DİSK’ten Cevahir AVM önünde eylem: Pula dönen emekli ikramiyesini kabul etmiyoruz!

İstanbul'da 'emekli buluşması' gerçekleştiren DİSK, basın açıklamasında, "Emekli aylıkları iyice dibe vurdu, emeklilerin yaşam koşulları kötüleşti, yama olarak uygulanan ikramiyeler ise günbegün eridi, harçlık haline geldi. Emekliler bu bayrama da mutsuz ve yoksul giriyor" ifadelerini kaydetti.

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), iki bayram için toplamda 8 bin lira olarak ilan edilen emekli ikramiyelerini protesto etmek için İstanbul Mecidiyeköy’de bulunan Cevahir Alışveriş Merkezi (AVM) önünde eylem gerçekleştirdi.

“Pula dönen emekli bayram ikramiyesini kabul etmiyoruz. Harçlık değil, bayram ikramiyesi” başlığıyla 15.00’de AVM önünde gerçekleştirilen eylemde basın açıklaması DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu tarafından okundu.

“Emekli ikramiyesi asgari ücrete göre artırılsaydı en az 13 bin 793 TL olması gerekirdi. Böylece emekli bayram ikramiyesinin asgari ücret karşısındaki kaybı 2025 için, iki bayramı da dikkate aldığımızda yaklaşık 20 bin TL kayıp var” diyen Çerkezoğlu, 4 bin liralık ikramiyenin asgari ücretin yalnızca yüzde 18’inde tekabül ettiğini hatırlattı. Çerkezoğlu tarafından okunan açıklamada şu ifadeler yer aldı:

“Ülkemizde emekli adaletsizliği giderek büyüyor. Hem emekli olabilmek hem de insanca bir emekli yaşamı sürmek giderek zorlaşıyor. Türkiye’de emeklilik sisteminin sorunları derinleşiyor, emeklilerin sorunları ile talepleri görmezden geliniyor ve emekliler sefalete mahkûm ediliyor.

Bugün milyonlarca emekli ve hak sahibi asgari ücretin çok altında aylık ve gelir elde edebiliyor. Emekliler ve hak sahipleri geçim ücreti olamayan asgari ücretin çok altında bir gelirle yaşamaya mecbur bırakılıyor. En düşük emekli aylığı emeklinin kendisi için 14 bin 469 TL’ye tamamlanıyor. 31 TL yuvarlamayı çok gördüler, 14.500 TL bile yapmadılar. Hatta 1 TL bile yuvarlamayı çok gördüler, 14 bin 470 TL yapmadılar. Ortalama emekli aylıkları da asgari ücretin çok altında.

“İKRAMİYELER İSE GÜNBEGÜN ERİDİ, HARÇLIK HALİNE GELDİ”

2002 yılında en düşük işçi emekli aylığı asgari ücretin yüzde 32 üzerindeyken, bugün Hazine’den tamamlama işlemi sonrasında bile en düşük emekli aylığı asgari ücretin yüzde 34,5 altındadır. Kök aylıklarda durum daha da vahimdir. Hazineden tamamlama gibi ucube bir uygulamayla 14.469 TL olarak ödenen aylıklar ise yılın ilk dört ayında enflasyon karşısında alım gücünü kaybederek 12.536 TL’ye gerilemiştir.

Yıllardır emeklilerin taleplerine kulak tıkayan AKP hükümetleri, yıllarca bu ülkeye verilen emeğin karşılığını emekli aylıklarını artırarak vermek yerine geçici bir çözüm olarak hazineden aylık tamamlama ve bayram ikramiyesi gibi uygulamalarla emeklilik sistemini yamaladı. Ancak bu “yamalar” da işe yaramadı. Emekli aylıkları iyice dibe vurdu, emeklilerin yaşam koşulları kötüleşti, yama olarak uygulanan ikramiyeler ise günbegün eridi, harçlık haline geldi. Emekliler bu bayrama da mutsuz ve yoksul giriyor.

2018 yılında emeklilere bir bayramda 1.000 TL, iki bayramda yılda toplam 2.000 TL bayram ikramiyesi verilmeye başlandı. İkramiye miktarı 2021’de 100 liralık artışla 1.100 TL’ye yükseltildi. 2023 yılında emekli bayram ikramiyeleri sınırlı bir artışla 2.000 olarak uygulandı. 2024 yılında 3.000 TL olarak uygulanan emekli bayram ikramiyesi 2025 yılında ise 4.000 TL olarak saptandı. İki bayramda, bütün yıl boyunca 8 bin lira ikramiye.

“RESMİ ENFLASYONA GÖRE DE ERİDİ”

7 yıl önce kısmi bir çözüm olarak gündeme gelen emekli bayram ikramiyesi iyice pula döndü. Bugün artık bir ikramiyeden değil bayram harçlığından söz etmek lazım.

Emekli bayram ikramiyesi sadece asgari ücrete göre değil, tartışmalı resmi enflasyon verilerine göre de eridi. Emekli bayram ikramiyesini kendi tespit ettikleri enflasyona göre bile korumadılar. “Enflasyona ezdirmeyeceğiz” iddiaları boş çıktı. Emekli bayram ikramiyelerinin kaybı gıda enflasyonu karşısında ise çok daha fazla oldu. Emekli bayram ikramiyelerindeki gıda enflasyonu kaybını önlemek için ikramiyeler 2025’te en az 11 bin 460 TL olmalıydı ancak 4 bin TL olarak uygulanmaya devam ediyor.”

“İKRAMİYE AYLIKTAN AZ OLMAMALI”

Açıklamada, talepler ise şöyle sıralandı:

– En düşük emekli aylığı asgari ücret düzeyine yükseltilmelidir.

– Emekli aylıkları arasındaki dengesizliğin giderilmesi için intibak düzenlemesi yapılmalıdır.

– Yılda iki kez verilen emekli bayram ikramiyeleri en az asgari ücret kadar olmak üzere artırılmalıdır. Emekli bayram ikramiyesi emekli aylığından az olmamalıdır. Emeklilere yılda 4 kez birer aylık tutarından ikramiye verilmelidir.

– Emeklilik yaşı konusunda adalet ve denge sağlanmalıdır. Emeklilikte adil bir kademeli geçiş sistemi uygulanmalıdır.

– Emekli ile dul ve yetim aylıkları belirlenirken emekliler söz ve karar sahibi olmalıdır.

– Emeklilerin sendika kurma hakkı önündeki yasal engeller kaldırılmalı, işçi emeklilerine aylıklar belirlenirken toplu sözleşme hakkı tanınmalıdır. Emekli sendikalarına dönük kapatma davalarından vazgeçilmelidir.