Merkez Bankası’ndan döviz kararı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası dövizden TL’ye dönüşüm sağlayamayanlar için döviz hesaplarına yüzde 1,5 olarak daha önce uygulayacağını açıkladığı komisyon sisteminde değişiklik yaptı.

Merkez Bankası, cuma günü bankalara gönderdiği yazı ile değişikliklerin 15 Nisan tarihinden itibaren geçerli olacağını belirtti.

Değişiklik öncesi zorunlu karşılıklara, TL payını artırıcı yönde yüzde 8,5 ile yüzde 14 arasında farklılaşan faiz oranları uygulanıyordu.

Merkez Bankası’nın bankalara gönderdiği yazıda, “Türk lirası cinsinden tesis edilen zorunlu karşılıklara uygulanacak faiz/nema oranı yüzde sıfır olarak belirlenmiş ve yurt içi yerleşik gerçek kişilere ait hesapların dönüşümüne bağlı olarak Türk lirası zorunlu karşılıklara ilave faiz/nema ödenmesi uygulamasına son verilmiştir” denildi.

Merkez Bankası, gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı döviz tevdiat hesaplarından TL’ye yüzde 20 dönüşüm oranı hedefine ulaşılması için belirlenen 8 Temmuz 2022 tarihini 2 Eylül 2022’ye erteledi.

TCMB, 2020 sonunda sıfırlanan döviz komisyon oranlarını dövizden TL’ye dönüşün yüzde 10 ve yüzde 20 oranlarını belli tarihe kadar sağlayamayanlar için sıfırdan yüzde 1,5’e yükseltmişti.

Uygulamaya göre; dönüşüm oranlarını tutturamayan bankaların, dolar ve euro cinsinde yıllık yüzde 1,5 oranında komisyon oranlarını uygulaması yaklaşık üç ay ötelenmişti. Uygulamanın, komisyon ödememek için yüzde 10 oranında döviz tevdiat hesaplarına dönüşüm oranı için 15 Nisan’a, yüzde 20 oranında dönüşüm için 8 Temmuz’a kadar yapılması öngörülüyordu. Şimdi ise 8 Temmuz 2022 tarihi 2 Eylül 2022’ye ötelenmiş oldu. Merkez Bankası, ayrıca 2 Eylül’e kadar yüzde 10 oranında dönüşüm sağlayamayan bankalara da iki kat komisyon uygulayacak.

TCMB’nin komisyon uygulamasında yaptığı değişiklikler şöyle:

– “Gerçek kişi dönüşüm oranının hesaplanmasında sektörde yeknesaklığı sağlamak üzere, söz konusu oranın paydasında yurt içi yerleşik gerçek kişiler olarak DT200H Döviz Tevdiat Hesapları/Yabancı Para Katılım Fonu Bilgi Cetveli’nde raporlanan yurt içi yerleşik gerçek kişiler ile yurt dışı şubeler nezdinde izlenen yurt içi yerleşik gerçek kişilere ait hesaplar dikkate alınacak

– Altın hesaplarından Türk lirası mevduat/katılma hesaplarına dönüşen tutarlar dönüşüm oranı hesaplamasının pay kısmında dikkate alınacak, diğer taraftan payda kısmında altın hesapları yer almayacak.

– Gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı yüzde 20 dönüşüm oranı hedefine ulaşılması için belirlenmiş olan tarih 8 Temmuz 2022 yerine 2 Eylül 2022 olarak uygulanacak. Hedefe ulaşamayan bankalardan 2 Eylül 2022 yükümlülük tarihinden itibaren ilgili zorunlu karşılık tesis döneminin bitimini takip eden ikinci iş günü komisyon tahsil edilecek.

– 15 Nisan 2022 yükümlülük tarihi itibarıyla dönüşüm oranı gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı yüzde10’a ulaşamayan ancak bu tarihten sonra 19 Ağustos 2022 yükümlülük tarihine kadar olan dönemde yüzde 10’a ulaşan bankalardan, ulaştıkları yükümlülük tarihine ilişkin zorunlu karşılık tesis dönemi başlangıcından 19 Ağustos 2022 yükümlülük tarihine ilişkin zorunlu karşılık tesis dönemi bitimine kadar komisyon tahsil edilmeyecek.

– 2 Eylül 2022 yükümlülük tarihi itibarıyla dönüşüm oranı gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı yüzde 20’ye ulaşamayan ancak bu tarihten sonra 9 Aralık 2022 yükümlülük tarihine kadar olan dönemde yüzde 20’ye ulaşan bankalardan, ulaştıkları yükümlülük tarihine ilişkin zorunlu karşılık tesis dönemi başlangıcından 9 Aralık 2022 yükümlülük tarihine ilişkin zorunlu karşılık tesis dönemi bitimine kadar komisyon tahsil edilmeyecek.

– 2 Eylül 2022 yükümlülük tarihi itibarıyla dönüşüm oranı gerçek ve tüzel kişiler için ayrı ayrı yüzde 10’a ulaşamayan bankalardan alınacak komisyonun oranları Tarife Cetveli’nin 30’uncu maddesinde düzenlenmiş olan komisyon oranlarının iki katı olarak uygulanacak.

– Hedeflere ulaşıp daha sonraki dönemlerde tekrar hedefin altına düşen bankalardan hedefin altına düştükleri dönemler için komisyon tahsil edilecek, üzerinde kaldıkları dönemler için komisyon tahsil edilmeyecek.”