Ankara YHT Gar'ının kamu zararı ortaya çıktı
Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı için Cengiz-Limak-Kolin ortaklığına 8 yılda 2.7 milyar garanti parası ödendi. TCDD ise 2024 yılında 36 milyar 595 milyon lira zarar etti.
Cengiz-Limak-Kolin ortaklığına yaptırılan ve 2016 yılında hizmete giren Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı için şirketlere yolcu başına 1,5 dolar artı KDV garanti edildi ve son 8 yılda gar için toplam 46 milyon yolcu garantisi verildi. Ancak 2016-2024 arasında toplam 16 milyon 823 bin 753 yolcu gara geldi. 2024 yılı sonu itibariyle şirkete 69 milyon 352 bin 545 dolar yani güncel kur ile 2.7 milyar lira garanti yolcu parası ödendi.
Evrensel’den Okan Evrim’in haberine göre gar için, 2019 yılında verilen 5 milyon yolcu garantisi 1 milyon 91 binde kaldığı için firmaya 7.5 milyon dolar, 2020’de ise verilen garantiler yine tutmayıp verilen 5 milyon yolcu garantisi sadece 849 binde kaldığı için 12 milyon dolar artı KDV ödeme yapıldı.
AKP hükümetleri döneminde mali yapısı bozulan TCDD de her yıl zarar açıklıyor. TCDD’nin 2022’de 6,3 milyar lira olan net dönem zararı, 2023’te 11,4 milyar lira, 2024 yılının sonunda ise 37 milyar liraya dayandı.
MECLİS GÜNDEMİNE TAŞINDI
CHP Genel Başkan Yardımcısı Ulaş Karasu, geçen yıl 37 milyar liraya dayanan zarar eden TCDD’nin, Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı’nın yolcu garantisi için 2024 yılı sonu itibariyle Cengiz-Limak-Kolin ortaklığındaki şirkete 69 milyon 352 bin dolar (2.7 milyar TL) garanti yolcu parası ödendiğini açıkladı. Karasu, yolcu yoğunluğu ve garantilerde her yıl artış olacağı öngörülmesine karşın YHT hatlarında sefer ve tren setlerinin sayısının yeterli artırılmadığını ve bilet sıkıntısı yaşanmasını Meclis gündemine taşıdı.
Karasu “Her yıl ödenen milyon dolarlar, milyarca liralar kimin cebinden çıkıyor? Milletin cebinden, üstelik dolar olarak çıkıyor. Peki yolcu yoğunluğu ve garantilerde her yıl artış olacağı öngörülmesine karşın, YHT sefer ve tren setlerinin sayısı neden artırılmıyor?” diye sordu.
‘BU ZARARIN SEBEBİ KÖTÜ YÖNETİM’
CHP Genel Başkan Yardımcısı Karasu, TCDD’nin 2024 yılında 36 milyar 595 milyon lira zarar ettiğini belirterek şöyle dedi: “Bu zararın sebebi kötü yönetim, liyakatsiz kadrolar ve ballı ihalelerle zengin edilen yandaş müteahhitler. Vatandaşlar, hızlı tren için günler öncesinden bilet talep etmelerine rağmen bilet bulamıyor. Yeterli sayıda sefer olmadığı gerekçesiyle vatandaşlar yolculuk yapamıyor. Ama bir taraftan da vatandaşların cebinden, bu garı kullansa da kullanılmasa da firmaya milyonlarca dolar ödemeye devam ediyor. Yani olan yine vatandaşa oluyor.”
‘ÖNGÖRÜLMESİNE KARŞIN ARTIRILMAMIŞ OLMASININ GEREKÇELERİ NELERDİR?’
Bu durumu TBMM gündemine taşıyan Karasu, Ulaştırma Bakanı’ndan “Her bir yıl ve hat da ayrı ayrı gösterilmek üzere YHT trenlerin yolcu garantisi sayısı, gerçekleşen yolcu sayısı, toplam sefer sayısı ve hak ediş tutarı nedir? Yolcu sayısı yoğunluğu ile garantilerin her yıl artış olacağı bilinmesine ve öngörülmesine karşın, YHT sefer ve tren seti sayısının yeterince artırılmamış olmasının gerekçeleri nelerdir? Talep edilen ve gerçekleşen yolcu sayısı ile tren set ve sefer sayısı arasındaki oran nasıldır?” sorularına da yanıt vermesini istedi.
