Putin: Protestolar, Kazakistan devletine karşı iç ve dış güçlerin ürünü
Putin, “Kazakistan devletine yönelik tehdidi, dış ve iç güçler yaratmıştır; mesele gaz fiyatları değil” ifadelerini kullandı.
Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü (KGAÖ) ülkesi liderlerinin Kazakistan’ın çağrısı ile yapılan olağanüstü toplantısı başladı. Toplantı, Kazakistan’da yakıt fiyatlarına yapılan zam nedeniyle başlayan protestolar nedeniyle düzenleniyor.
Protestolar sonrasında Devlet Başkanı Comert Kasım Tokayev, KGAÖ üyelerinin barış güçlerini ülkeye çağırmıştı. KGAÖ barış güçleri, ülkedeki şiddet olaylarını bastırmak için Kazak güvenlik kuvvetleri tarafından düzenlenen operasyonlara katılmıyor, ülkedeki önemli devlet binalarını koruyor.
Kazakistan’a 6 Ocak’ta gönderilmeye başlayan KGAÖ barış güçleri içinde Rusya, Belarus, Kırgızistan, Ermenistan ve Tacikistan askerleri yer alıyor.
TOKAYEV: YAŞANANLAR ‘DARBE GİRİŞİMİDİR’
Kazak lider Tokayev, KGAÖ ülkelerinin olağanüstü toplantısında, ülkesinde yaşananların ‘darbe girişimi’ olarak tanımladı ve “Kazakistan bir darbe girişiminin üstesinden gelmiştir” dedi.
Tokayev, ülkesindeki şiddet olaylarının bir merkezden koordine edildiğini ve önceden hazırlandığını ifade etti.
Kazakistan Devlet Başkanı, ülkesinin finansal merkezi sayılan ve saldırgan gruplar ile Kazak güvenlik güçleri arasında en şiddetli çatışmaların yaşandığı Almatı kenti ile dokuz bölgenin şiddet olayları sırasında haydutlar tarafından yer yer ele geçirildiğini kaydetti.
Tokayev ayrıca, Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün Kazakistan’a barış gücü olarak 2 bin 30 asker ile 250 parça askeri teçhizat gönderdiğini belirtti.
Kazak lider, sivillere karşı savaş açmadıkları ve açmayacakları vurgusunu yaptı. Kazakistan’da düzenin sağlandığını ancak ‘teröristlere karşı operasyonların devam edeceğini’ ekledi.
Tokayev, ülkede sürdürülen terörle mücadele operasyonu ile KGAÖ barış gücü misyonunun yakında sona erececeğini de belirtti.
Kazakistan lideri, ülkesindeki şiddet olayları sırasında 16 Kazak güvenlik gücünün yaşamını yitirdiğini, bin 300’ünün de yaralandığını bildiklerini söyledi. Şiddet olayları yüzünden hayatını kaybeden sivillerin sayısını doğrulamaya çalıştıklarını da sözlerine ekledi.
Tokayev, ülkesinde protestoların başlamasından hemen sonra görevden aldığı hükümette yer almasını istediği adayların listesini yarın açıklayacağını da yineledi.
PUTİN: BİR SALDIRGANLIK EYLEMİ
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, KGAÖ olağanüstü toplantısındaki açıklamalarında, Kazakistan’da yaşananlara ilişkin, “Bu Kazakistan’a karşı saldırı, bir saldırganlık eylemidir” dedi. Rusya lideri, Kazakistan’da şiddet olaylarına karışan saldırganların ‘uluslararası teröristlerin ülke dışındaki kamplarında eğitimden geçtiklerinin açık olduğunu’ ifade etti.
Putin, “Kazakistan devletine yönelik tehdidi, dış ve iç güçler yaratmıştır; mesele gaz fiyatları değil” ifadelerini kullandı. Putin, ‘Kazakistan’da yakıt fiyatlarına yapılan zamma öfkelenenler ile eline silah alanları birbirinden ayırmak gerektiğini, iki grubun birbirinden farklı amaçlara sahip olduğunu’ kaydetti.
