Yeni Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişçi’de ne ararsan var: Lobi şirketi başkanlığı, şalgam suyu tüccarlığı, FETÖ ile ilişkiler, İsrail dostluğu…
Bakan atamalarında artık esas haline gelen gece yarısı kararlarına geçtiğimiz hafta bir yenisi eklendi. Yazın yaşanan yangın felaketi üzerinden büyük tepki toplayan Bekir Pakdemirli’nin yerine, eski bir AKP milletvekilinin Tayyip Erdoğan tarafından atanması pek de şaşırtıcı olmadı. Yeni bakan Vahit Kirişçi’nin profiline baktığınızda ise ülke tarımını kalkındıracak bir kişiden ziyade tüccar siyasetin bir temsilcisi görülüyor.
HABER MERKEZİ
AKP iktidarının bakan atamalarında son gelişme Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’nin “affını istemesi” ile yaşandı. Cumhurbaşkanlığı sisteminde bakan değişiklikleri bilindiği üzere eski bakanların Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan af dilemesi üzerine yeni atama yoluyla gerçekleşiyor. Ülkenin yönetim kademesinde ve bakanlıklar düzeyinde neyin ne için yapıldığının belli olmadığı bu düzende, ilgili bakanlık konusunda yetkinlik, liyakat ve kamunun çıkarlarının nasıl gözetildiği büyük soru işaretleri barındırıyor.
Babası Ekrem Pakdemirli kontenjanından bakanlığa atandığı söylentilerinin gölgesinde bakan olan Bekir Pakdemirli de bu liyakatsizliğin bir örneği olarak tarihe geçti. İşletme mezunu olan Pakdemirli’nin bakanlık dışında Turkcell İletişim Hizmetleri A.Ş. ve Albaraka Türk Katılım Bankası Yönetim Kurulu Üyeliği’ni sürdürdüğü, aynı zamanda McCain Foods şirketi ile danışmanlık ilişkileri devam ettiği bilinmekteydi. Geçen yaz yaşanan orman yangınları başta olmak üzere tarımın sistematik çöküşünde büyük bir rol oynayan Bekir Pakdemirli tüccar bir siyasetçi olarak bakanlık koltuğa yerleşti, Türkiye’nin tarım ve ormancılığına darbe vurup hiçbir şey yokmuş gibi ayrıldı.
Ziraat profesörü Kirişçi derde deva olacak mı?
Bekir Pakdemirli’nin yerine atanan Vahit Kirişçi ise Ziraat Fakültesi mezunu. 2001’de profesör olan Kirişçi, AKP’den 22. ve 23. Dönem Adana Milletvekili oldu. 22. Dönem’de Türkiye AB Karma Parlamento Komisyonu Üyesi oldu ve Başkanvekilliği görevinde bulundu. TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Başkanlığı görevini yürüttü. 23. Dönem’de aynı Komisyon’un Başkanlığına yeniden seçildi.
Akademik olarak ve daha önceki görevleri açısından getirilmiş olduğu bakanlık ile uyumlu bir profil çizen Vahit Kirişçi’nin bu göreve getirilmesinde ne gibi siyasi dengelerin rol aldığı ise tartışma konusu. Bekir Pakdemirli’nin tepki toplaması üzerine meslekten bir akademisyenin göreve getirilmesi AKP’nin ve sermayenin tarım ve ormancılığı çökerten politikaları ne kadar toparlayabileceği ise büyük bir soru işareti olarak ortada duruyor. Bakan atamalarında son dönem bir dizi akademisyenin benzeri şekilde göreve getirilmesi Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin adım adım bir teknokratlar hükümeti görüntüsü kazanmasına yol açarken, Vahit Kirişçi’nin tüccar kimliği ve yöneticisi olduğu kurumlara bakıldığında işin iç yüzünün çok da öyle olmayabileceği değerlendirmeleri de beraberinde geliyor.
Kirişçi’nin gerçek kariyeri
Akademik kariyerinin ötesinde Kirişçi’nin parçası olduğu kurumlar ve yaptıklarını geçmişe doğru mercek altına almak geleceği görebilmek açısından da bizlere fikir verecektir. 22. ve 23. dönem milletvekili olmasından sonra bir kere daha AKP tarafından aday gösterilmeyen Kirişçi’nin tekrar milletvekili olma çabaları olmakla birlikte bu esnada ticarete atıldığı ve bir ayağı İngiltere’de olan New Bridge Government Affairs and Consulting adlı bir devletler arası lobi ve danışmanlık firmasının icra kurulu başkanlığı yaptığını görüyoruz. Bakan olmadan önce ya da olduktan sonra Kirişçi’nin bu görevden ayrıldığına dair kamuoyunda herhangi bilgi bulunmazken şirketin yürüttüğü faaliyetlere de dair de ayrıntılı bir bilgi bulunmuyor.
