŞKUR arasındaki metodoloji farklılığı ve iki kurumun açıkladığı rakamların tutarsız olmasından da söz edilerek şu görüşler yer aldı:
“İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayıları kayıtlara, TÜİK’in işsizlik verileri ise ankete dayalı olarak hesaplanmaktadır. İki kurumun metodolojileri farklı da olsa İŞKUR tarafından aylık istatistik bültenlerinde açıklanan kayıtlı işsiz sayıları işsizliği anlamamız açısından önemli göstergedir. Olağan seyirde İŞKUR’un kayıtlı işsiz sayılarının TÜİK’in işsiz sayılarına yansıması beklenir. Ancak uzun bir süredir iki kurumun işsiz sayıları arasındaki farklar birbirinden zıt bir eğilim izlemektedir.
İŞKUR’un Haziran 2021 ile Haziran 2022 arasında son 1 yıllık dönemde kayıtlı işsiz sayısı 2 milyon 950 binden 3 milyon 568 bine yükseldi, kayıtlı işsiz sayısında yaklaşık yüzde 21’lik bir artış gerçekleşti. TÜİK’e göre ise son 1 yılda dar tanımlı işsiz sayısı 136 bin kişi azaldı. İŞKUR’a göre son 1 yılda toplamda 617 bin kişi işsiz olduğu için İŞKUR’a başvurdu. Bu başvuruların 329 bini kadın, 288 bini ise erkek işsizlerden oluştu (Grafik 3). Son 1 yılda İŞKUR’a kayıtlı kadın işsizlerin sayısı 329 bin iken TÜİK’e göre ise son 1 yılda kadın işsizliği 129 bin arttı. Erkek işsizliği ise 99 bin azaldı. Cinsiyete göre TÜİK ile İŞKUR arasındaki uçurumun artmaya devam ettiği görülmektedir. Bu sebeple İŞKUR ile TÜİK arasındaki sayılardaki bu uyumsuzluğun sorunlu olduğunu düşünüyoruz.”