Putin Kazakistan’da yaşananlar için, ‘Kazakistan’ın güvenliğiyle ilgili benzeri görülmemiş bir sınavla karşı karşıya kaldığını’ söyledi. Rusya lideri, Kazak lider Tokayev’in çağrısı üstüne ülkeye giden KGAÖ barış güçlerinin sınırlı bir süre için buraya gönderildiği vurgusunu yaptı.
Rusya Devlet Başkanı, KGAÖ barış güçlerinin Kazakistan liderliğinin çıkarları doğrultusunda faaliyet gösterdiğini belirtti ve ülkede aşayişi sağlama görevinin sadece Kazak güvenlik kuvvetleri tarafından yerine getirildiğini ekledi.
Rusya lideri, ‘KGAÖ barış güçlerinin Kazakistan’da kalmaları gerektiği kadar kalacaklarını’ ifade etti ve misyonun tamamlanması ardından tüm barış gücü askerlerinin Kazakistan’dan çıkacağını belirtti.
Kazakistan’daki durumun giderek normale döndüğünü, en yakın zamanda ülkenin tümünde durumun istikrara kavuşacağını söyleyen Putin, “Evimizdeki durumu sarsmalarına izin vermeyeceğiz ve renkli devrimlere müsaade etmeyeceğiz” vurgusunu yaptı.
Rusya lideri Kazakistan’daki olaylara ilişkin, “Sosyal medya yardımı ile vatandaşlarımızı yasadışı eylemlerin içine çekmeye devam ediyorlar, bu, terör saldırısının öncüsü niteliğinde bir eylemdir” ifadelerini kullandı.
Putin, ‘KGAÖ’nün sorumluluk alanına dışarıdan yıkıcı müdahale girişimlerine karşı koyulması adına örgüt kapsamında teklifler hazırlamaları gerektiğini’ de kaydetti.
LUKAŞENKO: SUÇ YALNIZCA DIŞ FAKTÖRLERE ATILMAMALI
Toplantıda konuşan Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan’daki olayların arkasında dış güçlerin bulunduğundan emin olduğunu belirterek suçun yalnızca dış faktörlere atılmaması çağrısı yaptı.
Lukaşenko, “Kazakistan’daki olayların analizi, dış faktörün varlığını işaret ediyor, onların senaryolarını tanıyoruz. Benzer senaryolar için fazla uzağa gitmeye gerek yok. Yugoslavya, Irak, Libya, Suriye, Ukrayna, Afganistan. Çok kısa süre önce Belarus da benzer bir kombine saldırı yaşadı” dedi.
Olaylarda iç nedenlerin de etkili olduğunu kaydeden Lukaşenko, “Bunu anlamayıp suçu sadece dış faktörlere atarsak, olaylar tekrar edebilir. Aşırılık yanlılarının gözünün sadece Kazakistan değil, Özbekistan üzerinde de olduğunu anlamalıyız” ifadelerini kullandı.
‘KGAÖ BARIŞ GÜÇLERİ HAKKINDA ‘İŞGALCİ GÜÇLER’ ALGISININ YARATILMASINA İZİN VERİLMEMELİ’
KGAÖ müşterek barış güçlerinin Kazakistan’a gitmesinin provokatif çatışmayı azmettirenlerin ve uygulayanların planlarını bozduğunun altını çizen Lukaşenko, barış güçlerinin ‘işgalci güçler’ olduğuna dair bir algı yaratılmasının kabul edilemez olduğunu vurguladı.
‘AYNI ŞEYLERİN YAŞANMAMASI İÇİN TACİKİSTAN’A YARDIM ETMELİYİZ’
Kazakistan’da yaşananların Tacikistan’da vuku bulmaması için bu ülkeye yardım etme çağrısı yapan Lukaşenko, “Toplanıp Tacikistan’ı konuşmak için iyi bir gerekçemiz var. Tacikistan Devlet Başkanı, bizden yıllardır başta askeri teçhizat olmak üzere maddi destek talep ediyor. Kazakistan’da olduğu gibi, daha sonra bize çok daha pahalıya mal olmaması için bu talebi yerine getirmeliyiz” diye konuştu.