Kirişçi’nin ilk danışmanlık şirketi faaliyeti bununla da sınırlı değil, 1999-2002 döneminde kurucusu ve ortağı olduğu, Adana’da bulunan Arda Araştırma ve Danışmanlık Ltd. Şti.’nin Yönetim Kurulu Başkanı olarak çalışıyor.
New Bridge şirketi ise bir dizi AKP’li eski milletvekili ve sermaye çevresinin bileşimi ile oluşmuş görünüyor. Şirketin yönetici ortaklarından Nevzat Pakdil, 2002-2015 arasında 3 dönem AKP Kahramanmaraş Milletvekili oldu. Milletvekili olmadan önce Tayyip Erdoğan’ın belediye başkanlığı döneminde İstanbul Büyükşehir Belediyesi İETT Genel Müdürlüğü yapan Pakdil de milletvekilliği sonrasında lobi faaliyetlerine ağırlık vermiş görünüyor.
Şirketin bir diğer ortağı ise, AKP’den üç dönem milletvekilliği yapan, eski Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ali Rıza Alaboyun. Alaboyun 26 Kasım 2021’de Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemini en çok destekleyenlerden birisi olduğunu ancak başkanlık sisteminin beklentilerinden uzak çıktığını ifade ederek, “Kendimi aldatılmış hissetmiyorum ama beklediğimiz gibi çıkmadı. Bugün başkanlık sistemi oylama çıksa mevcut durumu gördükten sonra evet oyu vermem” demiş ve oğlunun Saadet Partisi’ne oy vereceği gündeme gelmişti.
Şirketin Londra ofisinin ortağı ise Nevzat Pakdil’in yeğeni Ahmet Enes Tekcan. 2016 yılında Türkiye’nin Londra Büyükelçiliği’ne Ticaret Müşaviri olarak atanan Tekcan, 2020’de bu görevden ayrılarak şirketin ofisinde görev almaya başlamış.
Şirketin yönetim kademesine ve ilişkiler ağına bakıldığında Türkiye Cumhuriyeti’nin yeni Tarım ve Orman Bakanı’nın uluslararası düzeyde ve özellikle İngiltere bağlantılı böylesi bir şirkette geçmiş dönemde AKP milletvekili olan bir dizi isimle ne aradığı soruları da beraberinde geliyor. Bununla birlikte 2020 yılında Kirişçi’nin Adana’da Ali Babacan’ın DEVA Partisi’ne katılacağı da gündeme gelen başlıklar arasındaydı.
Şalgam suyu tüccarı Kirişçi’nin FETÖ’yle kesişen yolları ve ilginç İsrail tesadüfü
Ticari hayatın dışında kalmayı tercih etmeyen Vahit Kirişçi, bakan olmadan önce Gübretaş yönetim kurulu üyeliğine devam ediyordu. Bakan olunca bu görevinden istifa eden Kirişçi aynı zamanda şalgam suyu tüccarlığına AltınKoza Organik Gıda A.Ş.’nin Yönetim Kurulu Başkanı olarak devam ediyor. Buradan ayrıldığına dair de henüz kamuoyunda bir bilgi bulunmuyor.
Kirişçi bakan olduktan sonra basında geçmişte çekilmiş olan bazı fotoğrafları yer aldı. Artık AKP’liler için sıradan bir olaya dönüşmüş olan FETÖ ile ilişkiler anlamında da Kirişçi’nin bir dizi ilişkisi bu süreçte gündeme geldi.
2008 yılında FETÖ’nün Fezalar Eğitim Kurumu’na ait Erbil’deki Işık Üniversitesi’nin açılışına katılıp kurdele kesen Kirişçi, Fethullah Gülen bir Avustralya’daki bir katolik üniversitesinde İslami Bilimler kürsü açtığında oraya gezisiyle de hatırlanıyor.
AKP’li bakanın FETÖ’nün önde gelen isimlerinden Kemal Öksüz’le birlikte çektirdiği fotoğrafı da bulunuyor. Kirişçi ve diğer AKP’li vekillerden oluşan heyetin Öksüz’ü Arkansas’ta ziyaret ettiği sırada çekilen fotoğraf AKP’li Mustafa Ataş’ın sosyal medya paylaşımlarıyla ortaya çıkmıştı.
Son olarak, yeni bakan Vahit Kirişçi’nin 22. dönem milletvekilliği zamanında Türkiye-İsrail Dostluk Grubu Başkanlığı yürüttüğünü hatırlatmak gerekiyor. Son dönem AKP iktidarının İsrail ile yakınlaşan politikaları ile eski bir “İsrail dostunun” tarım bakanlığına atanmasının tesadüf olma ihtimali elbette yüksek. Ancak tesadüf değilse, İsrail tarafından “eski dost düşman olmaz” denilerek yeni bakan Prof. Dr. Vahit Kirişçi aracılığıyla tarım alanında bu sefer de İsrail tarafından sömürülmemizin önü açılacaktır. Kim bilir?