Yurttaşlardan ‘gizli zam tarifesi’ iptal edilsin çağrısı

İlk olarak mayıs ayında gündeme gelen elektrik ve doğalgaz faturalarına yönelik yeni uygulamanın Ocak 2025 itibarıyla başlayacak. Resmi Gazete’de yayımlanan ve 1 Ocak 2025’ten itibaren geçerli olacak düzenlemeyle birlikte limitler konut aboneleri için de yıllık 5 bin kilovatsaat (kWh) olarak belirlendi.

Böylece 2024’de yıllık elektrik tüketimi 5 bin kWh’yi geçen konut aboneleri ve 15 bin kWh’yi geçen ticari ve sınaî işletmeler, 2025 yılında genel elektrik fiyat tarifelerinin dışına çıkarılacak ve Son Kaynak Tedarik Tarifesine tabi olacaklar.

BirGün’de yer alan habere göre düzenlemenin kamu ve yurttaş çıkarlarına uygun olmadığını belirten TMMOB’ye bağlı Makine Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, yaptığı yazılı açıklamada “Tarifeler gerçek değerlere dayalı, eşit ve adil olmalıdır. Tüketici satın alacağı ürün veya hizmete ne ödeyeceğini önceden bilebilmelidir” dedi.

Getirilen düzenleme ile tüketicilerin 2025 yılı içinde tükettikleri elektrik miktarına göre değil, 2024’de tükettikleri miktar ölçüt alınarak yüksek bedelli tarife grubunda yer alacaklarına dikkat çeken Yener, “2025’de 5 bin khs elektrik tüketmeseler bile, 2024’de tükettikleri gerekçe gösterilerek yüksek tarifeden düzenlenecek faturalarla karşı karşıya kalacaklardır. Bu uygulama, getirilen yeni şartları, geçmişe de geçerli kılma anlamına gelir ve hukuken kabul edilemez” ifadelerini kullandı.

ÖZEL ŞİRKETLERİN ALANI GENİŞLİYOR

Son kaynak tedarik tarifesini açıklayan Yener, şu bilgileri paylaştı:

“Sabit birim fiyat içeren ulusal tarifeden bağımsız, tüketicinin enerji birim fiyatının sabit olmadığı, aylık bazda oluşacak ağırlıklı ortalama Piyasa Takas Fiyatı (PTF) ve YEKDEM (Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması) Birim maliyetlerine göre her ay değişiklik gösterecek olan,
Tüketim sınırı EPDK tarafından yıllık olarak belirlenen, aboneleri yüksek ve düşük tüketimli tüketiciler olarak iki grup altında tanımlayan,

Yüksek tüketimli tüketicileri, üretim ve/veya tedarik şirketleri ile ikili anlaşma yapmaya zorunlu kılan, dolayısı ile özel şirketlerin ticaret alanını genişleten,
Yapılan ikili anlaşmada, sözleşmenin ilgili üretim/tedarik şirketi tarafından tek taraflı feshi halinde çaresiz kalan tüketiciyi görevli tedarik şirketinin ticari tercihine bırakan,

Görevli tedarik şirketlerinin ulusal tarifede yüzde 2,38 olan kâr oranını, benzer hizmetler karşılığında son kaynak tüketim tarifesinde Kurulca Belirlenen Katsayı (KBK) ile tanımlanan haliyle yüzde 9,38 oranına yükselten, bir tarife yapısını içermektedir.”

EKMEKTEN SUYA ZAM DALGASI

Özellikle kalabalık aileler ve kış aylarında ısınmak, yaz aylarında da serinlemek için klima kullanmak zorunda kalan Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde yaşayan yurttaşların artık iki kez düşünmek zorunda kalacaklarını belirten Yener, benzer durumun Sanayi, Kamu ve Özel Hizmetler Sektörleri ile Diğer (Ticarethane) abone grubu için de geçerli olduğuna dikkat çekti.

Bu abone grubu için 1 milyon kWh olarak uygulanan tüketim limiti de 66,7 kat azaltılarak 15 bin kWh’ye düşürüldüğünü hatırlatan Yener, “Sanayi ve ticarethane abone grupları için belirlenmiş olan tüketim miktarına göre son kaynak tedarik tarifesine tabi olacak orta ölçekli sanayi ve ticarethane aboneleri olan işletmeler tarafından üretilen mal ve hizmetlerin girdi maliyetleri artacak ve artan maliyetler de doğal olarak vatandaşa yansıyacaktır. Uygulamanın başlamasını takip eden aydan sonra tahakkuk edecek olan elektrik faturaları bu konudaki şikâyetleri de artıracaktır. İşletmelerdeki elektrik maliyet artışları, ekmekten suya, ayakkabıdan giysiye, makarnadan çaya şekere, sağlıktan eğitime, kısacası iğneden ipliğe her türlü mal ve hizmet üretimine zam yapılmasına yol açacaktır” dedi.

YASAL MÜCADELE ÇAĞRISI

Uygulamanın iptali için birlikte yasal mücadele çağrısı yapan Yener, şöyle konuştu:

“Herhangi bir makul neden olmaksızın; bir geçiş dönemi tanımlamadan tüketici limitlerini ışık hızıyla düşürüp milyonlarca konut abonesini ve yüz binlerce ticari ve sınaî işletmeyi genel tarife yapısından çıkarıp, görevli tedarik şirketlerinden rayicin üzerinden fiyatlarla elektrik satın almaya zorlamak; kamu ve halkın çıkarına değildir. Özel elektrik şirketlerinin kazançlarını katlamaya yönelik bu girişimin zamanlaması da manidardır. Değişikliğin neden olacağı fiyat artışları; asgari ücret, memur ve emeklilerin maaş artışları için ölçüt olan enflasyon oranını daha da yükseltmesin diye de uygulamanın 2025’in ilk çeyreğinde başlaması öngörülmüş.

Yapılmak istenen bu değişiklikten olumsuz yönde etkilenecek tüm meslek gruplarını, canımızı yakacak, tüm maliyetleri yükseltecek, hayatı daha da pahalandıracak olan bu uygulamaya karşı çıkmaya ve iptali için birlikte yasal mücadele vermeye çağırıyoruz.”