Anti-faşist mücadelenin simgesi Tito'nun mezarının taşınması teklifine Saraybosna'dan tepki
Eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nin lideri Josip Broz Tito'nun mezarının Belgrad'dan taşınması fikri, Bosna Hersek’ten tepki gördü.
Eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin lideri Josip Broz Tito’nun mezarının Belgrad’dan taşınması fikri, Bosna-Hersek’te tartışmalara yol açtı. Özellikle Saraybosna yönetimi, bu öneriye sert tepki gösterdi.
Tartışmanın fitilini ateşleyen, Sırbistan’ın başkenti Belgrad’ın Belediye Başkanı Aleksandar Šapić’in “Çiçekler Evi” (Kuća Cveća) olarak bilinen Tito’nun anıt mezarının Sırp tarih müzesine dönüştürülmesi ve naaşı Hırvatistan’daki doğum yeri Kumrovec’e gönderilmesi önerisi oldu. Šapić, Tito’nun Sırplar için sevilmeyen bir lider olduğunu ve Yugoslavya’nın kurtuluşunda asıl pay sahibi olanın, Çetniklerin lideri Draža Mihailović olduğunu savundu.
TİTO PORTRESİNİ PAYLAŞARAK TEPKİ GÖSTERDİ
Bu öneriye en sert tepki, Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna’dan geldi. Saraybosna Belediye Başkanı Benjamina Karic, Tito portresinin önünde çekildiği bir fotoğraf ile paylaştığı mesajında, O’nun anti-faşist mücadelenin sembolü olduğunu ve mezarının taşınmasının kabul edilemez olduğunu belirtti. Karic, “Saraybosna; tarihi, açıklığı ve her anlamda çeşitliliğiyle zengin bir şehirdir. Şehrimiz özgürlükçü ve anti-faşisttir ve her zaman böyle kalacaktır” ifadelerini kullandı. Ayrıca, Belgrad halkının da bu “medeniyet değerlerine aykırı” öneriye karşı çıkacağından emin olduğunu ifade etti.
Bogatstvo Sarajeva je njegova historija, otvorenost i raznolikost u svakom smislu te riječi. Naš grad je slobodarski, antifašistički, i takav će uvijek i ostati.
Ipak, duboko vjerujem da je Beograd puno više od retorike i ideja gradonačelnika koji je trenutno na njegovom čelu i… pic.twitter.com/tOpjiFzYYq
— Benjamina Karić (@BenjaminaKaric) April 3, 2024
Saraybosna Kantonu Başbakanı Nihad Uk da Tito’nun mezarının Saraybosna’ya taşınabileceğini söyledi. Uk, “Partizan mirasıyla gurur duyan ve anti-faşist bir şehir olan Saraybosna, Tito’nun mirasına sahip çıkmaya hazır” dedi. Uk ayrıca, Saraybosna’nın ana caddesinin halen Mareşal Tito’nun adını taşıdığını ve bu ismin değiştirilmesi girişimlerinin halk tarafından engellendiğini hatırlattı.
TİTO VE BÖLGEDEKİ ANLAMI
Tito, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’ni II. Dünya Savaşı’nın ardından bir araya getiren ve soğuk savaş döneminde Bağlantısızlar Hareketi’nin öncü isimlerinden biri olan önemli bir liderdi.
Sırp milliyetçileri ise, Tito’yu Sırpları Yugoslavya içinde ikinci plana itmekle ve diğer etnik grupları kayırmakla suçluyor. Özellikle 1990’lardaki Yugoslavya savaşları sırasında Sırp milliyetçiliğinin yükselişinde, Tito’ya yönelik bu olumsuz bakış açısının önemli bir etkisi vardı.
Bosna Hersek ve diğer eski Yugoslav cumhuriyetlerinde ise Tito, genellikle barış, istikrar ve ekonomik refah döneminin sembolü olarak görülüyor. Özellikle anti-faşist mücadeledeki rolü ve farklı etnik grupları bir arada tutma çabaları takdirle karşılanıyor.