Emperyalizmin Ukrayna açmazı

Ukrayna'daki son durumu ve bölgesel gelişmeleri MERCEK bölümünde ele aldık.

Ege Yıldırım

NE OLDU NE BİTTİ?

Ukrayna’ya dönük Rusya’nın operasyonu başladıktan sonra ilk birkaç ay içinde Rus ordusu Ukrayna’nın güneyinden ve kuzeyinden ani bir saldırı başlattı. Ukrayna tarafı uzun bir süre için hangi hattan gerçekten saldırıldığını anlamakta zorlandı. Bunun en büyük sebebinin Rus ordusunun Ukrayna’nın bütün hava kuvvetlerinin yok etmesi olduğunu hatırlatmakta yarar var.

Rus ordusu yıldırım hızında ilerleyerek Ukrayna’nın Azak Denizi ile olan bağlantısını birkaç ay içerisinde kaybetmesine yol açtı. Ukrayna ordusu ise NATO’nun devasa yardımlarıyla tekrar kuruldu, bununla birlikte NATO doğrudan savaşa dahil olmaya başladı. Emekli edilmiş askerlerini “gönüllü” adı altında Ukrayna’ya sokmaya, İngiltere ve ABD’li subayların da Ukrayna ordusunda gözükmeye başladığı Rus tarafınca kayıtlara geçmeye başladı.

Savaş, bir noktada Rus-Ukrayna çatışmasından NATO-Rusya çatışmasına evrildi. Bir vekalet savaşı mı, yeni soğuk savaşın ilk aşaması mı, yoksa yeni ve zamanla tanımlayacağımız bir tabirin çıkacağı daha netlik kazanmasa da savaşın bazı başlıkları bizim için önemli. Bunlardan belki de en önemlisi artık hegemon güçlerin dolaylı değil doğrudan katıldığıdır. Eski Soğuk Savaş geleneği olarak iki kutbun güçleri güçlerini üçüncü bir ülkede kozlarını oynarlardı. Vietnam ve Afgan pratiğine baktığımızda burada kutupların liderlerinin doğrudan katıldığını görsek de pratikte vekalet edilen güçlerin savaşı olduğuydu. Şu an yaşanan süreç ise uzak bir coğrafyada değil doğrudan Avrupa’nın içinde.

Bu durum NATO’yu şaşkınlığa sürüklemekle birlikte, mühimmat sıkıntısı yaşayacak seviyede askeri teçhizat gönderilmesine yol açtı. Rusya burada çok açık bir şekilde kendi hegemonya bölgesinde hiçbir şekilde müdahale edilmesine izin vermeyecek. Bunun yanında NATO’nun Ukrayna’ya gönderdiği askeri sevkiyatlar da bir noktada işine geliyor denilebilir. Rusya burada çok açık ki hem Ukrayna sorununa nokta atışı yaparak müdahale etti hem de NATO’nun askeri gücünü test ederek elde ettiği verilere bağlı olarak olası topyekün savaşı analiz etti. Bunun en başlıca kanıtı Rus ordusunun savaşın başındaki ani taarruzları terk edip stratejik alanlara yönelmesi ve Ukrayna-NATO bloğunun kendisini tüketmesi üzerine kurmasından anlayabiliyoruz.

MEZBAHA

Ukrayna, kaybettiği topraklarına karşılık devasa seferberlikler ilan etti. En sonunda cepheden gözüken görüntülere göre hamile, yaşlı 15-16 yaşındaki çocukların cepheye yollandığı ve çoğunun ya öldüğü ya da esir olduğu yönünde bilgiler mevcut. Ukrayna ordusunun ana gücü bir yıl süren yoğun kanlı muharebelerde bilfiil imha oldu. Yerine hayatta kalabilenler ve seferberlik kuvvetleriyle tamamlandı. Bir ordunun taarruzda en öncelikli olarak üçte bir kuralı bulunmaktadır. Ukrayna NATO baskısıyla askerlerini sürekli ölüme götürerek kendisinin tükenmesine bizzat sebep oldu. Şimdi Rusya’nın, Bahmut ve ardından Avdiivka’yı aldıktan sonra önünde hiçbir engel kalmayacak. Bu sayede Rusya’nın Donestk Oblastı’nda ele geçirilmemiş hiçbir yerleşim yeri bırakmama gayretinde olduğu gözleniyor. Bu durum yaşandığı takdirde savaşın ana sebebi olarak gösterilen Donbass sürecinin tamamlanması anlamına geleceğini tahmin etmenin müneccimliğe girmeyeceği oldukça açıktır. Tüm bunlar olması muhtemelken Ukrayna kayıpları açısından doğru bir görüş belirtmek oldukça güç buna karşın sahadan gelen verilere bakacak olursak Ukrayna’nın nüfus dağılımını etkileyecek seviyede olduğu yönünde. Ana akım Batı medyasında son dönemlerde bu konudan bahsedilmeye başlandı.

MUZAFFER ZELENSKİ’DEN AVUÇ AÇAN ZELENSKİ’YE

Savaşın ilk başlarında Batı’nın her gün muzaffer komutan olarak gösterdiği Ukrayna Cumhurbaşkanı Vlolodmir Zelenski’yi artık yüzüstü bırakıldığını görmekteyiz. En son ABD Senatosu’nda 24 milyarlık devasa destek Cumhuriyetçi senatörlerce engele takılması Ukrayna’yı oldukça endişlendirmekte. Bunun en büyük sebebi bitik durumdaki Ukrayna ordusunun sadece ve sadece dış destekle ayakta kalabilecek seviyeye kadar gerilemiş olmasıdır. Bununla birlikte Polonya, Macaristan ve Slovakya’dan da çatlak sesler duyulmakta. Buralarda savaşın sorgulanır olmaya başladığını görmekteyiz. Zelenski, tüm bunlar olurken bir darbeyi de İsrail yüzünden aldı. İsrail ve Filistin direnişi arasındaki İsrail’in katliamına dönüşen çatışmalar tüm dünyanın ilgisini Ukrayna yerine tekrardan Batı Asya’ya çekti. Tüm bunlar emperyalizmi, bir kara delik misali her mühimmatı öğüten Ukrayna’yı yüzüstü bırakılmasına itiyor. Bu durum gösteriyor ki NATO bir kuklasını daha yüzüstü bırakacak.

BİZİ NE BEKLİYOR?

Gücü tükenmiş artık savaşmaya olan isteğin oldukça azaldığı Ukrayna’daki yıpranma gün geçtikçe etkisini gösteriyor. Rusya’nın ise bölgeye daha çok birim sevk ettiği geçtiğimiz günlerde NATO tarafında iddia edildi. Görünen köy kılavuz istemiyor. Rusya zorla Ukrayna’yı barış masasına oturtmak istiyor. Buna karşın Ukrayna savaşı daha da zorlamaya çalışırsa tükenmiş Zelenski ile Ukrayna ordusu arası kavgaların gün yüzüne çıktığı bu ortamda Rus Ordusu kayıpları gözetmeksizin Harkov, Odessa hattına büyük bir taarruz yapabilecektir. Buradan da anlayacağımız Kuzey cephesinde değişen bir şey yok, Ukrayna ya da daha doğru bir ifadeyle Zelenski ise şu anki sürecin kendisini imhasına doğru götürdüğünün halen farkında değil.