AKP'nin Sudan'daki tarım macerası: Şirket tasfiye edildi
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Türk-Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketinin tasfiye edilmesi ile son buldu.
Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM) bağlı ortaklığı olarak kurulan Türk Sudan Uluslararası Tarım Ve Hayvancılık A.Ş tasfiye edilecek. Ortaklık paylarından kaynaklı tüm hak ve yükümlülükler TİGEM’e devredilecek.
Türk-Sudan Uluslararası Tarım Ve Hayvancılık AŞ, sermayesinin yüzde 80’i TİGEM’e, yüzde 20’si Sudan tarafını temsile yetkili kuruluşa ait olarak 2018’de yayımlanan kararla kurulmuştu. Şirketin Sudan’da 780 bin hektar araziyi uzun vadeli kiralaması ve orada özel sektörün yatırım yapmasına imkan tanıması öngörülüyordu.
Ekonomi gazatesi yazarı Ali Ekber Yıldırım’ın haberine göre, AKP’nin Sudan’da tarım yapma projesinin 10 yıllık hikâyesini anlattı. Yıldırım, AKP’nin Sudan’da tarımsal üretim yapma macerası şöyle aktardı:
– AKP Hükümeti, her dönem Sudan’a özel ilgi gösterdi. Özellikle tarım konusunda bu ülkeyle işbirliği için çalışmalar yıllarca sürdürüldü. Türkiye’nin Sudan’da arazi kiralama girişimi ilk olarak 2013 yılında Mehdi Eker’in bakanlığı döneminde başladı.
– Sudan’da 99 yıllığına 780 bin 500 hektar tarım arazisi kiralandığı, bu arazilerde hem devlet hem özel sektörün tarımsal üretim yapacağı duyuruldu.
– Bakanlar Kurulu’nun 9.11.2015 tarih ve 2015/8234 sayılı kararı ile onaylanan ”Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Sudan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında İkili Tarımsal İşbirliği ve Ortaklığına İlişkin Anlaşma”ya dayanılarak “Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketi kuruldu. Şirket sermayesinin yüzde 80’i, Tarım Bakanlığı Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, yüzde 20’si Sudan’a ait.
– Türkiye-Sudan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 24 Aralık 2017 tarihinde Sudan’a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında dönemin Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci ve Sudan Cumhuriyeti Ticaret Bakanı Hatim El Sir Ali tarafından imzalandı.
– Nisan 2019’da Sudan’da darbe ile yönetim devrilince, Türkiye’nin bu ülkedeki tarımla ilgili faaliyetleri belirsizlik sürecine girdi.
– 2019’da Sudan ile imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması bir kez daha toprak kiralama meselesini gündeme getirdi.
– 2021 yılında darbe ile iktidara gelen Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah El-Burhan, Ağustos 2021’de Ankara’ya gelerek Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştü. O ziyarette de Türkiye’nin Sudan’da tarım yapması yine gündeme geldi. Görüşme sonrasında Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay özel sektöre Sudan’da tarım alanında yatırım çağrısı yaptı.
– Sudan’da tarımsal üretim yapma macerası, 1 Aralık 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Türk Sudan Uluslararası Tarım ve Hayvancılık Anonim Şirketinin tasfiye edilmesi ile son buldu.