Hafıza-i Beşer | 24 Ocak 1980: Neo-liberalizmin Türkiye’deki başlangıcı
24 Ocak kararları, devletin tam boy sermaye ile işbirliği içine girdiği, netice itibari ile de Türkiye'nin neredeyse her şeyini ithal eden bir ülke haline gelmesine yol açan kararlardır.
24 Ocak kararları, 12 Eylül faşist darbesinin burjuvaziye sınırsız sömürünün kapılarını ardına kadar açmasıyla uygulanabilme ortamı bulmuş; Türkiye’nin son 44 yılının ekonomi-politiği olarak hayata geçen kararlardır. İthal ikameciliğin, sosyal devlet politikalarının teker teker rafa kaldırılarak, ülkenin küresel sermayenin parçası olduğu, krizlerle sallandığı bir sürecinde başlangıcı olarak kabul edilmektedir.
1980 öncesi kapitalizmin krizleriyle beslenen karaborsacılık, üretim azlığı ve ekonomik istikrarsızlık gibi yapısal problemlerin, devletin kamu yararına yaptığı yatırımlardan elini çekmesi, ücretlerin düşürülmesi gibi yollarla önlenebileceği zihniyeti; grev yasaklarının, örgütsüz, güvencesiz bir yaşamın yaratılması, yurttaş olmanın tüketici olmakla yer değiştirdiği bir dönemin başlangıcıydı 24 Ocak.
Emekçilerin aleyhinde gelişen bu süreç, sermayeyi elinde tutanların da karınaydı. O dönem Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu Başkanı Refik Baydur, ‘Bugüne kadar hep onlar güldü, artık gülme sırası bizde’ dedi.
“TKP’YE KARŞI UYANIK OLUNMALI”
3 Ekim 1980’de Vehbi Koç Kenan Evren’e yazdığı mektubunda ‘militan sendikacılar için gerekli tedbirlerin alınması’ ve ‘TKP’ye karşı uyanık olunması, teşebbüslerinin engellenmesi gerektiği’ yazıyordu…
24 Ocak kararları ile üretimin sınırlandırılması, sıcak paranın gelişip büyümesi, KİT’lerin satılması ve fabrikaların özelleştirilmesi yavaş yavaş üreten ekonomiyi ortadan kaldırdı. Gelinen noktada Türkiye neredeyse her şeyini ithal eden bir ülke haline geldi. IMF ve AB ile yapılan anlaşmalarla öne sürülen ‘uyum’ başlıkları da sürece hız ve meşruiyet verdi. Bugün IMF’ nin yerini Arap sermayesi alsa da neo-liberal politikaların yarattığı tahribat artarak sürüyor.
