Varlık fonu kurumlarının gelir gider dengesi altüst oldu
Varlık Fonu’na yönelik, “Türkiye’nin varlıkları için tehdit haline geldi” eleştirilerinin haklılığı, kamu işletmeleri raporları ile ortaya konuldu. Fona devrinden önce kâr açıklayan PTT ve BOTAŞ 2018 yılından beri zarar açıklıyor.
Varlık Fonu’na devredilen kamu iktisadi teşebbüslerinin bozulan mali dengesi, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca yayımlanan mali raporlar ile bir kez daha gözler önüne serildi. Kuruluşundan bu yana Türkiye’nin tüm varlıkları için tehdit haline geldiği belirtilen Varlık Fonu’na devirlerinin gerçekleştiği 2017 yılından önce BOTAŞ ve PTT’nin dönem zararı 2018, 2019, 2020, 2021 ve 2022 yıllarında katlanarak arttı. 2016 yılını 7,9 milyar TL kâr ile tamamlayan BOTAŞ’ın mali yapısı Varlık Fonu’na devrinin ardından giderek bozuldu. Kârlılığı 2017 yılı sonu itibarıyla 2016 yılına göre yüzde 62,7 oranında azalarak 3,33 milyar TL’ye gerileyen BOTAŞ, 2018 itibarıyla hemen her yıl zarar etti. BOTAŞ’ın 2018 ve 2019 yıllarında açıkladığı zarar sırasıyla 2,5 milyar TL ve 5,6 milyar TL olarak gerçekleşti. Zararını 2020’de düşüren ve 26,8 milyon TL’ye kadar indiren BOTAŞ’ın 2021 yılı dönem zararı ise 17 milyar 911 milyon TL olarak hesaplandı. BOTAŞ, 2022’de zarar açıklayan 23 kamu işletmesi arasında yer aldı ve toplam 1 milyon 815 bin TL’lik zarar açıkladı.
MALİ YAPI BOZULDU
Hisselerinin bir bölümü 2018 yılında Varlık Fonu’na devredilen PTT de mali yapısı bozulan kamu kurumları arasında yer aldı. 2018’de 216 milyon TL kâr elde eden PTT’nin 2021 yılı zararı 387 milyon TL, 2022 yılı zararı ise 259 milyon 189 bin TL olarak kaydedildi. Kritik kamu işletmelerinden PTT ve BOTAŞ’ın mali tablolarının Varlık Fonu’na devirden öncesi ve sonrasına yönelik karşılaştırması da çarpıcı tabloyu ortaya koydu.
Varlık Fonu’nun kamu işletmeleri için tehdit oluşturduğu iddialarının haklılığını ortaya koyan veriler şöyle sıralandı:
• Varlık Fonu’na devirden önce 7,9 milyon TL kar açıklayan BOTAŞ, 2022 yılında 1,8 milyon TL’lik,
• Varlık Fonu’na devirden önce 216 milyon TL kar açıklayan PTT, 2022 yılında 259,1 milyon TL’lik zarara geçti.
