Şimşek'in politikaları sonrasında 1 milyon kişi işsiz kaldı
Göreve geldiğinden beri uyguladığı ekonomi yönetimi ve aldığı tedbirler üzerinden çokça eleştirilen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in etkisi işsizlikte de hissedildi. İşsizlik, bir yılda 1 milyon 484 kişi daha arttı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), mayıs ayı işsizlik verilerini açıkladı. Mayıs ayında işsizlik, bir önceki aya göre 0,1 puan azalarak yüzde 8,4 olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre Türkiye’de 3 milyon 11 bin kişi işsiz. Mevsim etkisinden arındırılmış geniş tanımlı işsizlik oranı ise yüzde 25,2. Geniş ve dar tanımlı işsizlik arasında 16,8 puan fark oluştu. Böylece dar ve geniş tanımlı işsizlik arasındaki fark en yüksek düzeye ulaştı.
BirGün’den Melisa Ay’ın haberine göre Mayıs ayında genç nüfusun işsizlik oranı ise arttı. 15-24 yaş aralığını kapsayan grupta işsizlik oranı bir önceki aya göre 0,3 puan artarak yüzde 15 oldu. Genç erkeklerde işsizlik oranı 12,8 olurken, genç kadınlarda ise yüzde 19,3.
Kadın işsizliği genel tabloda da erkeklerden fazla gerçekleşti. İşsizlik oranı erkekler için yüzde 7 olarak hesaplanırken, kadınlarda bu oran yüzde 11. İşsizlik türlerinin en yüksek olduğu kategori geniş tanımlı kadın işsizliği olmaya devam etti. Geniş tanımlı kadın işsizliği oranı yüzde 33,9 olarak belirlendi. Bir önceki ay bu oran 33,7’ydi. İstihdam edilenlerin oranında da durum farklı değil. Mayıs ayında erkeklerde istihdam oranı yüzde 67,3, kadınlarda ise yüzde 33. İşgücüne katılma oranı erkeklerde yüzde 72,4 iken kadınlarda yüzde 37,1 oldu.
GERÇEK İŞSİZLİK 25,2
İstihdamda olmamasına rağmen TÜİK’in “işsiz” olarak kabul etmediği potansiyel işgücü ve işsizler ile zamana bağlı eksik istihdamdan oluşan atıl işgücü oranı mayıs ayında bir önceki aya göre 2,0 puan azalarak yüzde 25,2 oldu.
Haftada 40 saatten az çalışanları anlatmak için kullanılan zamana bağlı eksik istihdam, TÜİK’in dar tanımlı işsizlik hesabına dahil edilmiyor. Potansiyel işgücü, ne istihdamda ne de işsiz olan kişiler ile iş arayan ancak işbaşı yapacak durumda olmayanları anlatıyor. Bunların arasında, umudunu kaybettiği için iş aramaktan vazgeçenler de var. TÜİK’e göre işsiz ve potansiyel işgücünün bütünleşik oranı yüzde 17,1, zamana bağlı eksik istihdam ve işsizlerin bütünleşik oranı yüzde 17,4 olarak tahmin edildi.
AZALMADI, ARTTI
TÜİK “Azaldı” dese de DİSK-AR tarafından yapılan hesaplama, işsizliğin arttığını ortaya koyuyor. DİSK-AR’a göre geniş tanımlı işsiz sayısı mayısta 10 milyon 31 bin kişi olarak kaydedildi. DİSK’e göre işsizlik son bir yılda 1 milyon 484 bin kişi arttı.
Potansiyel işgücü sayısı son bir yılda 3,8 milyona yükseldi. Zamana bağlı eksik istihdam edilenlerin sayısı da bir yılda 2,2 milyondan 3,2 milyona yükselerek 1 milyon 39 bin kişi arttı. Zamana bağlı eksik istihdamdaki artış geçim sıkıntısının sonucu olarak görülüyor.
İŞSİZE PARA YOK
TÜİK’in “işsiz” saydığı resmi işsizlerin büyük çoğunluğu işsizlik ödeneğinden faydalanamıyor. İşsizlik ödeneği için gereken koşulların ağır olması ve İşsizlik Sigorta Fonu’nun amacı dışında kullanılması nedeniyle işsizler, işsizlik maaşından da mahrum. Mayıs ayında işsizlerin sadece yüzde 12,4’ü işsizlik ödeneği alabildi. İşsizlerin yüzde 87’sine denk gelen 2,6 milyonu aşkın kişi ise işsizlik ödeneğinden yoksun kaldı.
DİSK, işsizlikle mücadele için “İnsana yaraşır iş” vurgusu yaptı, haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate çekilmesi çağrısında bulundu. Keyfi işten çıkarmalara da dikkat çeken DİSK, önerilerinde kamu istihdamının artmasının öneminin altını çizdi. DİSK’in işsizlik ödeneğinin adil kullanımına ilişkin önerileri ise şöyle: “İşsizlik sigortası ödeneğinden yararlanma koşulları ve ödenek miktarı iyileştirilmelidir. İşsizlik Sigortası Fonu’nun amaç dışı kullanımına son verilmelidir. Fon’dan işverenlere dönük teşvik ve destekler sona erdirilmelidir.”